Британия Европа Иттифоқини Африка саммитига алмаштирди

^{Фото: Global Research}
Бош вазирлиги даврида обрўсини йўқотишга улгурган британиялик сиёсатчи Тони Блэр илк маротаба ўтказилган Буюк Британия – Африка инвестицион саммитини иштиёқ билан кутиб олди. Баландпарвоз режалар ҳақида гапирар экан, собиқ бош вазир «ўзини инсониятнинг энг муҳим муаммоларини ҳал қила оладигандек ҳис қилди шекилли», деб ёзади The Guardian нашри.

Тантанавор нутқида жаноб Блэр хилма-хил ва тарқоқ муаммоларни, шу жумладан Африкада самарали бошқарув тизимини яратиш ва қашшоқликни тугатиш масалаларини кўтарди.

Аслида эса унинг чиқиши «ёрдам эмас, савдо» ғоясига амал қиладиган Борис Жонсоннинг қарашларидан деярли фарқ қилмади. Яқинда Буюк Британия – Африка саммитини ўтказган Жонсон Британиянинг Африкага ёрдами мамлакатнинг сиёсий ва савдо манфаатларига хизмат қилиши ҳақида гапирган эди. Тони Блэр ҳам Буюк Британия учун нима яхши бўлса, Африка учун ҳам яхши деган фикрда.

Блэр Африкада таъсир доираси учун курашнинг янги босқичи бошланганини тан олмоқда. Аммо Блэр Британиянинг ютуқларини орзу қилар экан, Африкада миллиардлаб пул сарфлаётган Хитойни ҳамда шу мақсадда ҳарбий ёрдам ва ёлланма аскарларидан фойдаланаётган Россияни назардан қочирмоқда.

Блэр Африка раҳбарлари билан шахсий муносабати яхшилигига урғу бермоқда. Бу қанчалик яқин алоқалар?

Африкада қашшоқликни тугатадиган «тўртинчи саноат инқилоби» ғояси – ёш ва тез кўпайиб бораётган ишчи кучига таяниб қитъа мамлакатлари Шарқий Осиё «йўлбарслари» сингари тез ривожланиши таъминлаши мумкин экан. Аммо прогнозлар Африкада бунинг уддасидан чиқиш қийинлигини кўрсатмоқда. Чунки Африкада маҳсулот ишлаб чиқариш таннархи фавқулодда юқори, маҳсулот етказиб бериш занжири ўта суст ишлайди.

Бундан ташқари, Африкада ишлаб чиқариш харажатларини пасайтириш ва автоматлаштиришни жорий қилишнинг имкони йўқ. Африкадан иқтисодий мўъжиза кутиш мумкин эмас. Бу Буюк Британия Европа Иттифоқидан чиққач, Африкадан катта фойда кўради деган тахминларни йўққа чиқаради.

Хитой Африкага киритаётган маблағ Африка оёққа туришига эмас, уни янги қарз ботқоғига ботиришга қаратилган. Африка давлатлари қарзларни тўлашда катта қийинчиликларга дуч келади. Блэр Эфиопия қўлга киритаётгани ҳақида оғиз тўлдириб гапирар экан, Жаҳон банки ва халқаро валюта жамғармаси бу давлатнинг қарздорлик ҳажми хавфли даражага етганидан ташвиш билдирмоқда.

Бу ташкилотлар тахминларига кўра, Африка қитъаси мамлакатлари 2030 йилда ҳам қашшоқликни тугата олмайди. Рақамлар, мисол учун, Африканинг энг ривожланган мамлакати – Жанубий Африка Республикаси 2019 йилда бор-йўғи 0,7 фоизга ўсган бўлса, 2020 йилда бу 1,1 фоизга ўсишини кўрсатмоқда.

Шундай экан, воқеликни қанчалик ранглар ортига бекитишмасин, Буюк Британия ва Африка саммити Африка мамлакатларининг самарали бошқарилиши ва тараққиётига ҳеч қандай ёрдам бера олмайди. Бу Brexit’дан сўнг Британиянинг янги бозорлар топишга уриниши холос. “Замин” янгиликларини “Youtube”да кузатиб боринг