Tıbbi sigorta nedir ve halk için ne faydası vardır?

Tıbbi sigorta nedir ve halk için faydaları nelerdir?

Devlet hesabından garantili tıbbi hizmeti geliştirmek amacıyla Özbekistan'da 2021 yılından itibaren, tıbbın birinci basamağında halk 66 çeşit, 2022 yılında ise 120 çeşit ilaç ve tıbbi malzeme ile ücretsiz olarak sağlanmaya başlandı.

Devlet tıbbi sigortası mekanizmalarının uygulandığı bölgelerde kronik hastalıklar kapsamında “D” kontrolündeki hastalar için elektronik reçete ile eczaneden ücretsiz verilen 11 çeşit ilaçla ayakta tedavi “geri ödeme” sistemi hayata geçirildi. Bu sayede, özellikle yüksek tansiyon, kalp krizi, diyabet, solunum yolu kronik hastalıkları tedavisinde vatandaşlar uzaklara gitmeden ilaçlarını polikliniğin kendisinden veya ona yakın eczaneden temin edebilmektedir.

Garantili tıbbi yardım ne demektir?

Bunların tamamı vatandaşlarımızın tıbbi yardımın garantili kapsamını devlet bütçesiyle ücretsiz alma anayasal haklarını sağlamaya olanak tanımaktadır. Çünkü, halkın bazı kesimleri ücretli ya da özel hastane hizmetlerinden yararlanamayabilir. Böyle bir durumda devlet, vatandaşını garantili tıbbi hizmetle sağlama yükümlülüğünü üstlenmiş, yani herkese garantili paket kapsamında, sigorta fonu kaynaklarıyla ücretsiz tıbbi hizmet sunulmasını temin etmiş, özellikle maddi durumu iyi olmayan vatandaşların sağlığını korumaya devletin özen göstermeye devam edeceği anlamına gelir.

Bu amaçla elbette ülkemizde tüm önlemler alınmaktadır. Örneğin, alana ayrılan kaynaklar önemli ölçüde artırıldı. Sadece 2022 yılında tıp alanına bütçeden 29 trilyon som yönlendirilmiş olup, bu miktar 2016 yılına göre 5 kat fazladır. Son beş yılda hastaneler ve acil tıbbi yardım noktalarının ilaç ve tıbbi malzeme ile sağlanmasına ayrılan kaynaklar 12 kat artırıldı.

Ülkemizde insan sağlığı ve yaşam refahına gösterilen bu ilgi sonucunda sağlık kurumlarında halka sunulan tıbbi hizmet kalitesi artmakta, vatandaşlar için geniş imkanlar yaratılmaktadır.

Özellikle belirtmek gerekir ki, sağlık alanına Devlet tıbbi sigortası mekanizmaları getirilmeden önce Singapur, Güney Kore, Japonya, Fransa, Almanya, Norveç, Rusya gibi ülkelerin tıp alanındaki deneyimleri ayrıntılı şekilde incelenmiştir.

Analizler göstermiştir ki, günümüzde birçok ülkede özel tıbbi sigorta fonları faaliyet göstermektedir. Bunların temel amacı — hastalara kaliteli tıbbi ve koruyucu yardım sağlanmasını temin etmek için zorunlu tıbbi sigorta sistemini finanse etmektir.

Tıbbi sigorta nedir?

Sigorta nedir, sigortadan halka ne fayda, bu tıp sistemine ne kazandırır gibi sorular ortaya çıkabilir. Sigorta kelimesi çoğunlukta zorunlu, faydasız bir şey olarak olumsuz çağrışımlar uyandırması doğaldır. Çünkü çoğu zaman sigorta zorunlu olup, insanlar belirli miktarda para ödeyerek sigorta poliçeleri satın alır. Ancak bugün ulusal sağlık sistemine getirilen sigorta sisteminde halk para ödemez, sigorta kapsamında her vatandaşın sağlığı garantili paket temelinde devlet bütçesi kaynaklarıyla sigortalanır. Böylece alana ayrılan bütçe kaynaklarının amaçlı kullanımı, hastalıkların erken teşhisi, halka sunulan tıbbi hizmet kalitesi ve kapsamının artırılması sağlanır.

Tıp alanında sigorta sisteminin tam olarak kurulması, sağlık sistemine ayrılan kaynaklar çerçevesinde birinci basamak sağlık hizmetlerinin payının artmasına, toplumun sosyal açıdan zayıf kesimlerinin kaliteli tıbbi hizmetle sağlanma düzeyinin yükselmesine, tıbbi hizmetler pazarında açıklık ve şeffaflığın sağlanmasına, halkın tıbbi yardım için doğrudan yaptığı ödemelerin azalmasına hizmet eder.

Ayrıca, sağlık kurumlarının mali bağımsızlığının iyileştirilmesi, sağlık çalışanlarının maddi teşvik mekanizmalarının genişletilmesi, halka devlet tarafından garantili tıbbi yardım sunmak üzere özel tıp kuruluşlarının da dahil edilmesiyle tıbbi hizmetler pazarında rekabet ortamının geliştirilmesi imkanını yaratır. Kısacası, halka sunulan tıbbi hizmetlerin kalitesinin daha da artırılmasına zemin hazırlar.

Zumrad BEKATOVA,

Yüksek Meclis Yasama Meclisi milletvekili