Borrel: «Rossiya istilosi Markaziy Osiyo uchun haddan tashqari qaramlikdan qochish zaruratini ko‘rsatdi»

Yevrokomissiya vitse-prezidentining yozishicha, 24 fevral sanasi Rossiyaning Ukrainaga shafqatsiz, asossiz va noqonuniy bostirib kirishi boshlagan kun sifatida abadiy esda qoladi. Shuningdek, Borrel bu tajovuz BMT nizomini ochiqdan ochiq buzish hodisasi ekanini ta’kidlagan.

«Bu urush «shunchaki Yevropa muammosi» yoki «G‘arb va qolganlarga qarshi» bo‘lishi haqida emas. Bu – biz hammamiz yashashni xohlaydigan dunyo haqida: yadroviy qurolga ega davlat va Xavfsizlik Kengashining doimiy a’zosi tomonidan noqonuniy kuch ishlatilishi qandaydir tarzda «normallashtirilgan» dunyoda hech kim xavfsiz emasligini anglatadi. Shuning uchun ham barchani hokimiyat siyosati, shantaj va harbiy hujumdan himoya qilish maqsadida xalqaro huquq hamma joyda tatbiq etilishi kerak», deydi u.

Bir yil o‘tgach, odamlar ko‘rgan ko‘p sonli urush jinoyatlari va vahshiylik tasvirlariga odatlanib qolishi yoki so‘zlarning ahamiyati tushib, insonlar charchashi mumkin. Lekin bunga yo‘l qo‘yib bo‘lmaydi.

«Bunga biz yo‘l qo‘ya olmaymiz. Chunki Rossiya har kuni BMT nizomini buzib, imperialistik siyosati bilan butun dunyo uchun xavfli pretsedent yaratmoqda. Rossiya har kuni begunoh ukrainalik ayollar, erkaklar va bolalarni o‘ldirishda davom etmoqda, shaharlar va fuqarolik infratuzilmasiga o‘z raketalarini yog‘dirmoqda. Rossiya har kuni yolg‘on va uydirmalarni tarqatishda davom etmoqda».

Yevropa Ittifoqida urushga qarshi turishda «uch qismdan iborat strategiya» yo‘nalishidan boshqa iloj yo‘q. Bular:

• Ukrainani qo‘llab-quvvatlash;
• Rossiyaga uning noqonuniy tajovuzkorligini to‘xtatish uchun bosim o‘tkazish;
• Dunyoning qolgan qismi urush oqibatlariga bardosh berishga ko‘maklashish.

«Biz bir yildan beri shunday qilyapmiz va bu faoliyatimiz muvaffaqiyatli davom etmoqda. Misli ko‘rilmagan sanksiyalarni qabul qildik; Rossiyada qazib olinadigan yonilg‘iga bo‘lgan qaramligimizni to‘xtatdik; va asosiy sheriklar bilan yaqin hamkorlikda Kreml o‘z agressiyasini moliyalash uchun oladigan energiya daromadlarini 50 foizga qisqartirdik. Birgalikda ishlagan holda, biz oziq-ovqat va energiya narxlari pasayishi bilan global to‘lqin ta’sirini qisman birdamlik yo‘laklarimiz va Qora dengiz g‘alla tashabbusi tufayli yengillashtirdik», deydi Borrel.

Yevropa tashqi siyosat rahbariga ko‘ra, «Ukraina o‘zini himoya qila olishini xohlaymiz», deyishning o‘zi yetarli emas. Shuning uchun Ukrainaga vositalar – qurollar berilmoqda. Bundan tashqari, Borrel Ukrainaning Yevropa Ittifoqiga qo‘shilish so‘roviga ijobiy javob berishga qaror qilinganini ta’kidlagan.

«Yevropa Ittifoqi birinchi marta hujumga uchragan davlatga qurol yetkazib berdi. Haqiqatan ham, Yevropa Ittifoqi hozirda ukrainalik harbiylar o‘z davlatlarini himoya qilishlari uchun harbiy tayyorgarlik bo‘yicha yetakchi ta’minotchi hisoblanadi. Shuningdek, biz Ukraina xalqini qo‘llab-quvvatlash uchun muhim makromoliyaviy va insonparvarlik yordami taklif qilmoqdamiz. Biz Ukrainaning Yevropa Ittifoqiga qo‘shilish so‘roviga ijobiy javob berishga qaror qildik. Nihoyat, biz Rossiya sodir etgan harbiy jinoyatlar uchun javobgarlikni ta’minlash ustida ishlayapmiz.

Ukraina qisman ushbu ko‘mak tufayli o‘zining ajoyib chidamliligini ko‘rsatdi. Rossiya esa global sanksiyalar va BMT Bosh Assambleyasidagi davlatlarning mutlaq ko‘pchiligining xalqaro qoralashi tufayli yanada yakkalanib qoldi. Bizning umumiy maqsadimiz – demokratiya hukmronlik qiladigan Ukraina, bosqinchini quvib chiqarish, uning to‘liq suverenitetini tiklash va shu bilan birga xalqaro qonuniylikni tiklashdir».

Yevropa diplomatiyasi rahbari Rossiyaning tajovuzkor harakatlari Markaziy Osiyo davlatlari uchun ham global tahdid ekanini eslatib, urush Rossiyaga qaramlikdan tezroq chiqish zaruratini yuzaga chiqarganini ta’kidlagan.

«Rossiyaning tajovuzkor revizionizmi va uning kengroq beqarorlashtiruvchi harakatlari Markaziy Osiyo mamlakatlariga ham ta’sir qiluvchi global tahdiddir. Biz o‘tmish merosini qo‘zg‘atishga urinayotgan Rossiya tashviqot mashinasi ta’sirini, axborotni manipulyatsiya qilish va chet el aralashuvi bo‘yicha sanoat miqyosidagi sa’y-harakatlarni ko‘rdik. Shuning uchun Yevropa Ittifoqi ushbu tahdidga qarshi kurashmoqda va biz hamkorlarimiz yordamiga ishonamiz.

Umuman olganda, Rossiya istilosi Yevropa va Markaziy Osiyo uchun haddan tashqari qaramlikdan qochish zarurligini ta’kidladi. Shuning uchun hamkorligimizni kuchaytirishimiz kerak. Biz barqaror va ochiq jamiyatlarni ilgari surishdan birgalikda manfaatdormiz; barqaror tiklanish va yashil o‘tishni ta’minlash; fuqarolarimizni terrorizm, giyohvand moddalar, qurol va odam savdosi kabi xavfsizlikka tahdidlardan himoya qilishimiz kerak. Bundan tashqari, Yevropa Ittifoqi Markaziy Osiyo mintaqasini aloqa va hamkorlik uchun ochiq maydon sifatida saqlab qolmoqchi».

Yevroittifoq vakili Ukraina tomonida bo‘lgan tarixiy adolatga erishish uchun «uchlik strategiya»ni kuchaytirish va buni jamoaviy vazifa o‘laroq bajarish kerakligini bildirgan. «Shu bois Yevropa Ittifoqi barcha hamkorlarini tajovuz barbod bo‘lishi va xalqaro huquq ustuvor bo‘lishini ta’minlash uchun birgalikda mas’uliyat va hamjihatlik ruhida harakat qilishga chaqirmoqda», deydi Jozep Borrel.