Әлем ғалымдары тағы да адамзатқа үлкен қауіп туралы ескертті. Канаданың МакГилл университетінің зерттеушілері дайындаған соңғы есепке сәйкес, егер парниктік газдар шығарындылары қазіргі қарқынмен жалғаса берсе, теңіз деңгейінің көтерілуі жаһандық ауқымдағы экологиялық апатқа айналуы мүмкін.
Есепте алдағы жүз жылда теңіз деңгейі айтарлықтай көтеріліп, нәтижесінде жағалаудағы қалалар біртіндеп су астында қалады деп күтілуде. Мұндай экономикалық залал миллиондаған адамдар үшін өмір сүру кеңістігін жоғалту қаупін тудыруы мүмкін.
Ғалымдардың тұжырымы бойынша, әсіресе Африка, Оңтүстік-Шығыс Азия, Оңтүстік және Орталық Америкадағы қалаларға үлкен қауіп төніп тұр. Талдау көрсеткендей, бұл аймақтарда халық тығыз қоныстанған, тіпті шағын су тасқыны да порттарға, өнеркәсіптік аймақтарға және мәдени мұра нысандарына үлкен зиян келтіруі мүмкін.
Зерттеу нәтижелері бойынша, зерттелген аймақтардағы 840 миллионнан астам ғимараттың 136 миллионы 2100 жылға қарай теңіз деңгейінің шамамен 20 метрге көтерілуінен тікелей зардап шегеді. Бұл ғимараттарға ғана емес, ірі инфрақұрылымдық жүйелерге, электр станциялары мен көлік желілеріне де қауіп төндіреді.
Профессор Эрик Галбрайттың айтуынша, климаттың өзгеруі мен су деңгейінің көтерілуі адам өмірінің барлық саласына әсер етеді - "Мұхит маңында тұрмасаңыз да, оның салдары сізге жетеді," - дейді ол.
Ғалымдар есебінде бұл мәліметтер тек ғылыми талдау ғана емес, қала құрылысы, сәулет, құрылыс және девелопмент салаларындағы мамандар үшін практикалық нұсқаулық болуы керектігін атап өтті. Олар осы нәтижелерді пайдаланып, болашақ залалды азайтып, жаңа қала үлгілерін қауіпсіз бағытта жоспарлай алады.
Сондай-ақ, есепте әр ел қазірдің өзінде климаттық саясатты қайта қарауы, парниктік газдар шығарындыларын шектеу және табиғи ортаны қорғау бойынша қатаң шаралар қабылдауы қажет екені айтылған.
Айта кетейік, бұған дейін Ұлыбританияның Саутгемптон университетінің ғалымдары Эфиопияның Афар аймағының астында жер қойнауынан ырғақты түрде көтеріліп жатқан еріген мантия ағындарын анықтаған болатын. Олар бұл процесті "жүрек соғысына" ұқсатып, Африка құрлығының біртіндеп жарылып, жаңа мұхит пайда болуы мүмкін екенін айтты.
Мамандардың пікірінше, мұндай табиғи процестер адамзатты жаңа геологиялық дәуірдің табалдырығына әкелуде. Олар адамзат іс-әрекетімен байланысты әсерлермен біріккенде, Жер климатында болмаған өзгерістер болуы мүмкін екенін айтады.
“Zamin”-ді Telegram-нан оқыңыз!
