Çocuğa kitap seçmek, sadece okuma ilgisini geliştirmek değil, aynı zamanda düşünme yeteneğini, duygularını ve ahlaki değerlerini de şekillendiren önemli bir süreçtir. Profesyonel bir yaklaşımla aşağıdaki faktörlere mutlaka dikkat edilmelidir:
1. Yaşa uygunluk
0–3 yaş: Kalın karton sayfalı, büyük resimli, kısa ve basit metinli kitaplar. Bu yaşta çocuklar daha çok görsel ve işitsel algı yoluyla öğrenirler.
4–6 yaş: Kelime sayısı artar, ancak metin hâlâ kısa ve canlı olmalıdır. Resimler hikâyenin içeriğini tamamlamalıdır.
7 yaş ve üzeri: Basit olay örgüsüne sahip, yaşa uygun kelime dağarcığıyla yazılmış ve yavaş yavaş daha uzun metinlere geçiş yapılabilen kitaplar.
2. Metnin sadeliği ve yapısı
Küçük çocuklar için kitaplarda uzun ve karmaşık cümleler olmamalıdır. Kelimeler çocuğun kelime hazinesini zenginleştirmeli, ancak onu dikkatinden uzaklaştırmamalı veya zorlamamalıdır.
3. Resim ve tasarım kalitesi
Renkler çocuğun dikkatini çekmeli, ancak gözleri yormamalıdır. Resimler hikâyeye uygun olmalı ve çocuğun konuyu daha iyi anlamasına yardımcı olmalıdır.
4. İçeriğin ahlaki ve eğitici değeri
Kitaptaki olaylar çocuğa dostluk, merhamet, dürüstlük, çalışkanlık gibi değerleri öğretmelidir. Şiddet, hakaret veya yaşa uygun olmayan içerikten kaçınılmalıdır.
5. Çocuğun ilgi alanlarına uygunluk
Çocuk hayvanlara ilgi duyuyorsa — hayvanlarla ilgili kitaplar; hayal gücünü seviyorsa — masal ve efsaneler uygundur. İlgi alanları üzerinden okuma sevgisi güçlendirilebilir.
6. Malzeme ve güvenlik
Kitabın kâğıdı çocuk için güvenli olmalı, küçük çocuklar için köşeler sivri olmamalı ve sayfalar kolay çevrilebilmelidir. 0–3 yaş çocuklar için kitaplarda çocuğun ağzına alabileceği, yutabileceği veya eriyebilecek küçük ve tehlikeli parçalar bulunmamalıdır.
7. Yazar ve yayınevinin güvenilirliği
Seçilen kitaplar, çocuk edebiyatında deneyimli yazarlar tarafından yazılmış ve çocuk psikolojisini iyi anlayan yayınevleri tarafından basılmış olmalıdır. Kaliteli redaksiyon ve kelime kontrolü, kitabın içeriğinin doğru ve temiz olmasını sağlar.
