Қирғизистон Давлат солиқ хизмати раиси Алмамбет Шиқмаматов қорамол учун сертификатларни оммавий равишда олиб, Ўзбекистонга экспорт қилган шахслар қарзини кечира олмаслигини маълум қилди. Бу ҳақда у парламент Бюджет ва фискал сиёсат қўмитасининг 15 сентябрь куни бўлиб ўтган йиғилишида сўз очди.
Шиқмаматовнинг таъкидлашича, жорий йил ёзда депутатлар Давлат солиқ хизмати орқали кўплаб фермерларнинг қарзини бекор қилиш имкониятини кўриб чиққан эди. Депутатлар чорвачилик билан шуғулланаётган ва катта қарздорликка эга фермерларнинг қарзини кечириб, уларни солиқдан озод қилишни сўраган эди.
“Гўшт нархининг кескин ошиши туфайли Миллий хавфсизлик давлат қўмитаси Алабук, Жалолобод ва Боткенда текширувларни бошлади. Бу жараён натижасида Қишлоқ хўжалиги вазири ўринбосари ва давлат хизматчилари ҳибсга олинди. Шунингдек, мазкур схемалар билан алоқадор бўлган барча ширкат раҳбарлари ҳам ҳибсга олинган”, деди у.
Шиқмаматов уларнинг Қишлоқ хўжалиги вазирлиги департаментидан сертификатларни оммавий равишда харид қилиб, Ўзбекистонга экспорт қилаётганини эслаб ўтди ва шундай амаллар учун кечирим йўқлигини таъкидлади.
“Биз уларни солиқдан озод қила олмаймиз ва тергов жараёнига аралашиб билмаймиз”, деди Давлат солиқ хизмати раҳбари.
Маълумотларга кўра, сўнгги пайтларда Қирғизистонда гўшт нархлари 15–20 фоизга қимматлашган. Бу эса аҳолининг асосий эҳтиёжларидан бири бўлган гўшт маҳсулотларига бўлган киришни чеклаши мумкин. Нарҳнинг ошиши асосан чорва ва гўшт маҳсулотларининг экспорт ҳажмининг ортиши билан боғлиқ. Хусусан, катта миқдордаги жонли ҳайвонлар ва гўшт чет элга олиб чиқилаётгани ички бозорда таклифни камайтиради ва нарҳга босим яратади.
Шу билан бирга, чегаралар орқали чорва маҳсулотларининг ноқонуний олиб чиқилиши – контрабанда ҳолатлари ҳам мавжуд бўлиб, бу жараён расмий назоратдан ташқарида кечаётгани сабабли муаммони мураккаблаштирмоқда. Озуқа маҳсулотлари, хусусан ем ва сомон нархининг ошиши чорва парваришини қимматлатмоқда ва ишлаб чиқарувчилар харажатини кўпайтирмоқда. Бу эса ўз навбатида гўшт нархларига таъсир кўрсатади.
Яна бир муҳим омил – бозорда оралиқ савдогарларнинг кўплиги. Улар баъзан гўштни омборларда сақлаб, сунъий танқислик яратиш орқали кўпроқ фойда олишга ҳаракат қилади. Мавсумий талаб ҳам нархларга таъсир кўрсатади, айниқса қиш ойларида ва байрамлар олдидан талаб ошади. Валюта курсининг ўзгариши ҳам муҳим рол ўйнайди, чунки импорт қилинадиган ем, дори-дармон ва асбоб-ускуналар қимматлашади. Барча ушбу омиллар бирлашиб нархларнинг барқарорлигини бузган ва ҳукуматни тезкор чоралар кўришга мажбур қилган.
Эслатиб ўтамиз, аввалроқ Қирғизистоннинг Сув ресурслари, Қишлоқ хўжалиги ва қайта ишлаш вазирлиги мамлакатда гўшт нархига номаълум муддатга давлат назорати ўрнатилишини эълон қилган эди. Бунинг мақсади – гўшт нархининг кескин ошишига йўл қўймаслик, чорвани чегарадан олиб кириш ва олиб чиқишни назорат қилиш, ҳамда экспортга сон жиҳатидан чеклов қўйиш. Шу доирада тегишли хизматларга мамлакат ҳудудида гўшт нархини узлуксиз мониторинг қилиш ва контрабандага қарши кураш бўйича аниқ топшириқлар берилган.
«Замин»ни Telegram’да ўқинг!
