Ресейде мемлекеттік қызметшілер мен депутаттар үшін маңызды өзгеріс күшіне енбек: енді олар жыл сайын табысы мен мүлкі туралы декларация тапсыруға міндетті болмайды. Мұны көздейтін заңдар топтамасына РФ президенті Владимир Путин 28 желтоқсанда қол қойды және құжаттар ресми құқықтық ақпарат порталында жарияланды.
Жаңа заңдарға сәйкес, тұрақты жыл сайынғы декларациялау тәжірибесі жойылғанымен, бақылау толықтай жоғалмайды. Керісінше, белгілі бір жағдайларда шенеуніктер қаржылық есептілікті ұсынуды жалғастырады. Атап айтқанда, мемлекеттік қызметке алғаш қабылданғанда, жаңа лауазымға тағайындалғанда, басқа қызметке ауыстырылғанда немесе кадр резервіне енгізілгенде декларация беру талабы сақталады.
Сондай-ақ заң шенеуніктерді өздерінің қаржылық жағдайындағы елеулі өзгерістер туралы хабарлауға міндеттейді. Мысалы, егер мемлекеттік қызметшінің отбасы соңғы үш жылдағы жиынтық табыстан қымбат тұрғын үй немесе басқа да құнды мүлік сатып алса, бұл міндетті түрде хабарлануы тиіс.
Шенеуніктердің табысы мен мүліктік жағдайын тексеру енді «Посейдон» деп аталатын арнайы онлайн жүйе арқылы жүргізіледі. Ол Ресейдің Салық қызметі, Росфинмониторинг, Росреестр, ГИБДД және басқа да мемлекеттік органдардың дерекқорларымен біріктірілген. Ресми тұлғалардың айтуынша, бұл жүйе адам факторын азайтып, бақылауды автоматтандыруға бағытталған.
Заңның 2026 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енуі жоспарланған. Заң жобалары 10 желтоқсанда Мемлекеттік думаға енгізіліп, 18 желтоқсанда екінші және үшінші оқылымда қабылданды. 24 желтоқсанда оларды Федерация кеңесі мақұлдады.
Анықтама үшін: Ресейде шенеуніктер 1995 жылдан бері жыл сайын табысы мен мүлкін декларациялауға міндетті болып келген. Алайда 2023 жылғы ақпанда депутаттар мен сенаторлар туралы мәліметтерді тек жинақталған түрде жариялауды көздейтін заң қабылданған еді. Оған сәйкес, ашық дереккөздерде тегі, нақты сомалар және жылжымайтын мүлік тізімдері көрсетілмейді — тек декларация тапсырылғаны және онда қате бар-жоғы туралы қысқаша ақпарат қалады.
Сарапшылар бұл өзгерісті Ресейдегі мемлекеттік басқару ашықтығына қатысты тәсілдің жаңа кезеңі ретінде бағалап отыр. Кейбірі мұндай тәртіп бақылауды орталықтандырады десе, басқалары оны қоғамдық бақылаудың әлсіреуімен байланыстырады. Қалай болғанда да, 2026 жылдан бастап Ресейде шенеуніктер декларациясы жүйесі мүлде жаңа форматта жұмыс істей бастайды.
«Меҳмон» тобындағы келушілер бұл жарияланымға пікір қалдыра алмайды.
