Уран планетасының Ариэль атты серігіндегі мұз жамылғысының астында сұйық судың болуы мүмкін екендігі туралы жаңа мәліметтер пайда болды. Ғалымдар жүргізген зерттеу нәтижелері бойынша, мұндағы мұхит Жердегі Тынық мұхитына қарағанда ондаған есе терең болуы мүмкін. Бұл ғылыми зерттеудің егжей-тегжейлері халықаралық "Icarus" журналында жарияланды.
Ариэль - Уранның ең жарық және төртінші ірі серігі саналады. Оның беті ежелгі кратерлермен көмкерілген, кейбір аймақтары салыстырмалы түрде жаңа құрылымға ие. Мамандар бұл өзгерістер мұзды жанартаулардың атқылауынан туындаған болуы мүмкін деп болжайды. Сондай-ақ, спутник бетіндегі әртүрлі жарықтар, жоталар мен грабендер ішкі қысым мен сыртқы кернеулердің әсерін көрсетеді.
Мамандар Ариэльдің орбиталық қозғалысынан туындайтын толқын кернеуінің модельдерін жер бетіндегі геологиялық карталармен салыстырып, бірқатар қорытындыға келді. Белгілі болғандай, ертеде спутниктің орбита эксцентрикалығы қазіргіден 40 есеге жуық жоғары болған. Бұл егер мұз астында мұхит болса, оның қысымы бетті деформациялап, үлкен жарықтарды тудыруға мүмкіндік берген.
Есептеулерге қарағанда, Ариэльдегі мұхиттың тереңдігі 170 шақырымға жетуі мүмкін. Салыстыру үшін айта кетейік, Жердегі Тынық мұхитының орташа тереңдігі небәрі 4 шақырымды құрайды. Мұндай көрсеткіштер Ариэльді Күн жүйесіндегі ең сирек спутниктердің біріне айналдырады.
Сондай-ақ, осы зерттеушілер тобы бұған дейін Уранның тағы бір серігі - Мирандада да мұз асты мұхиттары болуы мүмкін екенін айтқан болатын. Джон Хопкинс университетінің Қолданбалы физика зертханасының ғалымдарының бірі Том Нордхаймның айтуынша:
"Біз Уран жүйесінде жаһандық мұхиттардың бар екенін көрсететін дәлелдерді көбірек тауып жатырмыз. Бұл біздің Күн жүйесіндегі су ресурстары туралы көзқарасымызды кеңейтеді."
Әзірге адамдар Ариэль мен Миранданың тек оңтүстік жарты шарын бақылай алды. Болашақта жүзеге асырылатын арнайы миссиялар бұл спутниктерде мұхиттардың шын мәнінде бар екенін растайды және олардың эволюциялық процестерін зерттеуге мүмкіндік береді деп күтілуде.
Айта кетейік, жақында Марс планетасында ұзындығы 15 мың шақырымға дейін созылған ежелгі өзеннің іздері табылғаны туралы да хабарланған болатын. Бұл жаңалықтар адамзаттың ғарыш және су ресурстары туралы білімін одан әрі байытады.
“Zamin”-ді Telegram-нан оқыңыз!
