Ukrainadagi urushda boʻlib qaytgan rossiyalik jurnalist: Uyat paradi haqida

Elena Kostyuchenko Ukrainaga Rossiyaning «Novaya gazeta» muxbiri sifatida borgan edi. Uning Odessa, Xerson va Nikolaev shaharlarida tayyorlangan reportajlari ushbu gazetada tsenzura cheklovlari bilan e'lon qilingan. Rossiya Federatsiyasi qonunchiligiga rioya qilinganiga qaramay, Bosh prokuratura va «Roskomnadzor» talabi bilan matnlar oʻchirib tashlangan, «Novaya gazeta» esa oʻz ishini toʻxtatishga majbur boʻlgan.

«Novaya gazeta. Evropa» nashri uchun maxsus ravishda Elena Kostyuchenko Ukrainadagi urushda oʻzi koʻrgan narsalar haqida gapirib berdi.

— Putin birdan aqldan ozib qolib, hech kim kutmagan urushni boshladi, deb boʻlmaydi. Birinchi chechen urushini, Ikkinchi chechen urushini, Gruziya bilan urushni, Rossiya Suriyada qilgan ishlarni yodga olish mumkin. Rossiya rejimi fashistlar rejimi degan ta'rifga anchadan buyon mos tushishini eslash mumkin. Rossiya hududida 177 ming nafar nogironligi boʻlgan odamlar borligi, ular kontslager deb atash mumkin boʻlgan psixonevrologik internatlarda yashashini eslash mumkin.

Rossiyada odamlar qamoqxonalarda, politsiya boʻlinmalarida qiynoqqa solinishini eslash mumkin. Rossiyada maishiy zoʻravonlik jinoyat emas, deb hisoblanishini va minglab ayollar erkaklar qoʻlidan oʻlib ketayotganini, chunki qonun ularni himoya qilmasligini, qonun ular tomonida emasligini eslash mumkin. Mustaqil OAVlar oʻtgan yillar davomida yoʻq qilinganini eslash mumkin. Muxolifat qirilganini: muxolifat etakchilari halok boʻlganini, qamoqqa tushganini eslash mumkin. Putinning hokimiyati mutlaq hokimiyatga aylanganini eslash mumkin.

Va aslida, Putin ukrainlarni oʻldirishga kelgunicha, yillar davomida u rossiyaliklarni oʻldirib kelgan. Shuning uchun bu erda bularning barchasiga koʻnib kelgan butun dunyoga qarata ham savol tugʻiladi, lekin, albatta, asosiy savol rossiyaliklarga qaratilgan.

Urushga borib, matnlarimni yozayotgan paytlarda, Rossiyada nimalar boʻlayotganini, rossiyaliklar nimalarni yozayotganini oʻqish uchun qaysidir ijtimoiy tarmoqlarga, Facebook, Twitter’ga kirardim. Oʻshanda or-nomus, uyat paradini, ya'ni odamlar Rossiyada yuz berayotgan hodisalar, biz duch kelgan vaziyat qanchalar dahshatli ekanini toʻsatdan anglab etishi holatini koʻrardim, ammo biz tushgan vaziyat ancha oldindan shakllanayotgan edi.

«Takie Dela» nashri jurnalisti Yana Kuchina ta'riflaganidek: «Biz yaxshi ishlarni notoʻgʻri tartibda qilganimiz uchun aybdormiz». Ya'ni demokratiya uchun kurashish (bu qandaydir kulgili eshitiladi), Rossiya kelajagi uchun kurashish, mamlakatda hokimiyatni zoʻrlik bilan tortib olgan siyosiy rejimga qarshi kurashish oʻrniga, biz barchamiz oʻzimizning mayda-chuyda ishlarimiz bilan shugʻullanganmiz. Boyroq va muvaffaqiyatliroq boʻlganlar fondler, muzeylar, koʻrgazmalar tashkil qilgan, goʻzal bogʻlar urbanistlar tomonidan qurib berilgan, buning uchun ularga rahmat. Kambagʻalroq boʻlganlar esa oilasi bilan kun koʻrish bilan band boʻlgan. Barchamiz birgalikda mamlakatimizda yuz berayotgan voqealarning mudhishligiga koʻz yumganmiz. Bu mudhish maxluq kattalashib, qoʻshnilariga hujum qildi. Endi esa biz barchamiz bunga daxldormiz, bunga aloqamiz bor.

P.S.
Bu urush qancha davom etishini bilmayman. Hozir dam olib, oʻzimga kelib olishim uchun menga biroz vaqt kerak. Men Rossiyaga qaytib bormoqchiman — u mening yurtim, u erda mening oilam bor va men u erda yashamoqchiman. “Zamin” yangiliklarini “Telegram”da kuzatib boring