Bugun, 2 mart kuni chaqirilgan Senatning yalpi majlisida senatorlar «Oʻzbekiston Respublikasining Jinoyat hamda Jinoyat-ijroiya kodekslariga oʻzgartish va qoʻshimchalar kiritish toʻgʻrisida»gi Qonunni muhokama qildilar.
Muhokamada bugungi kunda manzil-koloniyalarda jazo muddatini oʻtayotgan mahkumlarning jazoni oʻtash joylarini oʻzboshimchalik bilan tark etish holatlari sodir etilayotganligi, biroq bunday mahkumlarga nisbatan qat'iy jazo choralari belgilanmaganligi, manzil-koloniyaga oʻtkazilgan ogʻir va oʻta ogʻir jinoyat sodir etgan mahkumlar tomonidan jazoni oʻtash davrida bir qator ogʻir va oʻta ogʻir turdagi jinoyatlarni qayta sodir etish holatlari kuzatilayotganligi ta'kidlandi.
Qayd etilishicha, birgina 2021 yilda manzil-koloniyasida jazo muddatini oʻtayotgan 15 nafar mahkum tomonidan ogʻir va oʻta ogʻir turdagi jinoyatlar sodir etilgan boʻlsa, 2022 yilda 77 nafar mahkum tomonidan shunday turdagi jinoyatlar sodir etilgan.
Shuningdek, qonunchilikda saqlash rejimini ashaddiy buzishning oqibatlari hamda mehnatdan boʻyin tovlagan deb topishning aniq mezonlari belgilanmaganligi mahkumlar bilan olib borilayotgan tarbiyaviy ishlar samaradorligiga ta'sir qilayotganligi aytib oʻtildi.
Muhokama qilingan Qonun nafaqat yuqoridagi muammolarni bartaraf etish maqsadida ishlab chiqilgan, balki jazoni ijro etish muassasalarida oʻrnatilgan tartib-qoidalarga toʻliq rioya etishga qaratilganligi bilan ahamiyatlidir.
Xususan, Qonun bilan kiritilayotgan oʻzgartirishlarga asosan:
- jazoni ijro etish muassasasini oʻzboshimchalik bilan tashlab ketgan mahkumlarni saqlash rejimini ashaddiy buzuvchi deb topish uchun asos boʻladigan 24 soatlik muddat 12 soatgacha qisqartiriladi va mahkum navbatdagi uchrashuvdan mahrum etiladi;
- saqlash rejimini ashaddiy buzuvchi mahkumlarga nisbatan manzil-koloniyadan umumiy tartibli koloniyaga, umumiy, qattiq yoki maxsus tartibli koloniyalardan turmaga oʻtkazish toʻgʻrisida, shuningdek, manzil-koloniyadan umumiy yoki qattiq tartibli koloniyaga, qattiq tartibli koloniyadan maxsus tartibli koloniyaga, koloniyalardan turmaga qaytarish toʻgʻrisida sudga taqdimnoma kiritiladi (Jinoyat-ijroiya kodeksi yangi 112-1-modda bilan toʻldiriladi);
- manzil-koloniyada jazoni oʻtash davrida saqlash rejimini ashaddiy buzganlik uchun umumiy tartibli koloniyaga oʻtkazilgan hamda umumiy yoki qattiq tartibli koloniyaga qaytarilgan mahkumlar, bu haqda sud ajrimi chiqqan kundan boshlab kamida ikki yil mobaynida, shuningdek, manzil-koloniyada jazoni oʻtash davrida jinoyat sodir etib, sud tomonidan ozodlikdan mahrum qilish tariqasidagi jazoga hukm qilingan mahkumlar manzil-koloniyaga oʻtkazilmaydi;
- mahkumlarni manzil-koloniyaga oʻtkazish muddatlari uzaytiriladi, ya'ni ogʻir jinoyatlar uchun – jazoning kamida uchdan bir qismini, oʻta ogʻir jinoyat uchun kamida yarmini oʻtaganidan soʻng mahkumlar manzil-koloniyaga oʻtkazilishi mumkinligi hamda shu munosabat bilan mahkumlarni jazoni oʻtashdan muddatidan ilgari shartli ozod qilish – ogʻir jinoyatlar uchun jazoning kamida uchdan ikki qismini oʻtaganidan soʻng, oʻta ogʻir jinoyatlar uchun esa kamida toʻrtdan uch qismini oʻtaganidan soʻng qoʻllaniladi.
Ta'kidlanishicha, Qonunning amaliyotga tatbiq etilishi mahkumlarning jazoni ijro etish muassasalarida oʻrnatilgan tartib-qoidalarga toʻliq rioya etishlariga, tarbiyaviy tadbirlar samaradorligi oshishi hamda qayta jinoyat sodir etilishi holatlarining oldi olinishiga, mehnat qilishga boʻlgan munosabatni ijobiy tomonga oʻzgartirishga, jazoni ijro etish muassasalarining ichki tartib-intizomini mustahkamlashga xizmat qiladi.
Muhokamalar soʻng Qonun senatorlar tomonidan ma'qullandi.
“Zamin” yangiliklarini “Telegram”da kuzatib boring
