Neden %98 siber saldırılar banka kartlarını hedef alıyor?

Özbekistan'da bilgi teknolojilerinin kullanılmasıyla işlenen suçların sayısı endişe verici bir seviyeye ulaşarak, 2024 yılında kaydedilen tüm suçların %44,4'ünü oluşturdu. Artık ülkedeki her iki suçtan biri dijital ortamda işleniyor.

Bu konuda İçişleri Bakanlığı Siber Güvenlik Merkezi temsilcisi Maksudjon Mirabdullayev bilgi verdi. 2021'den 2024'e kadar siber dolandırıcılıklar nedeniyle oluşan toplam zarar 1,9 trilyon so'mu aştı.

Yalnızca 2024 yılında vatandaşlar internet ortamındaki yasa dışı eylemler nedeniyle 603 milyar so'mdan fazla kayıp yaşadı. Geçtiğimiz yıl kolluk kuvvetleri tarafından siber suçlarla ilgili 58,8 binden fazla ceza davası açıldı.

Bu suçların %98'i banka kartlarıyla ilgili dolandırıcılıkları kapsıyor. Suç yöntemlerinin analizine göre, asıl risk doğrudan korunan sistemlerin kırılması değil, sosyal mühendislik olmaya devam ediyor.

Suçların %60'ı zararlı linkler ve yazılımlar göndermek yoluyla gerçekleştirilmekte. Bu yöntemle dolandırıcılar, mağdurların mobil cihazlarına ve banka kartlarına izinsiz erişim elde ediyor.

En çok karşılaşılan ikinci yöntem ise sahte aramalar ve başka aldatmacalarla SMS kodlarını ele geçirmek olup, bu tür vakalar %16'yı oluşturmakta. Ayrıca suçların %11'i Olx.uz ve Olcha gibi popüler çevrim içi alışveriş platformlarında işleniyor; burada dolandırıcılar alıcı ve satıcıları kandırıyor.

Sahte elektronik borsalara ve online trading projelerine vatandaşları dahil etmek ise siber suçların %9'unu teşkil ediyor. Kalan %4 vakada ise suçlular, vatandaşın haberi olmadan, onun adına yasa dışı online krediler çekiyorlar.

Özellikle endişe kaynağı olan teknoloji ise "deepfake" videolar. Dolandırıcılar ünlü kişilerin, sanatçıların, blog yazarlarının ve sporcuların sahte videolarını yaparak, kendi dolandırıcılık şemalarına güven oluşturmayı hedefliyorlar.

Bu tür durumlar özellikle online kredi işlemlerinde sıkça rastlanıyor. Mirabdullayev'in belirttiğine göre, bu tür suçların %31'i "deepfake" teknolojisinin kötüye kullanılmasıyla ilgili.

İçişleri Bakanlığı temsilcisi, siber suçluların başarısının çoğunlukla vatandaşın aşırı güvenine bağlı olduğunu vurguladı. Birçok vakada insanlar kendileri SMS kodu gibi gizli bilgilerini ifşa ediyor veya bariz dolandırıcı platformlara para yatırıyor.

Ayrıca, mağdurları "ödül"ü teslim etmek için ödeme yapmaya ikna etmeye yönelik şemalar da oldukça yaygın. Artan tehditle mücadele için Merkez Bankası ve ödeme kuruluşları katılımıyla hızlı müdahale ekipleri oluşturuldu.

Vatandaşlara siber suça maruz kaldıklarında derhal 102 veya 1102 kısa numaralarına başvurmaları tavsiye edilmektedir. Hızlı bilgilendirme kolluk kuvvetlerinin işlemi engellemesine ve parasal kaybı önlemesine yardımcı olur.

Ayrıca vatandaşlar, çalınan paranın iadesi konusunda sıkça soru soruyor. "Bizim görevimiz suçluları yakalayıp, soruşturma organlarına teslim etmektir.

Paranın iadesi ise mahkeme kararına bağlıdır," diye açıkladı İçişleri Bakanlığı merkezi yetkilisi. Ona göre, kolluk kuvvetlerine zamanında başvurmak, çalınan paranın dondurulma şansını artırır ve iade sürecini hızlandırabilir.

“Zamin”i Telegram'da okuyun!