АҚШ-та ХХ ғасыр авиациясының ең құпия оқиғаларының бірі қайта күн тәртібіне шықты. Президент Дональд Трамп 1937 жылы ұшу кезінде із-түссіз жоғалған танымал әйел ұшқыш Амелия Эрхарт ісімен байланысты үкімет құжаттарын құпиялылықтан шығарып, жариялауды бұйырды. Бұл туралы ол жеке өзі Truth Social әлеуметтік желісінде хабарлады.
“Көптеген адамдар менің Амелия Эрхарттың өмірі мен дәуірі, оның соңғы, өлімге әкелген ұшуы туралы сұрады. Сондықтан, онымен байланысты барлық мәліметтерді, әсіресе үкіметте сақталған құжаттарды ашып, көпшілікке ұсыну мүмкіндігін қарастырып жатырмын”, – деп жазды Трамп.
Президент Эрхарттың жоғалуын “миллиондаған адамдардың қиялын жаулаған оқиға” деп сипаттады. Оның айтуынша, құжаттар тек соңғы ұшу туралы ғана емес, ұшқыштың бүтін өміріне қатысты жаңа фактілерді де аша алады.
Белгілі болғандай, Амелия Эрхарт 1937 жылы борт навигаторы Фред Нунанмен бірге Lockheed L-10E Electra ұшағымен дүниежүзілік ұшуға бел буды. Маршруттың негізгі бөлігі сәтті өтті, бірақ 2 шілде күні экипаж Тынық мұхитындағы Хоуленд аралына жете алмады және із-түссіз жоғалды. Ұшақ дәл сол жерде жанармай құюға жоспарланған еді.
Сол кезде президент Франклин Рузвельт іздеу жұмыстарына 4 миллион доллар бөлді және жүздеген ұшақ пен кемелерді жұмылдырды. Алайда Эрхарт та, оның навигаторы да табылған жоқ. Тек кейінірек мұхит түбінен ұшақ қалдықтары анықталғаны хабарланды.
Жоғалудың себептері әлі күнге дейін түрлі болжамдарға есік ашуда: мұхитқа мәжбүрлі қону және апатқа ұшырау, жапон әскерімен тұтқынға алыну, немесе тіпті “басқа есіммен өмір сүру” сияқты фантастикалық нұсқалар да бар.
Амелия Эрхарт (1897–1937) өз дәуірінің символдық тұлғаларының бірі еді. Ол 1932 жылы Атлантикалық мұхитты жалғыз ұшып кесіп өткен бірінші әйел ретінде тарихқа енді. Бұл батылдығы оған әлемдік деңгейде үлкен даңқ пен авиацияда “әйелдер дәуірінің” басталуы ретінде үлкен құрмет әкелді.
Трамптың шешімі тек тарихи құпияларды ашуға ғана емес, қоғамда ұзақ жылдар бойы талқыланған сұрақтарға жауап беруге де үміт оятады.
“Zamin”-ді Telegram-нан оқыңыз!
