Германия 2026 йилда мажбурий армия хизматига қайтиши мумкин

Германия мудофаа соҳасида катта ўзгариш арафасида турибди. Мамлакат мудофаа вазири Борис Писториус 2026 йилдан бошлаб Германияда мажбурий ҳарбий хизмат қайта жорий этилиши мумкинлигини маълум қилди. Бу эҳтимол, етарли миқдорда кўнгилли ёшлар жалб этиш имкони бўлмаса, амалга оширилади.

Писториуснинг таъкидлашича, ҳозирда Германия армиясида танқидий даражада — тахминан 100 минг кишилик етказиб бўлмас етишмовчилик мавжуд. Ҳозирги хизмат модели ихтиёрий иштирок асосида йўлга қўйилган бўлиб, вазир бу тизим самара бермаслиги мумкинлигини очиқ тан олди.

– Бизда бошланғич мақсад – ёшларни армияга кўнгилли равишда жалб этиш, – деди Писториус. – Аммо агар бир вақт келиб, аризалар сонидан кўра кўпроқ бўш ўринлар пайдо бўлса, мажбурий ҳарбий хизматни қайта тиклашимизга тўғри келади.

Унинг айтишича, тегишли қонун лойиҳаси 2025 йил 1 январдан кучга кириши мумкин. Шунингдек, Писториус Германия захира кучларини ҳам қайта фаоллаштириш зарурлигини айтди. Ҳозирда мамлакатда 800 мингга яқин захирадаги ҳарбийлар мавжуд бўлиб, уларнинг 60 минг нафари хизматга тайёр ҳолда турибди. Қўшимча равишда, “қизиқиш билдирган” 150 мингга яқин фуқарони ҳам сафарбар қилиш имкони бор.

Ҳисоб-китобларга кўра, фаол хизматдагилар, захирадаги ҳарбийлар ва эҳтимолий чақириладиганларни қўшганда, Германия қуролли кучлари умумий 460 минг аскарга етиши мумкин. Аммо бу ҳам етарли эмас, дея ҳисоблайди вазир.

Мажбурий хизмат Германияда 2011 йилда бекор қилинган эди, у фақат тинчлик даврида амал қилмаслиги белгиланган. Аммо бугунги геосиёсий вазият, Европа ҳудудида хавфсизликка бўлган таҳдидлар фонида мазкур қарор қайта кўриб чиқилмоқда.

Писториус 2024 йилда ҳеч қандай мажбурий хизмат жорий этилмаслигини, аммо армияга ёшларни кўнгилли равишда жалб қилиш дастурлари кенгайтирилишини таъкидлади. Бунинг учун таълим муассасалари ва маҳаллий ҳокимликлар билан ҳамкорлик йўлга қўйилади. Ҳарбий хизматни жозибадор қилиш мақсадида ижтимоий кафолатлар, маош ва ўқиш имкониятлари ҳам кенгайтирилади.

Шунингдек, мамлакатнинг янги канцлери Фридрих Мерс қуролли кучларни Европанинг энг кучли армиясига айлантиришни ўз ҳукуматининг устувор йўналиши сифатида эълон қилган. Унинг сўзларига кўра, Германия хавфсизлик соҳасида бошқаларга қарам бўлмаслиги керак.

Бу режалар Ғарбдаги баъзи сиёсатчилар томонидан 2029 йилгача урушга тайёргарлик кўриш зарурлиги ҳақидаги чақириқлар фонида янграмоқда. Россия президенти Владимир Путин эса буни “асоссиз васваса” деб атади.

Германияда ҳарбий хизмат масаласи нафақат мудофаа, балки ижтимоий ва сиёсий барқарорлик нуқтаи назаридан ҳам муҳим аҳамият касб этади. Мажбурий хизмат қайта жорий этилса, у миллионлаб ёшларга таъсир кўрсатади ва мамлакат ички сиёсатида янги босқични бошлаб беради.

Бу жараён қандай йўналиш олиши, ёшлар бу чақирувга қандай муносабатда бўлиши ва Европа миқёсида қандай таъсир кўрсатиши эса яқин ойлар мобайнида маълум бўлади. Мухлислар эса бу янгиликларни қизиқиш билан кузатишда давом этмоқда.