Йемендегі соғыста жылдар бойы бір тарапта тұрған Сауд Арабиясы мен Біріккен Араб Әмірліктері арасындағы қарым-қатынаста шиеленіс күшейді. Бұған бөлшектенген Йемен үкіметіндегі кезекті алауыздық, сондай-ақ Эр-Рияд пен Әбу-Дабидің әртүрлі саяси-әскери топтарды қолдауы себеп болып отырғаны айтылады. Бұл туралы podrobno.uz хабарлады.хабарлайды.
30 желтоқсанға қараған түні Сауд әскери авиациясы Йеменнің оңтүстігіндегі Мукалла портына соққы берді. Патшалықтың Сыртқы істер министрлігінің мәлімдеуінше, портта БАӘ арқылы жеткізілді делінетін және Оңтүстік Йеменнің бөлінуін қолдайтын сепаратистерге арналған қару-жарақ пен сауытты техника нысанаға алынған.
Осыдан кейін Йемен Президенттік басшылық кеңесінің төрағасы Рашад әл-Алими БАӘ-мен әскери ынтымақтастық туралы келісімнің күшін жойғанын жариялады. Ол Әмірліктер әскерінен 24 сағат ішінде ел аумағынан кетуді талап етіп, Әбу-Дабиді ішкі соғысты қоздырып отыр деп айыптады. Сауд Арабиясы да Әмірліктер күштерін шығару талабын қолдайтынын мәлімдеді.
Сауд Арабиясы мен БАӘ 2015 жылдан бері халықаралық коалиция құрамында халықаралық қауымдастық мойындаған Йеменнің ресми билігіне хуситтерге қарсы күресте тірек болып келеді. 2022 жылы олардың қатысуымен солтүстікті, соның ішінде Сананы бақылауды қайтаруды мақсат еткен уақытша ұлттық бірлік құрылымы — Президенттік басшылық кеңесі құрылған еді.
Оның құрамына үш негізгі саяси күштің өкілдері енгізілді: Жалпы халық конгресі, «Әл-Ислах» партиясы және Оңтүстік өтпелі кеңес. Алайда көп ұзамай, әсіресе оңтүстіктегі күштердің 1970–1990 жылдары жеке мемлекет ретінде болған Оңтүстік Йеменнің тәуелсіздігін қалпына келтіру талабын күшейтуі аясында, ішкі қайшылықтар тереңдей түсті.
Эр-Риядтың көбірек зайырлы ұлтшылдарға сүйенетіні, ал БАӘ-нің дәстүрлі түрде Оңтүстік өтпелі кеңеспен жақын байланыстарын нығайтып келе жатқаны атап өтіледі. Бұл Әмірліктердің теңіз сауда бағыттарындағы стратегиялық мүдделерімен байланыстырылады: Аден шығанағы, Аден және Мукалла порттары, сондай-ақ Баб әл-Мандеб бұғазы іс жүзінде оңтүстік күштердің бақылауында.
2025 жылдың күзінде Хадрамаут провинциясында БАӘ қолдайтын «Әл-Хирак» қозғалысы мен Эр-Риядқа жақын Хадрамаут тайпалары альянсы арасындағы текетірес ушыға түсті. Масила кен орнындағы мұнай өндірудің бөгелуі жағдайды ауырлатқан, ал желтоқсан басында «Әл-Хирак» шабуылға өтіп, бір апта ішінде үкімет күштерін Оңтүстік Йемен провинцияларының дерлік барлығынан ығыстырып шығарғаны хабарланған.
Бұған дейін Аденде орналасқан Президенттік басшылық кеңесі 9 желтоқсанда шұғыл түрде қаладан шығып, Эр-Риядқа көшкені айтылады. Әл-Алими сол жерден БАӘ-мен одақтың үзілгенін және халықаралық коалицияның келісімінсіз әрекет ететін барлық кемелер мен ұшақтар үшін Оңтүстік Йеменге әуе және теңіз блокадасы енгізілгенін мәлімдеген.
Материалда іс жүзінде қазір Йемен аумағында халықаралық деңгейде мойындалған үкімет қалмағаны атап өтіледі. Соған қарамастан Сауд Арабиясының ресми мәлімдемесінде БАӘ «бауырлас мемлекет» деп аталған, алайда сепаратистерді қолдау «аса қауіпті қадам» екені жөнінде ескертілген. Құжатта Сауд ұлттық қауіпсіздігіне кез келген қатер «қызыл сызық» екені, оны кесіп өтсе, патшалық қатаң шаралар қабылдауы мүмкін екені баса көрсетілген.
БАӘ жарияланған сәтке дейін Мукалла бойынша соққылар және Йеменнен әскерді шығару талабы жөнінде ресми түсініктеме бермеді.
Сондай-ақ бұған дейін The Atlantic журналының бас редакторы Джеффри Голдберг Signal мессенджеріндегі жабық топқа кездейсоқ қосылып қалғаннан кейін, онда Дональд Трамп әкімшілігінің жоғары лауазымды шенеуніктері хуситтерге қарсы әуе соққыларын талқылағаны туралы хабарлар тараған еді. Хат алмасуға АҚШ вице-президенті Джей Ди Вэнс, қорғаныс министрі Пит Хегсет және ұлттық қауіпсіздік жөніндегі кеңесші Майк Уолтц қатысқаны айтылған.
“Zamin”-ді Telegram-нан оқыңыз!
«Меҳмон» тобындағы келушілер бұл жарияланымға пікір қалдыра алмайды.
