Өзбекстанда желтоқсанның соңы көбіне қақаған аязбен емес, мереке алдындағы көңіл күймен есте қалады: көшелер шамдармен безендіріледі, ал үйлерде жаңа жыл дастарханының иісі аңқиды. Дәл осындай кезде көптеген отбасылардың өмірінде Қорбобо пайда болады — ол өзбектер үшін қыстың жақын әрі таныс нышанына айналған. Бұл туралы podrobno.uzхабарбереді.
Қорбобоның қызығы — оның көне фольклордан шыққан кейіпкер еместігінде. Оның бейнесі өткен ғасырдың ортасынан, дәлірек айтқанда 1930-жылдары басталған мәдени бейімделу үдерісінде қалыптасты. Жаңа жыл мемлекеттік деңгейде зайырлы мерекеге айналғаннан кейін, шыршамен бірге Қорбобо бейнесі де келді, ал жергілікті орта оны тез арада қайта түсіндіріп, шығыстық дана ақсақалдың қасиеттерімен байытты.
Славян дәстүрлерінде Қорбобо көбіне суықтың қатал әміршісі ретінде суреттелсе, халық қиялында ол береке мен жаңарудың елшісі болып көрінеді. Ол аязбен қорқытпайды, керісінше, үміт сыйлайды. Тіпті поэтикалық аңыз да бар: мереке қарсаңында күтпеген жерден қар жауса, демек Қорбобо жолда — ол шапанының етегінен аппақ қарды қағып өтіп бара жатыр.
Аңыздарға сенсек, Қорбобо Шымған жотасының ең биік шыңында тұрады және жыл сайын қала мен ауылдарға түсіп, балаларға сыйлық таратады. Ол ат жегілген шанамен емес, таудан өңірге тән кәдімгі серік — есекпен келуімен де ерекшеленеді.
Осы “сиқырлы есек” туралы сенімдер де дәстүрге айналған: жаңа жыл түні біреу Қорбобоның есегіне мініп үлгерсе, келесі жылы бақ-береке оны тастамайды деген ырым бар. Қорбобоның тұрақты серігі — Қорқыз, яғни Снегурочканың жергілікті баламасы. Екеуі бірге үйлерге тыныш мерекелік сиқыр әкелетін үйлесімді нышан ретінде елестетіледі.
Шыршаның түбіне сыйлық қою дәстүрі де жылдар өте отбасылық жақындықтың бір бөлігіне айналып үлгерді. Балалар 1 қаңтар таңын дәл осы себептен ерекше толқумен күтеді.
Бүгін Қорбобо жай ғана ертегі кейіпкері емес — ортақ мерекелік көңіл күйіміздің құрамдас бөлігі. Оның бейнесі мынаны еске салады: өзге мәдениеттен келген дәстүр де шынайылық пен жергілікті реңкке толса, өзіміздікі болып кетеді. Дастархан үстінде мерекелік палаудың буы бұрқырап, сыртта сирек қар ұлпалары айналған сәтте Қорбобо жаңа жыл рухы мен үй жылуының дана сақшысы болып қала береді.
“Zamin”-ді Telegram-нан оқыңыз!
«Меҳмон» тобындағы келушілер бұл жарияланымға пікір қалдыра алмайды.
