Россияга кириш рад этилаяпти: Қозоғистонлик фаоллар ортидан чиқарилди

Сўнгги ойларда Россия чегарасида қозоғистонлик фуқароларга нисбатан кириш тақиқлари кўпайиб бормоқда. Айрим ҳолларда бу жараён ҳеч қандай расмий тушунтиришларсиз амалга оширилаётгани эътиборни тортмоқда. Айниқса, жамоатчиликда фаол бўлган, Украина билан ҳамдардлик билдирган шахслар бу тақиқлардан кўпроқ жабр кўрмоқда.

Бунга яққол мисол — Қозоғистонда фаолияти билан танилган «Адолат йўли» ташкилоти ижрочи директори Дидар Смагулов. У ўзининг Facebook саҳифасида ёзишича, Россия чегарасидан ўтиш пайтида ФХХ чегарачилари унга умрбод Россияга кириш тақиқланганини маълум қилган. Смагулов ижтимоий тармоқларда очиқ равишда Украинага ҳимоя-ҳамдардлик билдириб, Россияни «босқинчи давлат» деб атаган, шунингдек, Украина байроқлари ва шиорларини жойлаштирган эди. 2024 йилда у АҚШ Давлат департаментининг мукофотига сазовор бўлган.

Муаммо фақат Смагулов билан чекланиб қолмаяпти. Қозоғистонлик Ержан Батешов ҳам худди шундай вазиятга тушган. У Остонада Россияга учиш учун тайёрланаётганда чиптаси бўлганига қарамай, рейсга рўйхатдан ўта олмаган. Унга рейс кассасида “Россияга кириш тақиқланган” деган жавоб берилган. Батешов ижтимоий тармоқларда Украина армиясининг Россия объектига ҳужумларини ёритувчи видеороликлар тарқатгани аниқланган.

Бундан ташқари, Элия Ахетова исмли қозоғистонлик аёл 2022 йилдан бери Россияга 10 йилга кириш тақиқланганини маълум қилган.

Бундай ҳолатлар Украина фуқаролари учун анча одатий бўлганига қарамай, Қозоғистон фуқаролари орасида бу каби оммавий тенденция биринчи марта кузатилмоқда. Россияга киришда украин фуқаролари сўроқ қилиниб, чегарада жиддий текширувлардан ўтмоқда, баъзилари 20–50 йилгача мамлакатга киришдан маҳрум этилмоқда.

Қозоғистон Ташқи ишлар вазири ўринбосари Акан Раҳметуллин бу борадаги саволларга изоҳ берди. Унинг сўзларига кўра, ҳар бир давлат ўзига хос суверен қарорлар чиқаришга ҳақли ва киришни рад этишнинг сабаблари ҳам ошкор қилинмаслиги мумкин. У ҳозирда Қозоғистонда Россияга кириш тақиқланган фуқаролар рўйхати мавжуд эмаслигини таъкидлади.

Апрель ойидан бошлаб Россия чет элликлар учун рақамли профил шакллантириш тизимини йўлга қўйган. Бу янги тартиб ҳар бир келувчини олдиндан таҳлил қилиш имконини яратади.

Zamin.uz таҳририятидан:
Фуқаролик жамияти фаолларининг чегарадаги бундай муомалага дуч келишлари халқаро дипломатик муносабатлар учун жиддий сигнал бўлиши мумкин. Мулоқот, фикр эркинлиги ва чегаралар очиқлиги инсон ҳуқуқларининг асосий омилларидан ҳисобланади. Сиз қандай фикрдисиз: давлат хавфсизлиги ва фуқаролик фаолияти ўртасида қандай мувозанат бўлиши керак?