Украинадағы соғысты тоқтату мәселесі қайтадан орталық талқылауға айналды. Бұл жолы басты назар Трамп әкімшілігі төңірегінде қалыптасып жатқан, бұқаралық ақпарат құралдарында "бейбітшілік жоспары" деп аталатын құжатқа аударылды. Бірақ талқылауларға қарасаңыз, бұл жоспар Вашингтоннан гөрі Мәскеуге жақын екенін сезіну қиын емес: құжат іс жүзінде Киевтен қатаң және ауыр жеңілдіктерді талап етеді.
Жоспардың артында кімдер тұр?
Талқылау ортасындағы есім - Стивен Уиткофф. Иә, Трамптың мезгіл-мезгіл саяси міндеттерге араласатын, Путинмен аудармашысыз кездесіп, не айтылғанын түсінбей қайтқан миллиардер досы. Трамп оған тағы бір мүмкіндік берген сияқты, бірақ бұл жолы ол Украинаның тағдырына қатысты жоспарды әзірлеуге қатысқаны айтылады.
Жоспардың Ресей жағындағы сәулетшісі Кирилл Дмитриев - Киевте туған, кейін Кремльде өзін "маңызды тұлға" ретінде көрсетуге тырысқан шенеунік.
Уиткофф әдеттегідей ыңғайсыз жағдай туғызып үлгерді - Twitter-де "мәліметтер К.-дан шыққан" деп жазды да, тез өшіріп тастады. Бір қарағанда смс жазып жатырмын деп ойлап, әлеуметтік желіге жіберген сияқты. Қысқаша айтқанда, дипломатия емес - реалити-шоу.
Жоспар не дейді?
БАҚ мәліметінше, құжат Украинадан мыналарды талап етеді:
- Донбасты толығымен Ресейге беру;
- Армияны күрт қысқарту;
- Ұзақ қашықтықтағы қарудан бас тарту;
- Орыс тілін мемлекеттік тілге айналдыру;
- Әскери инфрақұрылымға шектеу қою.
Бір қызығы, Ресейден шешім немесе ымыраға келу талап етілмейді. Құжат Украинадан біржақты жеңілдік жасауды талап еткендіктен, "бұл бейбітшілік жоспары ма, әлде Кремльдің тілектер тізімі ме?" деген сұрақ туындайды.
Неге дәл қазір?
Жоспарды талқылау екі маңызды процестің аясында тоқтаусыз жүріп жатыр:
- Ресей майданда кейбір бағыттар бойынша алға жылжуда;
- Киевте ірі сыбайлас жемқорлық қақтығысы орын алып, Батыспен қарым-қатынаста салқындық пайда болды.
АҚШ-тың Украинаға қатаң талап қоюы дәл осы екі факторға байланысты деп болжануда.
Қорытынды қандай?
Бұл "бейбітшілік тұжырымдамасы" Украинада да, Еуропада да үлкен наразылық тудырды. Өйткені ондағы шарттар тәуелсіз мемлекет үшін өте ауыр болып саналады. Вашингтонның мақсаты - соғысты тез арада, кез келген бағаға тоқтату сияқты көрінеді. Бірақ Киев үшін бұл баға өте жоғары.
Украинада пікірталастар қызып жатыр, ал Еуропа жоспарды үлкен қауіп ретінде көреді. Батыс ресмилері мұны "Кремльге жағымды шарттар жиынтығы" деп бағалай бастады.
Бір нәрсе анық: бұл жоспар төңірегіндегі пікірталастар Украина-Ресей қақтығысында жаңа кезеңнің басталғанын көрсетеді.
“Zamin”-ді Telegram-нан оқыңыз!
«Меҳмон» тобындағы келушілер бұл жарияланымға пікір қалдыра алмайды.
