Islandiyaliklar nega qarindosh bilan uchrashmaydi?

Islandiya – nafaqat go‘zal tabiati va vulqonlari bilan mashhur, balki aholisining genetik tarkibi jihatidan ham jahondagi eng noyob mamlakatlardan biri hisoblanadi. Bu mamlakatda yashovchilarning aksariyati umumiy bir necha ajdodlarga ega bo‘lib, ularning genlari avloddan-avlodga ko‘chib kelgan, lekin yangilanish imkoniyati juda kam bo‘lgan.

Ayni shu omil Islandiyani genetik nuqtayi nazardan “yaqin qarindoshlar jamiyati”ga aylantirgan. Natijada, mamlakatda irsiy kasalliklarning tarqalish xavfi boshqa joylarga nisbatan yuqoriroq. Bu esa odamlar orasida alohida ongli munosabatni vujudga keltirgan.

Bugungi kunda Islandiyada ajoyib “yordamchi mexanizm” ishlab chiqilgan — genom ma’lumotlar bazasi. Bu tizim orqali har bir fuqaro o‘z DNKsi haqida aniq ma’lumotga ega bo‘lishi va qarindoshlik darajasini tezda aniqlashi mumkin.

Hatto shunday holatlar kuzatiladi: ikki inson tanishuv jarayonida telefonlarini "urishtirib", qarindoshlik darajasini tekshirib olishadi. Agar natijaga ko‘ra ular o‘zaro yaqin qarindosh bo‘lib chiqsa, munosabat shundoq tugaydi. Bu holat sho‘x hazil emas, balki Islandiya jamiyatida odatiy, real ehtiyot chorasi hisoblanadi.

Genetik muammolarga nisbatan bunday jiddiy munosabat mamlakatda onkologik va irsiy kasalliklarni oldini olish borasida katta samara berayotgani aytilmoqda.

Mutaxassislar ta’kidlashicha, bu kabi yondashuv nafaqat shaxsiy sog‘liq, balki kelajak avlod salomatligi uchun ham muhim ahamiyatga ega.

Nima uchun bu muhim?
– Islandiyada aholi soni nisbatan kam va genofond tor doirada shakllangan.
– Genlar o‘zaro "aylanadi", lekin tashqi aralashuv kam, ya’ni yangilanish imkoniyati cheklangan.
– Irsiy kasalliklar xavfi yuqori bo‘lgani uchun har bir munosabat xavfsizlik nuqtayi nazaridan baholanadi.

Xulosa: Islandiyaliklar uchun nafaqat shaxsiy ehtiros, balki genetik xavfsizlik ham muhim. Balki bu dunyodagi eng ilmga asoslangan tanishuv madaniyatlaridan biridir. “Zamin”ni Telegramʻda oʻqing!