Жигарни тиклашда янги давр: ҳужайравий қоплама билан арзон ва самарали умид

Танада энг кўп ишлайдиган ва ҳаёт учун зарур бўлган органлардан бири — жигар. Унинг вазифаларига қонни фильтрлаш, зарарли моддаларни йўқ қилиш, муҳим оқсиллар ва моддалар ишлаб чиқариш киради, деб хабар берди combio.org. Бироқ, ҳар қандай ҳимояга қарамай, жигар ҳам оғир касалликлар ва шикастланишлардан ҳимояланмаган.

Кўп йиллар давомида оғир жигар касалликларига қарши ягона ечим сифатида трансплантация кўриб чиқилар эди. Донор органларининг камлиги ва операциянинг ўта қиммат ва хавфли экани кўп беморларни умидсизликка солиб келаётганди. Шунинг учун олимлар альтернатива — ҳужайравий терапия имкониятларини излашда давом этди.

Сўнгги тадқиқотларда асосий муаммо жигарни тиклайдиган гепатик проженитор ҳужайралар организмга сингмаслиги ва керакли жойга тўғри бирикмаслиги бўлган. Бирмингем университети олимлари эса бу муаммони жиддий илғор технология билан ҳал этишга ҳаракат қилди. Улар ҳужайраларни гигалурон кислотаси ёки алгинатдан иборат ёпишқоқ полисахаридлар билан қоплаш усулини таклиф этди.

Бу биологик қоплама ҳужайраларнинг жигар тўқималарида мустаҳкам бирикмани таъминлайди, эндотелиал ҳужайралар билан яхши боғланишга ёрдам беради ва натижада интегрин оқсилларини ишлаб чиқаришни кучайтиради. Бу процесс вақтинчалик бўлиб, янги муҳитга мослашганидан кейин қоплама ўз-ўзидан йўқолади.

Олимлар кичик ҳажмли жигар моделларида олиб борган синовлар шу усулнинг самарали ва хавфсиз ишлашини кўрсатди. Энди улар бу технология инсон иммунитетига қандай таъсир қилишини, бошқа орган ҳужайраларига татбиқ этиш мумкин ёки йўқлигини ўрганмоқда.

Доктор Мария Кьяра Арнонинг таъкидлашича, бу ютуқ арзон, кам травматик ва донор органларига муҳтож беморлар учун янги умид эшигини очиши мумкин. Янги қоплама технологияси нафақат жигар, балки келажакда юрак, буйрак ва бошқа муҳим органлар учун ҳам замонавий ҳужайравий терапияда инқилоб қилиши кутилмоқда.

Мутахассислар бу йўналишни келажак медицинасининг энг муҳим тенденцияларидан бири деб баҳоламоқда. Чунки ҳар бир инсон учун арзон ва осон даво — инсониятнинг катта орзуси бўлиб қолмоқда. «Замин»ни Telegram’да ўқинг!