Ичак микробиомининг яширин ҳимояси: ҳар бир дори хавфлими?

Инсон организмидаги энг мураккаб ва ҳали тўлиқ ўрганилмаган ҳимоя тизимларидан бири — бу ичак микробиоми ҳисобланади. Илмий нуқтаи назардан қаралганда, бу аъзо нафақат ҳазм жараёнида, балки умумий иммунитет ва ҳаётий энергиянинг сақланишида ҳал қилувчи ўрин тутади. Замонавий тадқиқотлар эса, бу ҳимоя қалъасини заифлаштирувчи омиллар кўплигини яна бир бор тасдиқлади, деб хабар берди nature.com.

Турли дорилардан фойдаланиш одатда фақат уларнинг асосий таъсир соҳаси — вирус ёки бактерияга қарши курашиш билан боғлиқ деб ўйланади. Лекин Германиянинг Тубинген университети профессор Лиза Маер раҳбарлигидаги изланиш натижалари фойдали бактериялар учун реал хавф пайдо бўлаётганини кўрсатди. Олиб борилган тадқиқотда 53 турдаги дори синовдан ўтказилди ва ҳар учта дори воситасидан бири инсон ичагидаги фойдали бактерияларни йўқотиши, аксинча, салмонелла каби патогенлар сони ошишига сабаб бўлиши аниқланди.

Қизиғи шундаки, нафақат антибиотиклар, балки аллергияга қарши, антидепрессант ва гормонал препаратлар ҳам микробиомда мувозанатни издан чиқарар экан. Фойдали бактерияларнинг йўқолиши эса, айниқса иммунитети суст инсонлар учун жиддий асоратларга сабаб бўлади.

Мутахассислар таъкидлайдики, ҳар бир янги дори ишлаб чиқарилаётганда унинг микробиомга таъсири ҳам текширилиши шарт. Айниқса, антигистамин ва руҳий ҳолатни ўзгартирувчи воситаларда бу жиҳат алоҳида эътиборда бўлиши зарур.

Шифокорлар нафақат беморга тўғри дори танлашда, балки уни қандай муддатда ва қай тартибда қабул қилишни аниқлашда ҳам катта масъулиятга эга. Чунки ҳар қандай носоғлом қарор, организмнинг энг кучли ҳимоя қалъаси — ичак микробиомини заифлаштириши мумкин.

«Аввал фақат антибиотиклар хавфли деб ўйлардик. Энди эса бошқа дорилар ҳам ички ҳимоя тизими – микробиомни емириши мумкинлигини исботладик», – дейди мутахассислар.

Шу боис, оддий гўёки бефарқ дори қабул қилишдан олдин, ўз ҳаётингизнинг сифатини хавф остига қўймаслик учун шифокор маслаҳатини унутманг. Ичакдаги мувозанат сақланмаса, ҳатто майда инфекциялар ҳам катта муаммога айланиши мумкин.

Янги илмий маълумотлар шундай изоҳлайди: инсон саломатлигининг асоси — ичак микробиомида. Уни муҳофаза қилиш — узоқ ва сифатли ҳаёт кафолати. «Замин»ни Telegram’да ўқинг!