Нега ёзда қон босим кучаяди ва қандай ечим бор?

Ёзнинг иссиқ ва қуруқ об-ҳавоси нафақат кайфиятга, балки саломатликка ҳам кучли таъсир кўрсатади. Айниқса, гипертония (юқори қон босими) билан яшайдиганлар учун бу фасл алоҳида эътиборни талаб қилади. Кўпчилик ёзда қон босими пасайишини кутса-да, аслида кўпинча аксинча ҳолат юзага келади. Келинг, бунга нима сабаб бўлиши ва қандай чоралар кўриш кераклиги ҳақида гаплашамиз.

Мутахассисларнинг айтишича, соғлом одамларда иссиқ об-ҳаво таъсирида қон томирлари кенгаяди ва натижада қон босими табиий равишда пасаяди. Аммо гипертонияга чалинганларда бу жараён аксинча кечади — яъни, қон босими ошади. Бу ҳолат организмдаги ўзгаришлар, айниқса кислород етишмаслиги билан боғлиқ.

Ҳаво ҳарорати 25 даражадан юқори бўлса, тана кўп миқдорда суюқлик йўқотади. Бу қоннинг қуюқлашувига олиб келади, натижада қон томирлардан ўтиши қийинлашади ва босим ортади. Бу ҳолат эса юрак хуружлари ёки инсулт хавфини сезиларли даражада оширади.

Шу сабабли ёзда қон босимини мунтазам текшириб бориш жуда муҳим. Агар сизда гипертония бор бўлса, эрталаб ва кечқурун қон босимингизни ўлчаб боринг. Бу сизга вақтида хавфли ўзгаришларни аниқлаб, чоралар кўришга ёрдам беради.

Кун давомида кўп сув ичинг, айниқса тоза ичимлик суви. Суюқлик танқислиги, айниқса ёши катта одамларда, қон айланиш тизимига салбий таъсир қилади. Шунингдек, калий ва магнийга бой маҳсулотлар — банан, исмалоқ, сабзавотлар, кўкатлар, баклагиллар — саломатликка фойдалидир.

Ҳаракатда бўлиш муҳим: энгил машқлар, пиёда юришлар, велосипед ҳайдаш ёки рақс каби фаоллик қон айланишини яхшилайди. Ёзги кеч салқинида 30-40 дақиқа пиёда юришни одат қилинг.

Қуёш энг фаол бўладиган вақтларда — соат 11:00 дан 16:00 гача ташқарига чиқмаслик тавсия этилади. Агар чиқиш зарур бўлса, енгил кийим, бош кийим ва қуёшдан ҳимоя воситаларини ишлатинг.

Ёзги парҳезга эътибор беринг: ёғли, шўр ва қовурилган овқатлардан воз кечинг. Улар қон босимини ошириб, юрак-қон томир тизимига зарар етказади. Бунинг ўрнига сабзавот, мева, балиқ, дуккакли маҳсулотларга бой рацион фойдали.

Хулоса қилиб айтганда, ёз фаслида қон босимининг кўтарилиши кўплаб омилларга боғлиқ. Бироқ уларни назорат қилиш осон. Асосийси — танангизни тингланг, соғлом турмуш тарзини сақланг ва шифокор тавсияларига амал қилинг. Шунда ёз сиз учун хавф эмас, соғломлик манбаи бўлади. «Замин»ни Telegram’да ўқинг!