Bo‘rida baraka bor

Biz chet qishloqlardan birida istiqomat qilamiz. Tog‘ yon bag‘rida yashaganimiz uchun odamlarning uylari bir-biriga yaqin emas, aksincha, uzoqroq, lekin qulay va tekisroq joyga qurilgan. Albatta, buning yaxshi tomonidan ko‘ra yomoni ko‘proq. Sababi, bizdek bag‘rikeng, mehmondo‘st xalqqa qo‘shnining uzoqligi sira to‘g‘ri kelmaydi. Axir, bir-biringizni ko‘rib, gurunglashib turganga nima yetsin? Shunday bo‘lsa-da, biz qo‘shnilarnikiga tez-tez chiqib hol-ahvol so‘rab turamiz. Baribir bu devor-darmiyon qo‘shni kabi bo‘lmaydi.

O‘tkan yili ayni mana shunday bahor kunlari edi. Tong qorong‘usida qo‘ylarni boqish uchun haydab ketayotgandim. Qarasam, qo‘shni hovlida g‘ala-g‘ovur. Yoshligim uchun “Ha, tinchlikmi?” deb baqirgani uyaldim. Lekin uyga qaytishim bilan bu haqda otamga aytdim. — Men chiqib kelay bo‘lmasa, — dedi otam eshitishi bilan joyidan irg‘ib turarkan. — Tinchlik bo‘lsin, ishqilib.

— Muncha qolib ketdingiz? Tinchlikmikan? — so‘radi onam.

— Tinchlik. Ma, mana buni olib qo‘y, — dedi otam qo‘lidagi qog‘ozga o‘rog‘liq go‘shtni onamga uzatib.

— Qo‘y so‘yishibdimi? — ajablandi onam.Ha. O‘g‘li kechasi qo‘ylarini bir yoyib kelay deb chiqibdi. Buni qara, g‘aflat bosib qo‘raning atrofida turgan ikkita bo‘rini ko‘rmabdi. Qo‘raning og‘zini ochsa, har doim tashqariga yuguradigan qo‘ylar hurkib, chiqay deyishmasmish. Bolayam yosh-da, qo‘yning nimadan cho‘chib turganiga e’tibor qilmay, ichkariga kirib, qo‘ylarni majburlab haydabdi. Ikkita qo‘y chiqishi bilan bo‘ri tashlanibdi-da! Shundagina ko‘rgan bola bechora bo‘rini...

— Voy o‘lmasam... — onam vahima bilan yoqasini ushladi. — Bolaga tashlanmabdimi, bo‘ri?

— Yo‘q, bu yog‘iga bola pishiqlik qilibdi. Shartta qo‘raning og‘zini yopib, baqira boshlabdi. Tayog‘igi o‘qtalib, shovqin ko‘taravergan. Uydagilar yugurgilab chiqishibdi. Shunda haligi bo‘rilar og‘zidagi o‘ljasini tashlab qochibdi.

— Qo‘yni bo‘g‘izlagan ekanmi? — so‘radi akam.

— Ha, ikkita bo‘ri bitta qo‘yga tashlangan ekan. Biri bo‘g‘zidan, ikkinchisi dumbasini olgan ekan. “G‘ajib tashlashga ulgurmagan ekan”, dedi qo‘shni. Balki tuzatsa bo‘lar, deb tonggacha qarashgan-da. Lekin bo‘zg‘idan qon ketishi to‘xtamabdi. Keyin harom qotmasin, deb o‘zlari so‘yib olishibdi. Jonivorning ichidan qo‘zichoq chiqibdi. Hademay tug‘adigan ekan.

— Hayriyat, kuyib qolishmabdi-ku! Asosiysi, o‘g‘liga hech narsa qilmabdi, — xotirjam tortdi onam.

— Qaytanga Abil boboning dimog‘i chog‘, — dedi otam bizni hayron qoldirib.

— Tavba, esini yeganmi, shu chol. Bitta qo‘ydan ajrab, yana xursandmi? — gap qo‘shdi katta opam.

— Bu yaxshilikka emish. Abil bobo vaqtida katta cho‘pon bo‘lgan. Odamlarning qo‘yini boqardi. U ko‘p narsani biladi. “Bo‘rida baraka bor. Bekorga qadimgilar “Bo‘rimi, tulki?” deb so‘ramaydi. “Bo‘ri” ishlar baroridan kelishini anglatadi. Bolam, endi qo‘ylaring urchiydi. Shunaqa ko‘payib ketadiki, og‘zing ochilib qoladi”, dedi bobo. Men ishondim. Bu gapni avval ham eshitgandek edim.

— Go‘rdan ko‘payadimi? Mana, o‘zi ikkita qo‘yga kuyibdi-ku! Ichidagi bolasini qo‘shganda. Nima desin, shunday deb ovutadi-da, bolalarini, — dedi onam.

— Mayli, yaxshi niyat-da! Ko‘paysin. O‘zi o‘n uchtagina qo‘yi bor ekan. Undan ham ikkitasi qo‘chqor. Qolgani tug‘sa ham ko‘payib ketadi-da...

— Bugun ham bitta qo‘yimiz egizak tug‘di. Otam olib qoldi. Qo‘zichoq charchaydi, — deydi kulib u.

— Avval qo‘ylarimiz sira egizak tuqqan emas. Qo‘ramizga bo‘ri tekkandan buyon baraka keldi. Har kuni bitta qo‘yimiz tug‘yapti. Yana egizak. O‘zimcha hisobladim. Yozgacha qo‘ylarimiz soni ellikdan oshadi. Kelasi yil bulturgi qo‘zilarimiz ham tug‘adi. Shu bilan qo‘ylarimiz yuzdan oshib ketadi. Qara, ikki yilning ichida o‘n uchta qo‘y shunchaga ko‘payadi, — qo‘shnimizning o‘g‘li hayratini yashira olmaydi.

Otam ketishi bilan bizning ham ichimiz qiziy boshladi. Tag‘in atay qilgandek otam ham kelay demasdi. Oradan uch soatcha vaqt o‘tib, kirib keldi.

“Qo‘y so‘ygan ekan-ku!” — o‘yladim o‘zimcha.

Otam negadir boboning gaplariga ishondi. Lekin ishonasizmi, yo‘qmi, o‘sha oyning ichida ularning qo‘ylari egizak qo‘zilay boshladi. Har kuni birga qo‘y boqqani chiqamiz, tengqurimning qo‘yi ko‘payib ketaveradi.

Yozda esa ularning qo‘ylari soni biznikidan ko‘p edi. O‘ttizdan oshgandi. Mana, bu bahor ham shunday bo‘lyapti.

Mening quloqlarim tagida esa otamning so‘zlari jarangladi: “Bo‘rida baraka bor!”

Manba: darakchi.uz “Zamin” yangiliklarini “Vkontakti”da kuzatib boring