13 yil “zapret”da boʻlgan va tashqi koʻrinishi tubdan oʻzgargan Ozoda Nursaidova 50 yoshda (foto)

Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan artist Ozoda Nursaidova bu yil 50 yoshni qarshi oldi. 1994 yildan buyon katta sahnada ijod qilayotgan ijodkor koʻplab qiyinchiliklarni boshdan kechirgan. U tengi san'atkorlarning koʻpchiligi ijoddan chekingan, ammo Ozoda Nursaidovaning bunday niyati yoʻq. U avvalgidan-da, gʻayrat bilan ijod qilmoqda. YouTube tarmogʻida eng koʻp koʻriladigan qoʻshiq va kliplarni suratga olmoqda. Xullas, ijodkor haqida koʻproq ma'lumotlarni olmoqchi boʻlsangiz, ushbu maqolani oʻqing.

^{Foto: Instagram / @ozodaofficial}
“Koʻnglimda bir kemtik bor”

Ozoda Nursaidova 1974 yilning 9 oktyabr kuni Toshkent viloyati Nurafshon shahrida dunyoga kelgan. Xonandaning otasi Parpi Nursaidov podpolkovnik boʻlib, uzoq yillar ichki ishlar sohasida faoliyat yuritgan. Onasi esa avtobazada dispetcher boʻlib ishlagan. Xonanda jurnalist Sardor Komilovga bergan intervyusida hayotidagi kemtik jihatlar haqida aytib oʻtgan.

^{Foto: Facebook / @Ozoda}
— Hayot yoʻllari har doim ham tekis boʻlmaydi. Kimdir onaning, yana kimdir otaning mehriga toʻymay ulgʻayarkan. Bolaligidan inson bu haqida oʻylab, baribir koʻnglida kemtik borligini his qilib yashar ekan. Menda ham shunday kemtik bor. Bolaligimda juda kam gapiradigan, oʻnta savolga bitta javob beradigan qiz edim. Oʻzim va xayollarim bilan band boʻlib yurardim. Ichimdagilarni boshqalar bilan boʻlishgim kelmasdi, deydi xonanda Ozoda Nursaidova.

“Qulogʻimdan naushnik tushmasdi”

“Asl san'at nasl suradi”, degan gap bor. Xoʻsh, Ozoda Nursaidovaning yaqinlari orasida san'atkorlar boʻlganmi?

^{Foto: Facebook / @Ozoda}
— Oilamizda san'atkorlar boʻlmagan, faqatgina onam xorazmcha raqs tushishni yoqtirardi. U paytlari pleyerlar boʻlardi. Qulogʻimga naushnikni tiqib, pleyerda musiqa eshitishni yaxshi koʻrardim. Qulogʻimdan naushnik tushmasdi. Faqatgina oʻgʻil bolalar bilan futbol oʻynashni yoqtirganimni hisobga olmasa, atrofdagilarga e'tibor bermasdim. Inson eshitib ham juda koʻp narsalarni oʻrganadi. Fattohxon Mamadaliev, Rasulqori Mamadaliev va hind ragalarini eshitishni yoqtirardim, deydi xonanda.

“Ovozing noyob deyishgandi”

Bugungi kunda asosan estrada yoʻnalishida qoʻshiqlar kuylaydigan ijodkor maqom xonandasi boʻlishni orzu qilgan. Ammo qandaydir sabablar uning maqom emas, estrada xonandasi boʻlishiga turtki boʻlgan.

^{Foto: Facebook / @Ozoda}
— Konservatoriyaga oʻqishga kirganimda “Ovozing metosaprano ekan. Bunday ovoz juda noyob hisoblanadi”, deyishgan. Ya'ni bu avjiga chiqqanda tembri buzilib ketmaydigan kam uchraydigan ovoz hisoblanadi.

