5–7 yoshdagi farzandingizni qay tarzda kitobga do‘st qilish mumkin?

5–7 yosh bola uchun kitob dunyosi — yangi so‘zlar, tasavvur, hissiyot va anglash qobiliyatini rivojlantiradigan bebaho makon. Bu yoshda farzand dunyoqarashi shakllana boshlaydi va aynan mana shu davrda unda kitob o‘qishga mehr uyg‘otish juda muhim hisoblanadi. Quyida bolalarni o‘qishga qiziqtirishning ilmiy, psixologik va amaliy yo‘llarini ko‘rib chiqamiz.

1. Psixologlar ta’kidlaganidek, bolaning rivojlanish bosqichida uning qiziqishlari birinchi darajali ahamiyatga ega. Mashhur bolalar psixologi Jin Piajega ko‘ra, bola 5–7 yoshda dunyoga nazar tashlashni o‘yin orqali o‘rganadi. Shu sababli, qiziqarli illustratsiyali, hikoyali, mashhur qahramonlar haqidagi kitoblarni tanlash uni kitobga qiziqtiradi.

2. Mutaxassislar ta’kidlashicha, bola ota-onasi bilan birgalikda o‘qish jarayonida nafaqat so‘zlarni, balki emotsional aloqani ham his etadi. Ushbu usul bolaning o‘qishga qiziqishini oshirishda katta ahamiyatga ega.

Fakt: Buyuk Britaniyada o‘tkazilgan tadqiqotlarga ko‘ra, ota-onasi har kuni farzandiga 10 daqiqa kitob o‘qib bergan bolalarda nutq va tahlil qilish qobiliyati 25% yuqori bo‘ladi.

3. Bolalar o‘yin orqali bilim olishni sevishadi. Kitob o‘qishni “ssenariyli o‘yin” shaklida tashkil qilish — masalan, rollar bo‘yicha o‘qish, ovozlarni nusxalash, rasmlar asosida hikoya tuzish — bolada o‘qishni zavqli jarayonga aylantiradi.

Misol: “Sen qahramon bo‘l, men esa ertakchilardan biri” uslubidagi o‘yinlar.

4. Kutubxonaga birga borish, bolaga kitob tanlash imkonini berish, uning tanlovini qadrlash — uning shaxsiy qarorlar qabul qilishini qo‘llab-quvvatlaydi. Ochiq savollar orqali qiziqtiring:
“Sen bu kitobni nima uchun tanlading?”
“Qahramon nima qilganda, sen ham shunday qilarding?”

5. Zamonaviy bolalar texnologiyalar bilan yashayotgani aniq. Shunday ekan, audiokitoblar, multimedia formatdagi ertaklar yordamida o‘qishni vizual ravishda boyitish mumkin. Ammo ekran vaqti cheklangan va nazoratli bo‘lishi kerak.

6. Bola ota-onasining odatlarini ko‘chiradi. Agar farzand har kuni ota yoki onasini kitob bilan ko‘rsa, u ham kitobga nisbatan ijobiy munosabatda bo‘ladi.

Iqtibos: “Bola ko‘z bilan emas, yurak bilan o‘qishni o‘rgansa — u umrbod o‘quvchiga aylanadi.”

5–7 yoshdagi bolani o‘qishga qiziqtirish — bu ko‘p darajali jarayon. Kitob bola uchun majburiyat emas, balki zavq manbaiga aylansa, u o‘z hayoti davomida kitobdan ajramaydi. “Zamin”ni Telegramʻda oʻqing!