Nimaga ko‘zlar nurga sezgir bo‘lib qoladi va bunday bo‘lmasligi uchun nima qilish kerak?
Fotofobiya ko‘zning yorug‘likka sezgirligini oshiradi. Bunday holatda yorqin quyosh nuri yoki uyda normal yorug‘lik kuchli noqulaylik tug‘diradi. Bu yorug‘lik to‘satdan juda porloq bo‘lib, uning manbasiga qaraganida ko‘zlarda kuchli og‘riq, peshonada og‘riq, quruq ko‘zlar va yosh oqishi hissi sifatida namoyon bo‘ladi.
Fotofobiya sabablari
Nur sezuvchanligining o‘zi kasallik emas, balki alomatdir. Bunga nima sabab bo‘lishi mumkin va qachon shifokorga murojaat qilishingiz kerakligi haqida ma’lumot beramiz.
Quruq ko‘z sindromi
Ushbu sindromda yorug‘likka sezgirlik ko‘z qizarishi, qichishish va ko‘zda biror narsa bordek his qilish bilan birga keladi. Quruq ko‘z sindromi — ko‘z yoshlari paydo bo‘lishi bilan bog‘liq muammolar tufayli ko‘zlar yetarli darajada namlanmaydigan holat.
Ko‘pincha yosh bilan yoki gormonal muvozanatdagi o‘zgarishlar tufayli yuzaga keladi. Ba’zi kasalliklardan aziyat chekadigan odamlarda ushbu sindromning paydo bo‘lish xavfi ortadi, masalan, Parkinson kasalligi. Quruq ko‘z sindromi bilan og‘rigan bemorlar uchun shifokorlar davolash sifatida maxsus tomchilar buyuradi.
Allergiya
Yorug‘likka yuqori sezuvchanlik ko‘pincha chang, mog‘or yoki hayvonlar yungiga allergiya tufayli yuzaga keladi. Bu reaksiya qichishish hissi va ko‘z yoshining kuchayishi bilan birga keladi. Shifokor ko‘zingizni tekshirib, qo‘shimcha ravishda simptomlarni yengillashtiradigan dori-darmonlarni tavsiya qiladi.
Bosh miya chayqalishi
Agar yorug‘likka sezgirlik bilan birga kuchli bosh og‘rig‘i paydo bo‘lsa, bu yaqinda jarohat olganlikni ko‘rsatishi mumkin. Miyasi chayqalgan odamlar ham ko‘pincha ko‘ngil aynishini boshdan kechiradi. Bunday holatda, albatta, shifokorga murojaat qilish kerak. Qayta tiklashning kaliti dam olishdir, ammo ba’zi bemorlar maxsus davolanishni talab qiladi.
Keratit
Bu shoxparda infeksiyasi hisoblanadi. Yorug‘likka sezgirlikdan tashqari, ko‘zni ochishga harakat qilganda xira ko‘rish va og‘riq bilan xarakterlanadi. Ushbu kasallik infeksiyalar, ko‘zlarga begona narsa tushishi yoki uzoq vaqt davomida linzalarda yurish natijasida yuzaga keladi.
Bunda, albatta, infeksiyaning o‘ziga xos turini aniqlash uchun antibiotiklar yoki uni davolash uchun mos keladigan boshqa dori-darmonlarni buyuradigan shifokor bilan maslahatlash lozim. Davolash paytida kontakt linza taqmaslik ham muhim, chunki ular vaziyatni yanada og‘irlashtirishi mumkin.
Migren
Nurga reaksiya tovushlarga sezgirlik, bosh og‘rig‘i va ko‘ngil aynishi bilan birga keladi. Simptomlar uzoq vaqt davomida paydo bo‘lmasligi yoki bir necha kun davom etishi mumkin. Nur migren xurujini qo‘zg‘atadigan eng kuchli sabablardan biri hisoblanadi. Og‘riq qoldiruvchi vositalar simptomlarni yengillashtirishga yordam beradi, ammo mos keladiganlarni topish uchun shifokor bilan maslahatlashgan ma’qul.
