Ортиқча вазндан қутулиш учун нима қилиш ва қандай овқатланиш керак?

^{Фото: «Домашний очаг»}
Очлик, тезкор парҳез, жисмоний машқлар билан чарчаш ва озуқавий моддалардан воз кечиш – одатда ортиқча вазнни камайтиришнинг энг осон йўли ҳисобланади. Қуйида овқатланиш бўйича мутахассислар томонидан тавсия этилган озишда муҳим бўлган 7 қоида билан танишиш мумкин.

Углеводлардан воз кечиш
Баъзи ҳолларда углеводлардан бутунлай воз кечиш ва уларни қисман ёғлар билан алмаштириш килограмм камайишига ёрдам беради, уларни бутунлай йўқ қилиш эса яхши ғоя эмас. Ҳақиқат шундаки, углевод метаболизм натижасида ҳосил бўлган метаболитлар ёғларни қайта ишлаш учун зарурдир. Агар углеводлардан бутунлай воз кечилса, тана маълум бир вақт ичида ортиқча килограммни йўқота олмаслиги мумкин.

Ширинликлардан воз кечиш
Шакарнинг тозаланган шакли озиқ-овқатлар таркибидаги қўшимча каби зарарли эмас. Шунинг учун ажойиб ечим уларни рад этиш ёки ҳеч бўлмаганда шакар қўшилган маҳсулотлар истеъмолини камайтиришдир. Аммо мевалар ёки сут маҳсулотларида мавжуд бўлган табиий моддалар зарарли бўлибгина қолмай, балки танам учун ҳам зарурдир. Чунки глюкоза мия учун энергия манбайи ҳисобланади.

Ўта қаттиқ парҳез тутиш
Ўта қаттиқ парҳез дарҳол яхши натижани кўрсатиши мумкин. Аммо таъсир кучи қисқа муддатли бўлади. Ва энг ёмон нарса шундаки, ҳаддан ташқари кучли парҳезлар метаболизмга доимо салбий таъсир қилади: энг яхши ҳолатда, йўқотилган килограммлар бироздан кейин қайтиб келади. Бундан ташқари, метаболизмни тиклаш учун эндокринолог ёрдами ва узоқ муддатли даволаниш ишлари олиб борилиши ҳам мумкин.

Мева истеъмол қилиш
Кўпгина парҳезларда мевалар умуман тақиқланган ёки фақат таркибида шакар миқдори паст бўлганларга рухсат берилади. Аммо мевалар нафақат шакарни, балки ошқозон ва антиоксидантлар учун клетчаткани ҳам ўз ичига олади. Агар ўлчовга риоя қилинса ва ортиқча овқатланилмаса, ҳар куни мевалар истеъмол қилиш мумкин. Шунингдек, вазн ортишидан ҳам қўрқмаслик керак.

Ширин ичимликлардан воз кечиш
Соғлиқ учун энг зарарлиси озиқ-овқат эмас, балки ичимликлардир. Ширин ҳамда газланган ичимликлар соғлиқ ва қомат учун жуда хавфлидир: бир литр кола таркибида 16 чой қошиқ шакар мавжуд бўлиб, бу жуда кўп ҳисобланади. Шакар таъмини берувчи ичимликлар унчалик яхши эмас: тадқиқотлар бундай ичимликларни истеъмол қилиш билан юрак хасталиги хавфи ва саратоннинг айрим турлари ўртасидаги боғлиқликни бир неча бор тасдиқлади.

Калорияни тўғри тақсимлаш
Килограммни очлик туфайли камайтиришга имкон берадиган энг соғлом кўрсаткични топиш керак. Бунинг учун мутахассислар одатдаги овқатланишнинг калория миқдорини бир ҳафта давомида ҳисоблаб чиқишни ва кейин уни 5-10 фоизга камайтиришни маслаҳат беради. Бу вазн йўқотиш учун етарли.

Парҳез эмас, балки овқатланиш одатларини ўзгартириш
Диетологларнинг фикрига кўра, энг яхши парҳез – бу сиз стрессни бошдан кечирмасликдир. Агар бир ҳафта ичида кучли стресс юз берса, энг самарали парҳез ҳам ҳеч қандай натижани кўрсатмайди. Гап шундаки, бироз вақт давомида парҳез тутилгандан сўнг яна аввалги одатга аста-секин қайтиш керак. Шундагина организм тўғри овқатланиш одатларига кўникади. “Замин” янгиликларини “Youtube”да кузатиб боринг