
So‘nggi ilmiy tahlillar inson miyasiga salbiy ta’sir ko‘rsatayotgan ovqatlanish odatlarini ochiqlab berdi. Olimlar xulosasiga ko‘ra, ayrim mahsulotlarni muntazam iste’mol qilish miya faoliyatini pasaytirib, uning qarish jarayonini taxminan 16 foizga tezlashtiradi. Demak, fikrlash qobiliyati, xotira va umumiy kognitiv funksiyalar xavf ostida qolmoqda.
Eng katta xatar – qayta ishlangan mahsulotlar
Maxsus e’tibor talab qiladigan mahsulotlar safida fastfud, chips, gazli va shirin ichimliklar, qandolat buyumlari kabi qayta ishlangan oziq-ovqat turlari turibdi. Bu mahsulotlar tarkibida keragidan ortiq shakar, tuz va zararli yog‘lar bo‘lib, ular foydali moddalar – tolalar va oqsillardan deyarli xoli. Ularni ko‘p miqdorda iste’mol qilish miya qon tomirlari va fikrlash jarayoniga salbiy ta’sir ko‘rsatadi.
Qand miqdorining “tebranishlari” miyaga xavfli
Shuningdek, oq non, pishiriqlar va shirinliklar qon tarkibidagi glyukoza darajasini keskin o‘zgartiradi. Bu holat uzoq muddatda surunkali yallig‘lanishga va miyadagi mayda qon tomirlarning zararlanishiga sabab bo‘ladi. Mutaxassislar oq nonni butun donli turlari bilan almashtirishni tavsiya qilishmoqda — bu miyaga kislorod yetkazib berishni yaxshilaydi.
Ortiqcha tuz ham foydadan xoli emas
Ratsiondagi tuzning me’yoridan ortiq miqdori qon bosimini oshirib, miya qon tomir tizimiga zarar yetkazishi mumkin. Bunday holat insult xavfini kuchaytiradi.
Miyani quvvatlantiradigan mahsulotlar
Olimlar fikricha, yog‘li baliq turlari (masalan, losos), grek yong‘og‘i va zig‘ir urug‘i omega-3 kislotalariga boy. Bu moddalar asab hujayralarini muhofaza qilib, neyrodegenerativ kasalliklarning rivojlanish xavfini kamaytiradi.

Bundan tashqari, parhezda yetarlicha o‘simlik tolalarining mavjudligi ham muhim. Ular ichak mikroflorasini quvvatlab, miya va asab tizimiga ijobiy ta’sir ko‘rsatadi.
O‘rta Yer dengizi parhezi — miya uchun eng yaxshi yechim
Tadqiqotlar O‘rta Yer dengizi diyetasining miya oq moddasiga ijobiy ta’sirini isbotladi. Sabzavotlar, baliq, zaytun moyi va me’yordagi qizil sharobni o‘z ichiga olgan ushbu parhez insult va miya funksiyalari pasayishi xavfini kamaytiradi.
Oddiy qadamlar katta natija beradi
Kasalliklarni oldini olish uchun juda katta o‘zgarishlar shart emas. Masalan, shirin gazli ichimlik o‘rniga limonli suv ichish, mayonez o‘rniga yogurt asosidagi sous tanlash, haftasiga ikki marta yog‘li baliq iste’mol qilish orqali siz miyangizni faol va sog‘lom saqlashingiz mumkin.
Zamin.uz tahririyatidan:
Miyani himoya qilish o‘z qo‘limizda. Ovqatlanish madaniyatini shunchaki ozgina o‘zgartirish bilan o‘zimizni keksayishdan, fikrlashdagi sustlikdan va hatto jiddiy kasalliklardan asrashimiz mumkin. Siz ham bugundan o‘z taomnomangizni qayta ko‘rib chiqishga tayyormisiz?
Oziq OvlantirishIlmiy TahlilSalbiy Ta’sirKognitiv FunksiyalarQayta Ishlangan MahsulotlarO‘simlik TolalariO‘rta Yer DengiziInsult XavfiFikr Qobiliyati O'zbekiston yangiliklari Yangiliklar
“Zamin”ni Telegramʻda oʻqing! Ctrl
Enter
Xato topdIngizmi
Iborani ajratib Ctrl+Enter tugmasini bosing Mavzuga oid yangiliklar