Таяу Шығыстағы жағдайға қатысты маңызды жаңалықтардың бірі Израиль қорғаныс жүйесінде болды. САХАЛ-дың бірнеше жоғары лауазымды қолбасшылары - үш генерал мен ондаған офицерлер 2023 жылғы 7 қазанда ХАМАС тарапынан жасалған шабуылға толық дайындалмағаны және қате шешімдері үшін қызметінен босатылды. AFP агенттігінің хабарлауынша, Бас штабтың шешіміне сәйкес, олар қызметтен шеттетіліп қана қоймай, резерв тізімінен де шығарылады.
Қандай командирлер қызметінен босатылды?
Ақпаратқа қарағанда, жазаланғандардың арасында САХАЛ-дың бұрынғы барлау басшысы Аарон Халива, оперативтік басқарманың сол кездегі басшысы Одед Басюк және Оңтүстік әскери округін басқарған генерал-майор Ярон Финкельман бар. Финкельман мен Халива 2025 жылдың январында отставкаға кетсе, Басюк Иран мен Израиль арасындағы шиеленістен кейін қызметінен кетті. Сондай-ақ, қаулыға сәйкес Израиль Әскери-әуе күштерінің басшысы Томер Барға тәртіптік шаралар қолданылды, тағы тоғыз жоғары лауазымды әскери де жауапкершілікке тартылды.
Бас штабтағы өзгерістер мен ішкі сын
Герси Халеви - 2023 жылдың январынан бері Бас штаб бастығы болған - 7 қазандағы сәтсіздік үшін жеке жауапкершілікті сезініп, наурызда отставкаға кеткен. Оның орнына Эял Замир келді және ол қызметке кіріскеннен кейін 7 қазандағы кемшіліктер үшін жауапты командирлерді бір-бірлеп бағалауды және қайта тексеруді тапсырды.
Генералдардың жұмыстан кетуіне себеп болған негізгі фактор - қараша айының басында жарияланған тәуелсіз сарапшылардың есебі. Онда жылдар бойы жиналған қате шешімдер, әскерлерді орналастырудағы елеулі қателіктер мен қолбасшылық тізбектің бұзылуы қатаң сынға алынды. Есепте барлау органдары ірі шабуыл туралы алдын ала хабардар болуы мүмкін еді, бірақ бұл "стратегиялық шындықты дұрыс қабылдамау" себебінен жүзеге аспады делінген.
Саяси шиеленіс те күшейді
Шешім жарияланғаннан кейін Израиль қорғаныс министрі Исраэль Кац бұл мәселені "жан-жақты тексеру" қажет екенін айтты және баспасөз арқылы шешімнен хабардар болғанына қатты наразылық білдірді. Оның мәлімдемесі мен Бас штаб бастығы Замир арасындағы қарым-қатынас одан сайын шиеленісе түсті. Замир есеп беруге күмән келтіру туралы ойларды "таңғаларлық және түсініксіз" деп бағалады.
7 қазан оқиғасы - жанжалдың бастауы
Еуроодақ пен АҚШ-та террористік ұйым ретінде танылған ХАМАС 2023 жылдың 7 октябрінде Израильге ауқымды шабуыл жасағаны белгілі. Жауынгерлер Израильге зымыран соққыларын беріп, оның аумағына еніп, шамамен 1200 бейбіт тұрғынды өлтірді. Тағы 250 кепілге алынған адам Газаға жеткізілді.
Израиль бұл шабуылға жауап ретінде ХАМАС-қа қарсы соғыс жариялады. Соғыс барысында Газада 67 мыңнан астам палестиналық қаза тауып, жүздеген мың адам жараланғаны айтылады. Бұл оқиғалар Таяу Шығыстағы саяси және әскери жағдайды шиеленістіріп, әлі де жалғасып жатқан қатаң қақтығысқа айналды.
Juwmaq
Израиль армиясында жоғары дәрежелі қолбасшылардың қызметінен босатылуы елдің қауіпсіздік жүйесіндегі ең үлкен тазарту үдерістерінің бірі ретінде бағалануда. Бұл шешім 7 октябрьдегі қайғылы шабуылға әкелген жүйелі қателерді мойындау, оларды жою және болашақтағы қауіптердің алдын алу мақсатында қабылданғаны айтылады.
“Zamin”-ді Telegram-нан оқыңыз!
«Меҳмон» тобындағы келушілер бұл жарияланымға пікір қалдыра алмайды.
