Fayzullayev nega kecha tibbiy ko‘rikdan o‘tmadi?

^{Foto: championat.asia}
Kecha O‘zbekiston terma jamoasi yarim himoyachisi Abbosbek Fayzullayevning "Istabul Bashakshehir"da tibbiy ko‘rikdan o‘ta olmagani haqida rus nashrlarida feyk xabar chiqdi.

Futbolchi aslida kecha Istanbulga uchib borgan va tibbiy ko‘rik hali amalga oshirilmagani oydinlashdi.

Aslida juda ko‘p holatlarda futbolchi bir shahardan boshqa shaharga samolyotda uchib borsa darhol tibbiy ko‘rikdan o‘tkazilmaydi. Biz sun’iy intellektga quyidagi savol bilan murojaat qildik: Bir inson samolyotda uchib kelishi bilan tibbiy ko‘rikdan o‘tsa uning odatiy holatda tibbiy ko‘rikdan o‘tgandagi natijalari o‘rtasida farq bo‘ladimi? Javob quyidagicha bo‘ldi:

Ha, agar bir inson samolyotda uchib kelishi bilan darhol tibbiy ko‘rikdan o‘tsa, uning holati odatiy (yerda, dam olgan, barqaror sharoitda) tibbiy ko‘rikdan o‘tgan holatiga nisbatan ayrim farqlar bilan namoyon bo‘lishi mumkin. Bu farqlar asosan parvozning organizmga ko‘rsatgan vaqtinchalik ta’sirlari sababli kuzatiladi.

Qanday farqlar kuzatilishi mumkin?

1. Qon bosimi va yurak urishi
Qon bosimi ko‘tarilgan yoki turg‘un bo‘lmagan holda bo‘lishi mumkin. Bu stresc, charchoq, suvsizlanish yoki gipoksiya (kislorod kamligi) bilan bog‘liq.

Yurak urishi bazaviy holatga nisbatan tez bo‘lishi mumkin — ayniqsa uzoq parvoz yoki qo‘nish paytida stressli vaziyat bo‘lgan bo‘lsa.

2. Qon tahlillarida o‘zgarishlar
Gematokrit (qonning suvsizlanishi bilan bog‘liq ko‘rsatkichi) biroz yuqori chiqishi mumkin.

Gemoglobin miqdori ham vaqtinchalik ko‘tarilishi mumkin.

D-dimmer, tromboz markerlari, hatto jigar fermentlarida vaqtinchalik o‘zgarishlar mumkin (uzoq parvozlarda).

3. Oksigenatsiya (SpO₂) darajasi
Kislorod to‘yinish darajasi (SpO₂) pasaygan bo‘lishi mumkin (ayniqsa qariyalar, o‘pka yoki yurak kasalliklari borlarda).

U odatiy holatda 96–99% bo‘lsa, parvozdan so‘ng 90–94% gacha tushishi mumkin.

4. EKGda (elektrokardiogramma) o‘zgarishlar
Qisqa muddatli parvozdan so‘ng taxikardiya, ba’zan yengil ST-segment o‘zgarishlari (kislorod tanqisligi bilan bog‘liq) yoki aritmiyalar kuzatilishi mumkin.

5. Temperatura va holat bahosi
Ba’zan tengsiz tana harorati, charchoq, ko‘zda qizarish va og‘izning qurushi kuzatiladi — bu shifokorda infeksiya yoki virusli holat shubhasini tug‘dirishi mumkin, ammo bu ko‘pincha parvoz bilan bog‘liq fiziologik reaksiyadir.

Nima qilish kerak?
Muhim tibbiy ko‘rik (masalan, litsenziya, sportchi yoki harbiy ko‘rik) samolyotdan 3–12 soat o‘tgach amalga oshirilsa, natijalar aniqroq va xolisroq bo‘ladi.

Mana endi siz futbolchilar nima uchun uzoq parvozdan so‘ng darhol tibbiy ko‘rikdan o‘tmasligini bilib oldingiz. Abbos Fayzullayev tez orada yangi klubi uchun tibbiy ko‘rikdan o‘tadi va shartnomaga imzo qo‘yadi.


Manba: championat.asia “Zamin”ni Telegramʻda oʻqing!