“Maqom qoʻshiqlarni ijro etishing kerak”, deb koʻp aytishardi. Toʻrt yil davomida mumtoz qoʻshiqlarni oʻrganib, ijro etdim, ammo oʻzim ham nimalarnidir yaratgim kelaverardi. Ya'ni menda faqat ijrochilik emas, ijodkorlik xohishi kuchliroq edi. Estrada yoʻnalishida ijodni boshlaganimdan keyin koʻp ustozlarim ranjishdi. Ammo men sof estrada yoʻnalishida ijod qilmayman. Qoʻshiqlarimda bir nechta yoʻnalishlar, xususan, maqomning ham ayrim jihatlari bor, deydi xonanda Ozoda Nursaidova.

“Ketma”ning kutilmagan omadi

^{Foto: Instagram / @ozodaofficial}
Ozoda Nursaidova 1999 yili Oʻzbekiston davlat konservatoriyasini tamomlaydi. 2000 yili yaratilgan “Ketma” qoʻshigʻi unga chinakamiga omad keltiradi. Undan keyin yaratilgan “Asrasin” va “Endi men ketaman” nomli qoʻshiqlari ham xonandaning mashhurlikka erishishiga sabab boʻladi. 2001 yili oʻtkazilgan “Tarona” taqdimotida u “Yilning eng yaxshi qoʻshigʻi” nominatsiyasida gʻoliblikni qoʻlga kiritadi.

“Urush chiqarish kimgadir kerak boʻldi”

Xonanda “Inson qadri” loyihasi uchun bergan intervyusida tashkilotchilarning oʻyin qurboni boʻlgani va uning toʻlovi xonandaga ogʻir kelgani haqida soʻzlab bergan.

^{Foto: Skrin}
— Birinchi taqiqqa 2003 yili uchraganman. Oʻsha yili “Xalqlar doʻstligi” san'at saroyida 13 kunlik kontsert bergandim. Oradan bir oy oʻtib “Ozoda seni yuqoriga chaqirishyapti. Tushuntirish xati yozarkansan”, deyishdi ammo sababini ochiqlashmadi. Ayni oʻsha kunlari Surxondaryo boʻylab oʻtkaziladigan kontsert dasturiga yoʻl olishim kerak edi. Uchrashuv qoldirilib, safarga otlandim. Ammo oʻshanda juda qiziq va tushunarsiz holat boʻldi — tashkilotchilar oʻyin qilishdi. Shoʻrchi tumanidagi kontsert a'lo darajada oʻtdi. Ammo bizga kelishilgan pulni berishgani yoʻq. “Biz Toshkentga qaytamiz”, deganimizda “Yoʻq, Termizga ham boring, kontsert boshlanmasidan avval ikkita kontsertning pulini beramiz”, deyishdi.

Stadionda kontsert tayyorgarliklar boshlangan, odamlar toʻplangan, jamoamdagi yigitlar ham hozirlik koʻrishayotgandi. Stadion yonida tamaddixona bor ekan, men oʻsha erga kelib tashkilotchilarni kuta boshladim. Afsuski, ular kelmadi, pul berish tugul qoʻngʻiroq ham qilishmadi. Keyin stadionda katta janjal boʻldi. Keyin bilsam aslida kontsert emas, ana shu janjal kerak ekan. Amallab Toshkentga qaytib keldim. “Siz sabab Surxondaryoda katta janjal chiqdi”, deyishdi. Emishki, men kontsertga bormaganman va bundan xalq gʻazablangan ekan. “Ammo men oʻsha erda bir necha soat kutdim-ku, tashkilotchilar kelmadi”, degan gapimni hech kim eshitmadi, deydi xonanda Ozoda Nursaidova.

“Zapret”da qolishimga intervyu sabab boʻldi

Afsuski, xonanda ijodining eng gullagan vaqtida birdan sahnalarda koʻrinmay qoldi. Keyinchalik buning sababi ochiqlandi. Xonanda 13 yil mobaynida ijodiy taqiqlar sabab omma e'tiboridan chetda boʻlishga majbur boʻldi.

^{Foto: Instagram / @ozodaofficial}
— 13 yillik hayotim “zapret” bilan oʻtdi. San'atkor uchun “zapret” degan tushuncha juda ogʻir edi. Hamkasblarimiz ham biz bilan soʻrashmay qoʻygan kunlar boʻlgandi.

