Кўринмас ҳайкал 18 минг долларга сотилди: Италиялик рассомнинг ноёб ижодига қизиқиш ортмоқда!

Санъат оламида ҳайратланарли янгилик юз берди. Италиянинг машҳур замонавий рассоми Салваторе Гарау яратган Io Sono (“Мен борман”) деб номланган ноёб, кўринмас ҳайкал 18 минг долларга сотилди. Бу ҳақда Британиянинг Independent нашри маълум қилди.

Мазкур номоддий асар Art Rite аукционида сотувга қўйилди ва юқори нархда ўз эгасини топди. Харидор нафақат бу ғайриоддий ижод намуналарига эга бўлди, балки ҳайкалнинг асл эканлигини тасдиқловчи махсус сертификат ҳам олишга муваффақ бўлди.

Аукцион ташкилотчилари ҳайкал эгасига ушбу номоддий санъат асарини икки метр узунлик ва кенгликка эга бўлган, тўсиқлардан холи бўш майдонга жойлаштиришни тавсия қилган.

Шуниси қизиқки, ҳайкал жисман кўзга кўринмайди. Аммо унинг муаллифи Салваторе Гарау бу асарнинг моҳиятини фалсафий ва физика қонунлари асосида изоҳлади:

“Бу асар кўринмас бўлса-да, унинг борлигига ҳеч қандай шубҳа йўқ. Вакуум ҳам аслида бўшлиқ эмас. Физикадаги Гейзенбергнинг ноаниқлик тамойилига кўра, биз бўш деб ҳисоблайдиган фазо доимо энергия билан тўлиб-тошади. Бу энергия эса исталган вақтда заррачаларга, ҳатто тирик мавжудотларга айланиши мумкин”, – дейди Гарау.

Айтиш керакки, бу италиялик рассом яратган биринчи номоддий ижод намунаси эмас. Илгари ҳам у Милан шаҳри кўчаларида, медитация қилаётган Будданинг кўринмас тасвирини яратиб, бу санъат асарининг жойини фақат бир неча тўртбурчак тасма билан белгилаган эди. Бу ҳолат ҳам кўплаб муҳокамаларга сабаб бўлган.

“Менинг ҳайкалимни кўз билан кўриш мумкин эмас, бироқ унинг борлигига ишониш мумкин ва керак. Чунки у ҳаво ва руҳдан яратилган. Санъат бу жисм эмас, балки ҳис-туйғу ва тасаввурдир”, – дея таъкидлади рассом.

Салваторе Гараунинг бу ғайриоддий ижод намуналари санъат оламида турли баҳс-мунозараларни келтириб чиқармоқда. Баъзи санъатшунослар уни ўзига хос ғоя ва янги ижодий ёндашув сифатида қабул қилса, бошқалар бундай асарларни ғалати ва кутилмаган ҳолат сифатида баҳоламоқда.

Бироқ аниқ бир жиҳат мавжудки, Гараунинг кўринмас ҳайкаллари бугунги замонавий санъатнинг чегарасини янада кенгайтириб, томошабинларга ўзига хос янги ҳис-туйғуларни тақдим этмоқда.

Zamin.uz таҳририяти бу ноодатий санъат намуналарини ҳам муҳокама қилиш учун ўқувчиларга тақдим этади ва бундай ижодий экспериментлар ҳар доим қизиқиш уйғотишини эслатиб ўтади. Санъатда энг муҳим нарса – ижодий эркинлик ва янги қарашларга очиқликдир! «Замин»ни Telegram’да ўқинг!