Ko‘rinmas haykal 18 ming dollarga sotildi: Italiyalik rassomning noyob ijodiga qiziqish ortmoqda!

San’at olamida hayratlanarli yangilik yuz berdi. Italiyaning mashhur zamonaviy rassomi Salvatore Garau yaratgan Io Sono (“Men borman”) deb nomlangan noyob, ko‘rinmas haykal 18 ming dollarga sotildi. Bu haqda Britaniyaning Independent nashri ma’lum qildi.

Mazkur nomoddiy asar Art Rite auksionida sotuvga qo‘yildi va yuqori narxda o‘z egasini topdi. Xaridor nafaqat bu g‘ayrioddiy ijod namunalariga ega bo‘ldi, balki haykalning asl ekanligini tasdiqlovchi maxsus sertifikat ham olishga muvaffaq bo‘ldi.

Auksion tashkilotchilari haykal egasiga ushbu nomoddiy san’at asarini ikki metr uzunlik va kenglikka ega bo‘lgan, to‘siqlardan xoli bo‘sh maydonga joylashtirishni tavsiya qilgan.

Shunisi qiziqki, haykal jisman ko‘zga ko‘rinmaydi. Ammo uning muallifi Salvatore Garau bu asarning mohiyatini falsafiy va fizika qonunlari asosida izohladi:

“Bu asar ko‘rinmas bo‘lsa-da, uning borligiga hech qanday shubha yo‘q. Vakuum ham aslida bo‘shliq emas. Fizikadagi Geyzenbergning noaniqlik tamoyiliga ko‘ra, biz bo‘sh deb hisoblaydigan fazo doimo energiya bilan to‘lib-toshadi. Bu energiya esa istalgan vaqtda zarrachalarga, hatto tirik mavjudotlarga aylanishi mumkin”, – deydi Garau.

Aytish kerakki, bu italiyalik rassom yaratgan birinchi nomoddiy ijod namunasi emas. Ilgari ham u Milan shahri ko‘chalarida, meditatsiya qilayotgan Buddaning ko‘rinmas tasvirini yaratib, bu san’at asarining joyini faqat bir necha to‘rtburchak tasma bilan belgilagan edi. Bu holat ham ko‘plab muhokamalarga sabab bo‘lgan.

“Mening haykalimni ko‘z bilan ko‘rish mumkin emas, biroq uning borligiga ishonish mumkin va kerak. Chunki u havo va ruhdan yaratilgan. San’at bu jism emas, balki his-tuyg‘u va tasavvurdir”, – deya ta’kidladi rassom.

Salvatore Garauning bu g‘ayrioddiy ijod namunalari san’at olamida turli bahs-munozaralarni keltirib chiqarmoqda. Ba’zi san’atshunoslar uni o‘ziga xos g‘oya va yangi ijodiy yondashuv sifatida qabul qilsa, boshqalar bunday asarlarni g‘alati va kutilmagan holat sifatida baholamoqda.

Biroq aniq bir jihat mavjudki, Garauning ko‘rinmas haykallari bugungi zamonaviy san’atning chegarasini yanada kengaytirib, tomoshabinlarga o‘ziga xos yangi his-tuyg‘ularni taqdim etmoqda.

Zamin.uz tahririyati bu noodatiy san’at namunalarini ham muhokama qilish uchun o‘quvchilarga taqdim etadi va bunday ijodiy eksperimentlar har doim qiziqish uyg‘otishini eslatib o‘tadi. San’atda eng muhim narsa – ijodiy erkinlik va yangi qarashlarga ochiqlikdir! “Zamin”ni Telegramʻda oʻqing!