Оңтүстік Кореяның бұрынғы президенті 10 жылға бас бостандығынан айырылды

Оңтүстік Кореяның саяси сахнасындағы ең қызу сынақтардың бірі өтіп жатыр. Арнайы прокурор бұрынғы президент Юн Сок Ёлды сот төрелігіне кедергі жасады деп айыптап, Сеул орталық аудандық сотында 10 жылға бас бостандығынан айыруды сұрады.

Айыптаушы тараптың айтуынша, Юн Сок Ёл 2025 жылдың қаңтарында президент резиденциясында болған кезде тергеушілердің оны қамауға алу әрекетіне қарсылық көрсеткен. Прокурорлар мұны сот төрелігіне кедергі келтіру деп атайды. Сондай-ақ бұрынғы мемлекет басшысы әскери жағдай жоспары талқыланған отырысқа шақырылмаған министрлер кабинетінің тоғыз мүшесінің конституциялық құқығын бұзды деп айыпталып отыр.

Бұл іс 2024 жылдың желтоқсанында әскери жағдайдың енгізілуіне байланысты Юн Сок Ёлға қарсы қозғалған төрт қылмыстық істің бірі ғана екені атап өтілді. Ол қазір түзеу колониясында отыр және барлық айыптарды үзілді-кесілді жоққа шығарады. Үкім 16 қаңтарда жарияланады деп күтілуде.

Еске сала кетейік, 2024 жылдың желтоқсан айының басында Юн Сок Ёл елде әскери жағдай жариялаған болатын. Ол бұл шешімін «Солтүстік Кореяның мемлекетке қарсы күштерін жою» қажеттілігімен түсіндірді және оппозициялық партияларды «мемлекеттің істерін бұзатын әрекеттерді тоқтатуға» шақырды.

Алайда бұл шешім парламентте қатты қарсылыққа ұшырады. Заң шығарушылар президентке импичмент жариялауға дауыс берді, ал 2025 жылдың қаңтарында Юн Сок Ёл қамауға алынды. Наурызда ол уақытша босатылды, бірақ шілдеде прокуратура оның дәлелдемелерді жоюы мүмкін деп алаңдаушылық білдірді.

Оқиғалар мұнымен тоқтап қалмады. 2025 жылдың қарашасында Оңтүстік Кореяның арнайы прокуратурасы бұрынғы президентке қарсы бірқатар ауыр айыптар тағылды. Олардың айтуынша, Юн Сок Ёл 2024 жылдың қазан айында Солтүстік Корея аумағына ұшқышсыз ұшақ жіберу жөніндегі құпия операцияны мақұлдаған.

Айыптау қорытындысына сәйкес, операцияның мақсаты – жауап ереуілдерін тудыру және оны соғыс жағдайын енгізу үшін пайдалану. Прокуратура мұны билікті асыра пайдалану және жауға көмектесу деп санайды.

Юн Сок Ёл ісі Оңтүстік Корея тарихындағы ең күрделі және қайшылықты саяси-құқықтық процестердің біріне айналды. Алдағы сот үкімі бұрынғы президенттің тағдыры үшін ғана емес, елдегі құқықтық мемлекет пен демократиялық институттардың болашағы үшін де маңызды сынақ болуы мүмкін.