2016 yilda koʻpchilik san'atkorlarning “zapreti” echildi-da, meniki qolib ketdi. Men nimaga bunaqa, deb oʻylardim. Keyin esimga tushdi, 2013 yilda men bir intervyu bergandim. Yakkasaroy tumanida turaman. Yakkasaroy tuman hokimligidan odam keldi. “Ozoda opa, uyingizni buzamiz”, deb buldozer olib keldi. Bu 2013 yildagi gaplar. “Zapret”da, umidsizlikda siqilib yurgan paytlarim. Oʻshanda emotsiyalarga berilib intervyu berganman. 2016 yilda hamma “zapret”dan chiqib, men qolib ketganimga oʻsha intervyu sabab boʻlsa kerak, deb oʻyladim, degan xonanda Ozoda Nursaidova.

“Uyingizni buzamiz”

Xonanda Ozoda Nursaidova “Milliy” telekanalining “Zarb” koʻrsatuviga bergan intervyusida uyda oʻtirgan vaqtda mutasaddilar buldozer bilan uyini buzishga kelgani, bu holatdan soʻng stressga tushgani, 250-300 million soʻm moddiy zarar koʻrgani, “vahshiylarcha” uyini buzishgani haqida gapirdi.

^{Foto: Instagram / @ozodaofficial}
— Bu mavzu hayotimdagi eng ogʻir damlarni eslatadigan, ogʻriqli mavzulardan biri hisoblanadi. 2007 yilda bir korxonaning boʻsh erini sotib olganman. Toʻgʻrirogʻi, uyimni qurgan kompaniya egalari menga shu taklifni bergan. Bozor narxida pulini toʻlab, shu erni sotib oldim — 2,5 sotix er edi. Sotib olib hamma narsani hujjatlashtirdim. Oradan olti yil oʻtib, 2013 yilda uyimda oʻtirgan vaqtimda hokimiyatda ishlaydiganlar buldozer bilan keldi, er-joy bilan bogʻliq sud boʻlgan ekan — xabarim yoʻq edi.

Uyimga buldozer bilan kelib, buzamiz deyishdi, ogohlantirishmadi. Uyingizni buzishimiz kerak, sud boʻlgan, prokuratura kadastrni bekor qilgan, deyishdi. Bekor qilingani haqida xabarim yoʻq edi, birinchi ma'lumotni oʻsha paytda oldim. Shunda oʻsha payt hokimlikning huquqshunosi menga boshqa bir familiyalarni aytdi va shularning buyrugʻi bor dedi. Suddan yoki hokimlikdan biror-bir da'vogar menga bu haqda aytmagan, deydi xonanda.

“Ozoda” biznesi uzoqqa borgani yoʻq

^{Foto: Instagram / @ozodaofficial}
“Zapret”da boʻlish inson ruhiyatiga, shu bilan birga salomatligiga ham jiddiy ta'sir etadi. U stresslar sabab katta vazn toʻplagani ham koʻplab muhokamalarga sabab boʻlgandi. Ammo 2015 yil koʻrinmay qolgan Ozoda Nursaidova yangi koʻrinish va oʻzgacha stilda koʻrinish berdi. Oʻshanda u endi nafaqat xonanda, balki tadbirkorlik bilan ham shugʻullanayotganini ma'lum qilgandi. Oʻsha yillari “Ozoda” nomli parfyum ishlab chiqarishni boshlagandi. Ammo attorlik biznesi uzoqqa borgani yoʻq.

“Toʻrt tilni mukammal bilaman”

Oʻz repertuarini bir qancha chet tilidagi qoʻshiqlar bilan ham boyitgan xonanda Ozoda Nursaidova toʻrtta tilda bemalol gaplashadi.

^{Foto: Instagram / @ozodaofficial}
— Avvallari til oʻrganishga qiziqishim kuchli edi. Ishtiyoq, qunt va harakatim sabab rus, ingliz, turk hamda fors tillarida tarjimonsiz gaplashadigan boʻldim. Arab tilini esa qisman bilaman. Lekin bu tilni ham puxta oʻrganish maqsadim yoʻq emas. Vaqt jihatidan muammo boʻlmaganida frantsuz tilini oʻrganardim, dedi Ozoda Nursaidova.

