16:27 / 28.01.2023

Путин икки ҳафта ичида туғилишни кўпайтириш йўлларини топишни буюрди

Россия президенти Владимир Путин ҳукуматга уруш фонида 20 йил мобайнида энг паст даражага тушган туғилиш даражасини тезда кўтариш йўлини ишлаб чиқишни топширди. Тахминларга кўра, туғилиш даражаси яқин йилларда Иккинчи Жаҳон уруши даражасидан ҳам пастга тушиши мумкин.

Путиннинг жума куни Кремль сайтида эълон қилинган кўрсатмалар рўйхатига кўра, икки ҳафта муддатда — 10 февралгача — Вазирлар Маҳкамаси «туғилиш даражасини ошириш ва болали оилаларни қўллаб-қувватлашга қаратилган қўшимча чора-тадбирлар комплексини ишлаб чиқиши ва тақдим этиши керак».

Янги «демографик пакет»да президент топшириғига кўра, аввалдан «самарадорликни баҳолашни таъминлаш», шунингдек, молиялаштириш манбаларини топиш зарур. Путин бунга бош вазир Михаил Мишустинни буйруқнинг бажарилиши учун шахсан масъул этиб тайинлади.

Росстат маълумотларига кўра, 2022 йил октябр ойида Россияда 107,2 минг бола туғилган, бу ўтган йилнинг шу ойига нисбатан 12,8 минг болага кам. Туғилиш даражасининг пасайиши - йилига 10,7 фоизга етиб, бу 2020 йилдан бери энг паст кўрсаткич бўлди.

Россияда 10 ой давомида жами жами 1,092 миллион бола туғилди - 2021 йилнинг шу даврига нисбатан 77,8 минг (-6,2 фоиз) кам. Шу билан бирга, туғилишнинг нисбий коэффициенти - 100 минг аҳолига 9 бола - 2001 йилдан бери энг паст кўрсаткичга айланди.

Россияда ҳар йили деярли 2 миллион бола туғилган Қримнинг аннексия қилинишидан олдинги даражага нисбатан туғилиш даражаси деярли учдан бирига камайди. Ва бу уруш туфайли муқаррар равишда тезлашадиган жараённинг бошланиши: 1990 йилларнинг охирида, постсовет иқтисодий инқирозидан кейин ўрнатилган туғилиш коэффициентининг пастки даражаси келгуси йилда янгиланади, деб тахминларини билдирган Гайдар институти демографи Игор Ефремов.

Ефремовнинг ҳисоб-китобларига кўра, 2023 йилда туғилган болалар сони 1,2 миллионга, 2024 йилда эса миллионга камаяди, бу мамлакатнинг замонавий тарихидаги (Иккинчи жаҳон урушидан бери) мутлақ минимал бўлади.

“Туғилиш даражасига асосий зарба билвосита бўлади, чунки кўпчилик оилаларнинг режалаштириш уфқи бутунлай йўқ қилинади. Ва бу таъсир сафарбарлик қанчалик узоқ давом этса, шунча кучлироқ бўлади», дейди демограф.