Tramp jamoasining sulhga umidi so‘nmoqda va Rossiyaga qarshi yangi sanksiyalar e’timoli

Amerika siyosiy doiralarida Rossiya va Ukraina o‘rtasida yaqin oylarda tinchlik kelishuviga erishish ehtimoli kamayib bormoqda. Reuters agentligining xabar berishicha, AQSH prezidenti Donald Tramp va uning maslahatchilari avvalroq aprel yoki may oylarida o‘t ochishni to‘xtatish, keyin esa to‘liq sulhga erishish imkoniyati bor deb hisoblashgan. Biroq so‘nggi hodisalar bu maqsadga erishish qiyinlashganini ko‘rsatmoqda.

Moskva sulhga qarshi turyaptimi?

25 mart kuni Boltiqbo‘yi davlatlari tashqi ishlar vazirlari bilan o‘tkazilgan yopiq uchrashuvda AQSH davlat kotibi Marko Rubio tinchlik kelishuviga kafolat yo‘qligini va Vashington bunday kelishuvdan hali ham uzoq ekanligini ta’kidladi.

Ilgari Tramp ma’muriyati Kiyevning pozitsiyasidan norozilik bildirgan bo‘lsa, hozirda ular Moskva ham mustahkam tinchlik kelishuviga to‘sqinlik qilayotganiga ishonch hosil qilmoqda.

Yangi sanksiyalar rejalashtirilyapti

Vashington Moskvaga qanday bosim o‘tkazishni rejalashtirayotgani hali aniq emas. Reuters ma’lumotiga ko‘ra, AQSH hukumati yangi tarif va sanksiya cheklovlarini muhokama qilmoqda. Biroq, rasmiylar bu cheklovlar Rossiya pozitsiyasiga jiddiy ta’sir ko‘rsatmasligi mumkinligini tan olishmoqda.

1 aprel kuni AQSH Kongressiga Rossiyaga qarshi yangi sanksiyalarni ko‘zda tutuvchi qonun loyihasi kiritildi. Agar Rossiya tinchlik muzokaralaridan bosh tortsa, bu qonunga ko‘ra:

• Rossiya neft va gaz mahsulotlari import qiladigan mamlakatlar 500% boj to‘lashi kerak bo‘ladi.
  
• Boshqa iqtisodiy cheklovlar joriy etiladi.
  

Bu loyihaga 50 nafar senator (25 demokrat va 25 respublikachilar) qo‘llab-quvvatlovchi sifatida qo‘shilgan.

Tramp ritorikasini o‘zgartirmoqda

Avvallari Vladimir Putinning tinchlik istayotganiga ishongan Tramp, so‘nggi kunlarda o‘z pozitsiyasini keskin o‘zgartirdi. U Rossiya prezidentining Ukrainada vaqtinchalik xalqaro boshqaruv o‘rnatish taklifiga qattiq norozilik bildirdi va Rossiya neft mahsulotlariga qarshi sanksiyalarni kuchaytirish bilan tahdid qildi.

Shu haftada Tramp Putin bilan telefon orqali muloqot qilishni rejalashtirayotganini aytdi. Rossiya prezidenti matbuot kotibi Dmitriy Peskov zarurat tug‘ilsa, bu suhbat tezkor tashkil etilishini ta’kidladi.

G‘arb kompaniyalari Rossiyaga qaytmaydimi?

Shu bilan birga, Rossiya hukumati G‘arb kompaniyalarini bozorga qaytarishga harakat qilmoqda. Rossiya moliya vazirligi ma’lumotiga ko‘ra, hozircha birorta ham yirik xorijiy kompaniya Rossiyaga qaytish uchun ariza bermagan.

Vazir o‘rinbosari Ivan Chebeskov bu borada hech qanday rasmiy murojaat bo‘lmaganini aytdi. 2024 yilda Rossiya bozoridan chet el kompaniyalarining chiqib ketish holati 58 ta bo‘lgan, bu raqam 2023 yilda 97 tani tashkil qilgan.

Mart oyi o‘rtalarida Putin G‘arb kompaniyalarining qaytishi bo‘yicha muzokaralar o‘tkazilayotganini ma’lum qilgan va hukumatga qaytish qoidalarini ishlab chiqishni topshirgan. Shuningdek, 26 mart kuni Putin Italiyaning Ariston kompaniyasi aktivlarini milliylashtirish to‘g‘risidagi farmonni bekor qildi.

Amerika siyosatchilari va iqtisodiy tahlilchilar Rossiya bilan tinchlik muzokaralariga erishish qiyin kechayotganini va Moskva pozitsiyasi o‘zgarmas ekan, yangi sanksiyalar joriy etilishi mumkinligini ta’kidlashmoqda. Shu bilan birga, G‘arb biznesining Rossiyaga qaytishi borasida jiddiy o‘zgarishlar kuzatilmayapti.

Tramp va Putin o‘rtasida rejalashtirilayotgan muloqot tinchlik muzokaralariga ijobiy ta’sir o‘tkazishi mumkinmi yoki bu faqat siyosiy manyovrmi – bu savol haligacha ochiq qolmoqda. “Zamin” yangiliklarini “Telegram”da kuzatib boring