Keratokonus
Ushbu kasallik bilan shox parda ingichkalashib, konus shaklini oladi. Shu sababli ko‘z yorug‘likka reaksiya bermaydi, bu unga nisbatan sezgirlikni oshiradi. Odatda keratokonusli bemorlarga ko‘zoynak va kontakt linzada yurish buyuriladi.
Ko‘z zo‘riqishi
Fotota’sirchanlik ko‘zning uzoq vaqt zo‘riqishi tufayli yuzaga keladi. Agar uzoq vaqt davomida bir nuqtaga e’tibor qaratsangiz, ko‘z zo‘riqadi. Misol uchun, butun kunni kompyuter va smartfon qarshisida o‘tkazganingizda yoki bir necha soat mashina haydaganingizda shunday holat kuzatiladi.
Kompyuter foydalanuvchilarining kamida yarmi bu simptomga duch keladi. Odatda undan qutulish uchun ko‘zlarga dam berish kifoya. Ishlayotganda tanaffus qiling va ekran yorqinligini pasaytiring.
Konyunktivit
Bu ko‘z qovog‘i va ko‘z shilliq qavatining yallig‘lanishi. Yallig‘langanda ko‘z pushti-qizil rangga kiradi. Yallig‘lanish bakteriyalar va viruslar, begona narsalar yoki ko‘zga tushadigan kimyoviy moddalar tufayli yuzaga keladi. Bu holda fotota’sirchanlik ko‘zda qum borligi hissi bilan birga bo‘lishi mumkin. Davolash odatda tomchilar va kompresslarni o‘z ichiga oladi, bakteriyalardan qutulish uchun antibiotiklar kerak bo‘lishi mumkin.
Blefarit
Bu ko‘z qovoqlarining yallig‘lanishi. Makiyaj, teri muammolari, shu jumladan, kipriklar tagidagi teri infeksiyasi (bu, masalan, zamburug‘ sabab bo‘lishi mumkin) tomonidan qo‘zg‘atiladi. Yallig‘lanishni davolash uchun shifokor bilan maslahatlashish kerak, aks holda bu holat surunkali bo‘lib, boshqa kasalliklarga olib keladi. Davolash odatda ko‘zni yaxshilab tozalash va iliq kompresslarni o‘z ichiga oladi.
Shoxparda shikastlanishi
Fotota’sirchanlikdan tashqari, bu muammo ko‘zdan oqindi bilan ham xarakterlanishi mumkin. Odatda shoxparda ko‘zga kirgan begona narsalar bilan zararlanadi. Hatto kichik bir zarra ham yetarli. Ammo shikastlanish kontakt linzalarini noto‘g‘ri taqish bilan ham bog‘liq bo‘lishi mumkin. Shoxparda shikastlanishi to‘g‘ri davolanmasa, bu jiddiy muammolarga olib keladi.
Dori-darmonlarni qabul qilish
Ko‘pgina dorilar fotota’sirchanlikka olib keladi. Ushbu alomatni keltirib chiqaradigan moddalar orasida tetratsiklin, ibuprofen, metotreksat, naproksen, haloperidol va metilfenidat mavjud. Dori-darmonlar tufayli jiddiy muammo bo‘lsa, preparat buyurgan shifokor bilan bog‘laning.
Simptomlarni qanday yengillashtirish mumkin?
Fotofobiyadan xalos bo‘lish uchun birinchi navbatda uni qo‘zg‘atgan holat bilan shug‘ullanish kerak. Ammo davolanish darhol foyda bermasligi mumkin va yorug‘likka reaksiya bir muncha vaqt davom etadi. Bir nechta oddiy qoidalar fotofobiya kuchayishining oldini olishga yordam beradi. Tashqariga chiqqanda har doim quyoshdan saqlaydigan ko‘zoynak taqing. Xonada yashillikni yarating, chunki u kamroq reaksiyaga sabab bo‘ladi. Tomchi dorilardan foydalaning va iliq kompresslar qiling.
“Zamin” yangiliklarini “Facebook”da kuzatib boring
