Трамп жамоасининг сулҳга умиди сўнмоқда ва Россияга қарши янги санкциялар эътимоли

Америка сиёсий доираларида Россия ва Украина ўртасида яқин ойларда тинчлик келишувига эришиш эҳтимоли камайиб бормоқда. Reuters агентлигининг хабар беришича, АҚШ президенти Доналд Трамп ва унинг маслаҳатчилари аввалроқ апрель ёки май ойларида ўт очишни тўхтатиш, кейин эса тўлиқ сулҳга эришиш имконияти бор деб ҳисоблашган. Бироқ сўнгги ҳодисалар бу мақсадга эришиш қийинлашганини кўрсатмоқда.

Москва сулҳга қарши туряптими?

25 март куни Болтиқбўйи давлатлари ташқи ишлар вазирлари билан ўтказилган ёпиқ учрашувда АҚШ давлат котиби Марко Рубио тинчлик келишувига кафолат йўқлигини ва Вашингтон бундай келишувдан ҳали ҳам узоқ эканлигини таъкидлади.

Илгари Трамп маъмурияти Киевнинг позициясидан норозилик билдирган бўлса, ҳозирда улар Москва ҳам мустаҳкам тинчлик келишувига тўсқинлик қилаётганига ишонч ҳосил қилмоқда.

Янги санкциялар режалаштириляпти

Вашингтон Москвага қандай босим ўтказишни режалаштираётгани ҳали аниқ эмас. Reuters маълумотига кўра, АҚШ ҳукумати янги тариф ва санкция чекловларини муҳокама қилмоқда. Бироқ, расмийлар бу чекловлар Россия позициясига жиддий таъсир кўрсатмаслиги мумкинлигини тан олишмоқда.

1 апрел куни АҚШ Конгрессига Россияга қарши янги санкцияларни кўзда тутувчи қонун лойиҳаси киритилди. Агар Россия тинчлик музокараларидан бош тортса, бу қонунга кўра:

• Россия нефт ва газ маҳсулотлари импорт қиладиган мамлакатлар 500% бож тўлаши керак бўлади.
  
• Бошқа иқтисодий чекловлар жорий этилади.
  

Бу лойиҳага 50 нафар сенатор (25 демократ ва 25 республикачилар) қўллаб-қувватловчи сифатида қўшилган.

Трамп риторикасини ўзгартирмоқда

Авваллари Владимир Путиннинг тинчлик истаётганига ишонган Трамп, сўнгги кунларда ўз позициясини кескин ўзгартирди. У Россия президентининг Украинада вақтинчалик халқаро бошқарув ўрнатиш таклифига қаттиқ норозилик билдирди ва Россия нефт маҳсулотларига қарши санкцияларни кучайтириш билан таҳдид қилди.

Шу ҳафтада Трамп Путин билан телефон орқали мулоқот қилишни режалаштираётганини айтди. Россия президенти матбуот котиби Дмитрий Песков зарурат туғилса, бу суҳбат тезкор ташкил этилишини таъкидлади.

Ғарб компаниялари Россияга қайтмайдими?

Шу билан бирга, Россия ҳукумати Ғарб компанияларини бозорга қайтаришга ҳаракат қилмоқда. Россия молия вазирлиги маълумотига кўра, ҳозирча бирорта ҳам йирик хорижий компания Россияга қайтиш учун ариза бермаган.

Вазир ўринбосари Иван Чебесков бу борада ҳеч қандай расмий мурожаат бўлмаганини айтди. 2024 йилда Россия бозоридан чет эл компанияларининг чиқиб кетиш ҳолати 58 та бўлган, бу рақам 2023 йилда 97 тани ташкил қилган.

Март ойи ўрталарида Путин Ғарб компанияларининг қайтиши бўйича музокаралар ўтказилаётганини маълум қилган ва ҳукуматга қайтиш қоидаларини ишлаб чиқишни топширган. Шунингдек, 26 март куни Путин Италиянинг Ariston компанияси активларини миллийлаштириш тўғрисидаги фармонни бекор қилди.

Америка сиёсатчилари ва иқтисодий таҳлилчилар Россия билан тинчлик музокараларига эришиш қийин кечаётганини ва Москва позицияси ўзгармас экан, янги санкциялар жорий этилиши мумкинлигини таъкидлашмоқда. Шу билан бирга, Ғарб бизнесининг Россияга қайтиши борасида жиддий ўзгаришлар кузатилмаяпти.

Трамп ва Путин ўртасида режалаштирилаётган мулоқот тинчлик музокараларига ижобий таъсир ўтказиши мумкинми ёки бу фақат сиёсий манёврми – бу савол ҳалигача очиқ қолмоқда. “Замин” янгиликларини “Telegram”да кузатиб боринг