Ўзбекистоннинг қишлоқ хўжалиги соҳаси қовун-тарвуз етиштиришда барқарор ўсишни намоиш этмоқда. 2025-йилнинг дастлабки уч чораги якунларига кўра, янги етакчи аниқланган.
Миллий статистика қўмитаси маълумотларига кўра, Жиззах вилояти 280 230 тонна ҳосил йиғиб, мамлакатда етакчи ўринни эгаллади. Умуман олганда, мамлакат бўйлаб барча турдаги хўжаликлар январь-сентябрь ойларида 2,1 миллион тонна қовун-тарвуз етиштирган.
Бу кўрсаткич ўтган йилнинг, яъни 2024-йилнинг шу даврига нисбатан 15,4%га ошганини кўрсатади. Бундай ўсиш соҳага бир маромда ривожланиб бораётганини ва мамлакат озиқ-овқат захираси мустаҳкамланиб бораётганини тасдиқлайди.
Ҳудудий кўрсаткичлар таҳлилига кўра, ишлаб чиқарувчилар рейтингида кучли рақобат кузатилмоқда. Жиззах вилоятидан кейин 276 475 тонна ҳосил билан Сирдарё вилояти жойлашган.
Кучли учликни Қашқадарё (265 186 тонна) ва Сурхондарё (262 018 тонна) вилоятлари якунлайди. Бироқ, айрим ҳудудларда натижалар нисбатан камроқ бўлган.
Тошкент вилояти 60 288 тонна, Навоий вилояти эса 73 340 тонна маҳсулот етиштириб, энг паст кўрсаткичларни қайд этди. Бошқа вилоятлардаги ҳосил тақсимоти қуйидагича: - Қорақалпоғистон Республикаси – 157 512 тонна.
- Хоразм вилояти – 127 537 тонна. - Фарғона вилояти – 126 551 тонна.
- Андижон вилояти – 141 375 тонна. - Бухоро вилояти – 150 866 тонна.
- Самарқанд вилояти – 112 910 тонна. - Наманган вилояти – 99 462 тонна.
Шуни таъкидлаш керакки, умумий ҳосилнинг 56% дан ортиғи деҳқон хўжаликларига тўғри келади. Бу кичик ва хусусий фермер хўжаликларининг мамлакат ички бозори ва озиқ-овқат хавфсизлигини таъминлашдаги муҳим ролини кўрсатади.
Ўзбекистон қовун-навларининг ватани ҳисобланади. Айрим навлар, масалан, машҳур “Мирзачўл қовуни”, ўзининг ўзига хос таъми ва ҳиди билан мамлакат ташқарисида ҳам танилган.
Марказий Осиё минтақаси тарихий жиҳатдан ушбу экиннинг келиб чиқиши ва хилма-хиллиги марказларидан бири ҳисобланади.
