Özbekistan’da son aylarda tütün ürünleri kaçakçılığına karşı mücadele önemli ölçüde yoğunlaşsa da, pazar ve sokaklarda hâlâ yasa dışı sigaraların serbestçe satıldığı gözlemleniyor. Bu durum, kamuoyunda ciddi endişelere yol açıyor.
Son haftalarda güvenlik güçleri birçok büyük partiyi ele geçirdiklerini bildirdi. Örneğin, Fergana Vadisi’nde yasa dışı ürünlerin payı yüzde 22’ye ulaştı. Bu, devlet bütçesine olumsuz yansıdı ve yedi ay içinde yaklaşık 286 milyar sum kaybedildi. Bunun 115 milyar sumdan fazlası doğrudan Fergana Vadisi’ne ait.
Yetkililerin verilerine göre, en çok rastlanan yasa dışı markalardan biri BAE’nin Cebel Ali serbest ekonomik bölgesinde üretilen “Milano” markasıdır. Bu paketlerde sağlık uyarılarının bulunmaması, Özbekistan’ın teknik düzenlemelerine aykırıdır.
Namangan’da yapılan operasyonda, aralarında “Milano” ve “Esse Change” sigaralarının da bulunduğu 11 binden fazla paket ile yüzlerce elektronik tütün ürünü ele geçirildi. Bunların toplam değeri 215 milyon sumdan fazla olduğu kaydedildi. Semerkant ve Taşkent bölgelerinde de binlerce paket yakalandı.
Taşkent Devlet Ekonomi Üniversitesi raporlarına göre, başkentte yasa dışı ürünlerin payı bir ay içinde yüzde 7’den yüzde 11,8’e yükseldi.
En tehlikeli olanı ise, kaçak sigaralarda belirtilen katran ve nikotin oranlarının gerçek içerikten büyük ölçüde farklı olmasıdır. Örneğin, “Milano London” paketinde 1 mg katran ve 0,1 mg nikotin yazılıyken, laboratuvar analizleri bu değerleri sırasıyla 3,1 mg ve 0,2 mg olarak tespit etti. “Oris Fusion Mint” markasında ise fark daha da büyüktür: belirtilen 4 mg katran ve 0,3 mg nikotin yerine 6,6 mg katran ve 0,61 mg nikotin bulunmuştur.
Uzmanlara göre bu durum yalnızca insanların sağlığına değil, aynı zamanda tüm ekonomiye de ciddi tehdit oluşturmaktadır. Bu nedenle sadece baskınlar ve el koymalarla sınırlı kalmak yeterli değildir. Sorunun kökünü ortadan kaldırmak için, kaçak ürünlerin ülkeye giriş yollarının tamamen kapatılması, pazarların temizlenmesi ve tüm yetkili kurumlar arasında sistemli ve koordineli bir mücadelenin organize edilmesi gerekmektedir.
Telegram’da «Zamin»i takip edin!
