Jazirama kunlarda nima qilish kerak: tanani sovitishning ilmiy isbotlangan usullari

Yoz. Jazirama. Organizm soat sayin qizib ketadi. Albatta, sinalgan usullar mavjud: ko‘proq suyuqlik ichish, sovuq sochiq bilan artinish, tez-tez dush qabul qilish va boshqalar. RBC Style jazirama kunlarda organizmni sovitishning bir qancha ilmiy isbotlangan usullarini taklif qiladi.

Achchiq ovqat tayyorlang

^{Foto: Unsplash}
Janubiy mamlakatlarda achchiq ovqat uzoq vaqt davomida issiqdan saqlab turishga yordam beradi. Hindiston, Xitoy, Tailand va Meksika oshxonalarida turli xil qalampir turlari ko‘p ishlatilishi bejiz emas. Achchiq ovqat tanani tezroq sovitib, haroratni uzoqroq saqlashga yordam beradi.

Odatda issiq kunda sovuq suv ichamiz. Bu usul natijaga tez olib keladi. To‘g‘ri, bu vaqtda tanamiz issiqlik yetishmasligini to‘ldirish uchun darhol o‘z resurslarini to‘playdi. Natijada yanada qizib ketamiz.

Achchiq ovqat boshqacha ishlaydi. U qon oqimini tezlashtiradi, tanani isitadi, natijada odam terlaydi, ter bug‘lanadi, organizmi sovitadi. Shunday qilib, tana haroratni o‘z-o‘zidan tartibga soladi, issiqlik esa sekinroq qaytadi.

Agar oshqozon-ichak trakti kasalliklaridan aziyat cheksangiz, bu borada shifokor bilan maslahatlashgan ma’qul.

Tuz va proteinli ovqatlar iste’mol qilmang

Tuzli ovqatlar va oqsillar ovqat hazm qilish jarayonida metabolik issiqlikni chiqaradi va suv yo‘qotilishiga olib keladi. Oqsillar ishlab chiqarilgan kaloriyalarning taxminan 20-30 foizni oladi. Sarflangan energiya tufayli, ba’zi odamlar steyk iste’mol qilgandan keyin peshonalarida ter paydo bo‘lishi mumkin. Natijada to‘yingan ovqatdan keyin tana harorati biroz ko‘tariladi.

Tuzli ovqatga kelsak, u tanadagi suyuqlikni o‘zlashtiradi, buning natijasida yanada qizib ketamiz.

Kofeindan voz keching

^{Foto: Unsplash}
Bundan tashqari, nafaqat qahva, hatto sovuq, balki qora choyni ham cheklash kerak. Kofein iste’mol qilish tana haroratining oshishi bilan bevosita bog‘liq. Bu qon tomirlarining siqilishiga olib keladi, natijada qon qiziydi va u bilan birga butun tana ham. Shuning uchun qora choy qishda isinishga yordam beradi. Yozda esa turli xil o‘simlik preparatlari muqobil sifatida ishlatilishi mumkin.

Issiq ichimlik iching

Bir qarashda bunda mantiq yo‘qdek. Issiq ichimliklar tanani qanday sovitishi mumkin? Biroq achchiq ovqat kabi bu yerda ham xuddi shunday. Tana qiziydi, terlash jarayoni boshlanadi va tana soviydi. Bitta qoidaga rioya qilish muhim: ter tezda bug‘lanishi kerak. Bu shuni anglatadiki, atrofdagi havo quruq bo‘lishi kerak, kiyim esa yengil nafas oladigan matolardan, eng yaxshisi nozik paxtadan tikilgan bo‘lishi lozim.

Ventilyatordan ehtiyot bo‘ling

^{Foto: Unsplash}
Ventilyatorga bo‘lgan ehtiyoj uydagi haroratga bog‘liq. Dastlabki tadqiqotlar shuni ko‘rsatadiki, agar harorat 35° C dan oshsa, distillangan havo faqat issiqlik yukini oshiradi, suvsizlanishga yordam beradi va eng yomon hollarda issiq urishiga olib kelishi mumkin.

Ko‘p narsa namlikka ham bog‘liq. Agar bu ko‘rsatkich oshirilsa, xona bo‘ylab harakatlanadigan havo u bilan namlikni olib yuradi va bu terning bug‘lanishini qiyinlashtiradi. Shuning uchun kiyimlar quritilgan xonada ventilyatorni yoqmagan ma’qul.

Oyoqlarni vanna qiling

Ularga mentol yoki evkalipt moylarini qo‘shish mumkin, bu ham oqsilga ta’sir qiladi. Oyoqlarda teriga yaqin bo‘lgan ko‘plab tomirlar mavjud bo‘lib, ular butun tanani sovitishga yordam beradi. Shuning uchun, oyoqlaringizni sovuq suvda 10-20 daqiqa ushlab tursangiz, organizm soviydi. Sovuq oyoqlarning shamollashiga olib kelishi haqidagi afsonani tasdiqlovchi ilmiy dalillar yo‘q. Tadqiqotlar shuni ko‘rsatadiki, maksimal o‘nta holatda birgina shamollash ehtimoli bor.

Nafas olish mashqlaridan foydalaning

Pranayama — nafas olish mashqlari bo‘lib, u tana haroratini pasaytirishga ham yordam beradi. Issiqlikda quyidagi ikkita usulni qo‘llang:

• Sitali. Og‘zingizni «O» harfi ko‘rinishida ochishingiz kerak, tilingizni tashqariga chiqarib, nafas olishni boshlashingiz kerak. Bu diafragmaga sovuq havo tushishiga yordam beradi. Keyin og‘iz yopiladi va burun orqali nafas chiqariladi.
  
• Sitkari. Tishlaringizni siqib, lablaringizni tabassumga cho‘zishingiz va havoni nafas olishingiz kerak. Og‘iz yopiq holda burun orqali sekin nafas chiqaring.

“Zamin” yangiliklarini “Odnoklassniki”da kuzatib boring