Soliq organlari navbatdagi hayratlanarli holatni aniqladi — hujjatlarda 1 kilo go‘sht va 1 kilo bodring 10 million so‘mdan “sotilgan” deb ko‘rsatilgan korxona faoliyati fosh etildi, deb xabar berdi Soliq.uz.
Ma’lumotlarga ko‘ra, “Graf” MCHJ (nomi o‘zgartirilgan) 2023 yil mart oyida ulgurji savdo bilan shug‘ullanish maqsadida tashkil etilgan. Ustav jamg‘armasi bor-yo‘g‘i 10 million so‘m bo‘lgan bu kompaniya avval uzoq vaqt faoliyat yuritmagan. Biroq 2025 yilning 6–10 oktyabr kunlari oralig‘ida u nogahon faollashib, ishchi kuchi, mulk yoki transport vositalarisiz ulkan mablag‘dagi operatsiyalarni amalga oshirgan.
Qayd etilishicha, “Graf” MCHJ umumiy qiymati 38,5 milliard so‘mlik turli tovarlar hamda transport va logistika xizmatlari bo‘yicha elektron hisobvaraq-fakturalar (EHF) rasmiylashtirgan. Bu hujjatlar orqali qo‘shilgan qiymat solig‘i (QQS) miqdori 4,1 milliard so‘mga yetgan.
Eng qizig‘i shundaki, mazkur hisobvaraqlarda bir qator mahsulotlar mutlaqo asossiz va haqiqatga to‘g‘ri kelmaydigan narxlarda ko‘rsatilgan. Masalan, 1 kilogramm go‘sht — 10 million so‘m, 1 kilogramm bodring — 10 million so‘m, hatto 1 dona “izolenta” yoki podshipnik ham xuddi shunday narxda baholangan.
Mutasaddilarning ma’lum qilishicha, bunday holatlar aksariyat hollarda “qog‘ozdagi faoliyat” — ya’ni faqat hujjat yuzasidan hisob-kitob qilinadigan, lekin amalda tovar yoki xizmat ko‘rsatilmaydigan firmalarga xos. Bu orqali soliqdan qochish yoki boshqa korxonalarga “qo‘l keltirish” maqsad qilingan bo‘lishi mumkin.
Ayni damda ushbu holat bo‘yicha tekshiruv ishlari olib borilmoqda. Soliq qo‘mitasi hodisa bo‘yicha aniq chora ko‘rilmaganini ma’lum qilgan, ammo ekspertizalar natijalariga ko‘ra jinoyat ishi qo‘zg‘atilishi ehtimol qilinmoqda.
Moliya sohasi ekspertlari fikricha, bunday soxta hisobvaraqlar davlat budjetiga katta zarar yetkazadi. Ular fuqarolar to‘laydigan soliqlar hisobidan davlatning ijtimoiy va iqtisodiy loyihalari moliyalashtirilishini eslatib, har bir bunday holatga qarshi qat’iy kurash zarurligini ta’kidlashmoqda.
Soliq organlari so‘nggi yillarda elektron hisobvaraq tizimini takomillashtirish va avtomatik monitoring orqali shubhali operatsiyalarni aniqlashni kuchaytirmoqda. Maqsad — shaffof iqtisodiy muhit yaratish va “qag‘ozdagi firmalar” orqali davlat mablag‘larini suiste’mol qilishga chek qo‘yish.
Jamiyatda katta qiziqish uyg‘otgan bu holat yana bir bor ko‘rsatdiki, raqamlar ortidagi “sof qog‘ozbozlik” nafaqat iqtisodiyotni, balki jamoat ishonchini ham izdan chiqarishi mumkin. Shu sababli mutaxassislar soliq intizomini kuchaytirish va har bir hisobvaraq ortida haqiqiy faoliyatni talab etish zarurligini ta’kidlamoqda.
“Zamin”ni Telegramʻda oʻqing!
