Қозоғистонда келин ўғирлаш учун жиноий жавобгарлик белгиланади

Қозоғистондаги Инсон ҳуқуқлари бўйича омбудсман идораси жиноий қонунчиликка келин ўғирлашнинг олдини олишга қаратилган ўзгартиришлар киритиш ташаббуси билан чиқди.

Жиноят кодексига алоҳида 125-1-моддани, “Никоҳлаш мақсадида одам ўғирлаш” моддасини киритиш таклифи аллақачон юборилган. Бизнинг фикримизча, бу профилактик таъсирга эга бўлиб, аёлларга қарши жиноятчилик даражасини пасайтириш имконини беради, — дейилади Омбудсман идораси 4 август куни тарқатган баёнотда.

Бундан ташқари, амалдаги қонунчиликдан “жабрланувчи ихтиёрий равишда озод этилган тақдирда қонунбузарни жиноий жавобгарликдан озод қилиш” ҳақидаги эслатмани чиқариб ташлаш таклиф этилди.

Баёнотда Марказий Осиёнинг бошқа мамлакатлари тажрибаси келтирилиб, жумладан, Ўзбекистон, Қирғизистон ва Туркманистоннинг жиноий қонунчилигида аёлларни мажбурий никоҳга олиш мақсадида ўғирлаш тўғрисида алоҳида модда борлиги кўрсатилган.

Бош прокуратура Омбудсман таклифини қўллаб-қувватлади, ўзгартишлар қонун лойиҳасини яратиш давомида биргаликда киритилади, — дейилади хабарда.

Ҳисоботда қайд этилишича, Қозоғистонда, айниқса, жанубий вилоятларда қизларни турмуш қуриш мақсадида ўғирлаш амалиёти ҳамон кенг тарқалган.

Баъзи ҳолларда бундай ҳаракатлар жинсий дахлсизлик, камситиш, ноқонуний ушлаб туриш ва ҳатто ўз жонига қасд қилишга олиб келади.

Аксарият ҳолларда ёшлар жиноий жавобгарлик ҳақида билишмайди ҳам. Бу оғир жиноят эканини, инсон ҳуқуқларининг шахсий дахлсизлиги ва эркинлиги қўпол равишда бузилаётганини кам одам тушунади, — дейилади хабарда.

Одам ўғирлаш билан боғлиқ жиноятлар таҳлили шуни кўрсатдики, Қозоғистонда 2019 йилдан ҳозирги кунга қадар ушбу тоифадаги 214 та жиноят қайд этилган. Шу билан бирга, қизларнинг турмуш қуриш мақсадида ўғирланиши бўйича ишончли статистик маълумотлар йўқ, чунки Жиноят кодексида бундай жиноятнинг алоҳида таркиби мавжуд эмас.

Янгиликлар