“Oshqozonimning yarmini kesishga toʻgʻri kelgan”

Xonanda 2015 yilda sogʻligʻidagi muammolar sabab ozishga jiddiy qaror qilgan. U intervyulardan birida shunday degandi:

^{Foto: Instagram / @ozodaofficial}
— Turkiyada laparotomiya operatsiyasidan oʻtib qaytdim. Anchadan beri qiynayotgan professional kasallik (murakkab qoʻshiqlar kuylanayotganda bosim qoringa tushadi) boʻlgan qorin churrasini operatsiya qildirdim. Bunda oshqozonimning ham yarmini kesishga toʻgʻri kelgan. Bugungi kunda qat'iy parhez tufayli deyarli oddiy suv bilan kun oʻtkazyapman.

Bugungi xonanda bir necha yil oldingi Ozoda Nursaidovadan butunlay farq qiladi. Xonandaning tashqi koʻrinishi 8 yil ichida katta oʻzgarishlarga uchragan. Ozoda Nursaidova hozirda sogʻlom ovqatlanishga amal qiladi hamda fitnes bilan muntazam shugʻullanadi.

“Soʻnggi damlarida onamning yonida boʻla olmadim”

Ozoda Nursaidova jurnalist Sardor Komilovga bergan intervyusida san'atdagi oʻziga nisbatan dushmanliklar, onasining oʻlimidan keyin anglagan haqiqatlari haqida soʻzlab berdi.

^{Foto: Instagram / @ozodaofficial}
— Onamning oʻlimidan keyin oʻzimni yoʻqotib qoʻydim. Lekin yana sahnaga chiqdim. Chunki onam bu kunlarni uzoq kutdi. “Zapret”dan chiqishimga rosa harakat qildi. Shuning uchun oʻzimni qoʻlga olishga majburman. Hozir menga hech narsaning qizigʻi qolmadi. Ishonsangiz, kechasi uxlay olmayman. Ich-etimni eb, oʻzimni aybdor deb his qilaman. Sababi onamni men koʻp qaritdim, mening tashvishlarim onamni kasal qildi. Chunki qanaqa narsalarni boshdan kechirdik. Shou-biznes harom narsa. Shunaqangi vijdonsiz va diyonatsiz insonlar bor. Men oʻzimni aybdor his qilaman, chunki onam ham koʻrdi shu narsalarni. Ketma-ket “zapret”lar — yoʻq narsaga tuhmatlar boʻldi, deydi xonanda.

“Soʻnggi manzilga kuzatolmadim”

Xonanda onasining soʻnggi damlarida uning yonida boʻlolmagani armon boʻlib qolgani, shuningdek, uning oʻlimida oʻzini aybdor his etishi haqida ham toʻxtalib oʻtdi.

— Onamning mazasi boʻlmay qolganida Andijonda toʻyda edim. Ular shaharda yashay olmasdilar — Toʻytepada turardilar. Oʻshanda onamning mazasi yoʻqligi haqida xabar keldi. Singlim Nilufar bilan jiyanim Abdulloh ketdi. Men esa yoʻldan kelganim uchun bormadim. Chunki har kuni deyarli “skoriy” chaqirilardi. Ana shunaqa vaziyat boʻlsa kerak, deb oʻyladim. Onamni olib ketishayotganida infarkt olganlar. Shifokor kislorod ulayman, deganida kislorod yoʻqligi ma'lum boʻlgan. Butun Nurafshon shahridan kislorod balloni topilmagan. Bektemirdan topib olib kelishganida esa onam vafot etib boʻlganlar. Ular koʻp asabiylashish ortidan qandli diabet orttirib olgandilar. Qon bosimlari ham oshib turardi. Oʻsha kuni qonlaridagi qand miqdori ham 21 ga chiqib ketgan ekan. Menga xabar keldi, keyin bordim. Armonim bor: ularning soʻnggi damlarida yonlarida boʻla olmadim, meni deb kasal boʻldilar. “Zamin” yangiliklarini “Telegram”da kuzatib boring