Хавфсизлик хавфлари Покистонда полиомиелитни йўқ қилиш бўйича ҳаракатларга таҳдид солишда давом этмоқда

Покистонда полиомиелитни бартараф қилишга қаратилган саъй-ҳаракатлар, айниқса, эмлаш кампанияларида иштирок этаётган тиббиёт ходимларининг хавфсизлигини таъминлаш масаласида жиддий муаммоларга дуч келишда давом этмоқда. 23 апрель куни Белужистон вилоятининг Мастунг округидаги Тири туманида номаълум шахслар томонидан қилинган ҳужум натижасида полиомиелитга қарши эмлаш гуруҳини кузатиб бораётган «Левис» хизмати ходимларидан икки нафари ўлдирилди.

Бу воқеа мамлакатнинг турли ҳудудларида соғлиқни сақлаш соҳасидаги кампанияларга таъсир қилган кенг қамровли зўравонлик ҳаракатларининг бир қисмидир. Полиомиелитга қарши эмлаш гуруҳлари ўн йилдан ортиқ вақт мобайнида мураккаб ва баъзида хавфли шароитларда иш олиб боришмоқда. Бу қийинчиликлар айрим жамиятларда дезинформация тарқалиши ва етарли даражада ишонч йўқлиги билан янада оғирлашмоқда, бу эса аҳолини эмлаш билан қамраб олишга тўсқинлик қилмоқда.

Белужистон вилоят сифатида тиббий тадбирларни амалга ошириш учун энг мураккаб ҳудудлардан бири бўлиб қолмоқда. Бунга унинг географик шароити, соғлиқни сақлаш инфратузилмасининг заифлиги ва давом этаётган хавфсизлик муаммолари сабаб бўлмоқда. Бу омиллар аҳоли билан мунтазам алоқа қилиш ва тиббий хизматларни етказиб беришни қийинлаштиради. Айрим ҳудудларда эмлаш гуруҳлари қаршиликка дуч келишади, бу эса кенгроқ ижтимоий-сиёсий контекстни акс эттиради.

Одатда, вакцинация гуруҳлари аёл тиббиёт ходимларидан иборат бўлиб, хавфсизлик хизматлари ходимлари билан бирга ҳаракат қилишади. Улар нафақат соғлиқни сақлаш соҳасида муҳим рол ўйнайди, балки давлат ва маҳаллий жамоалар ўртасидаги муносабатларни мустаҳкамлашга ҳам ҳисса қўшади. Баъзи ҳолларда уларнинг иштироки маҳаллий аҳолининг давлат тузилмалари билан алоқа ўрнатишининг камдан-кам шаклларидан бири бўлиб қолади. Аммо уларнинг бундай кўзга кўриниши баъзан кескинлик ёки шубҳа уйғотиши мумкин, айниқса, давлат ташаббусларига ишонч паст бўлган жойларда.

Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти (ЖССТ) ва ЮНИСEФ – Полиомиелитни йўқ қилиш бўйича глобал ташаббуснинг асосий ҳамкорлари – полиомиелит ҳозирги вақтда ҳам эндемик (бартараф этилмаган) бўлиб қолган ягона мамлакатлар Покистон ва Афғонистон эканлигини таъкидламоқда. Ҳар икки мамлакат ҳам ўзига хос муаммоларга дуч келмоқда ва тиббиёт ходимларининг хавфсизлигини таъминлаш Покистонда эришилган муваффақиятларни сақлаб қолиш учун муҳим шарт бўлиб қолмоқда.

Эмлаш гуруҳларига қарши зўравонлик ҳолатлари кампанияларнинг белгиланган муддатларини бузиши, вакциналарга ишончсизликнинг кучайишига олиб келиши ва касалликни йўқ қилиш мақсадлари учун узоқ муддатли хавф туғдириши мумкин. Бу қийинчиликлар фронт чизиғида иш олиб бораётган ходимларга қўшимча босим яратади, уларнинг аксарияти чекланган ресурслар ва ёрдам шароитида мураккаб вазиятларда ишлашмоқда. Бу тўсиқларга қарамасдан, Покистон мақсадли кампаниялар ва кузатув тизимларининг яхшиланиши натижасида полиомиелит ҳолатлари сонини камайтиришда сезиларли тараққиётга эришди. Ушбу муваффақиятларни сақлаб қолиш ва ривожлантириш маҳаллий жамоалардан тортиб, давлат ва халқаро тузилмаларгача барча даражаларнинг мунтазам иштироки талаб этади.

Мастунгдаги воқеа Покистоннинг айрим ҳудудларида жамоат саломатлиги дастурлари амалга оширилаётган мураккаб вазиятни яна бир бор эслатиб ўтади. Бу муаммоларни ҳал қилиш тиббиёт ходимларининг хавфсизлигини таъминлашга, жамоаларнинг фаол иштирок этишига ҳамда ишончни мустаҳкамлаш учун шаффоф ва барқарор мулоқотга устувор аҳамият берган ҳолда комплекс ёндашувни талаб этади.

Натижада, Покистонни полиомиелитдан бутунлай озод қилиш мақсадига эришиш нафақат тиббий саъй-ҳаракатларга, балки бу ҳаракатлар хавфсиз ва самарали тарзда амалга оширилиши мумкин бўлган шароитларни яратишга ҳам боғлиқдир. «Замин»ни Telegram’да ўқинг!