Украинадаги урушни тугатиш бўйича ҳаракатлар бошланди

Охирги икки кунда Россия ва Украина ўртасидаги урушга алоқадор жуда кўп воқеалар бўлиб кетди. Уларнинг барчасини кузатиш учун имкон топиш қийин. Биз бу борада сизга ёрдам берамиз ва турли минбарларда, интервюларда, телефон суҳбатларида янграган баёнотларни ўзига хос комбо кўринишида сизга тақдим этамиз.

Трампнинг қўнғироғи

Биз Америка президенти жуда катта одам, деб кўп такрорлаймиз. Шу кунларда ушбу гап навбатдаги марта исботини топди. Доналд Трамп бир неча соат ичида аввалига Путинга, кейин Зеленскийга қўнғироқ қилиб, ҳамма ерни пароканда қилиб юборди.

Дунё қайсидир маънода Трампнинг донолигига умид қилиб, у тез орада урушни тугатиш бўйича ақл бовар қилмас, ҳаммани қаноатлантирадиган режа эълон қилади деб кутаётганди. Аммо европаликлар бир ухлаб туришса, Америка президенти Путин ва Зеленский билан телефонда гаплашган, ўз услубида баёнотлар ҳам бериб бўлганди. Шунда кўпчилик тушуниб етди: бу ҳамон ўша-ўша, Ҳелсинкида Путин билан гаплашган Трамп экан.

Унинг гапларидан келиб чиқадики, Украинадаги урушни тугатиш бўйича музокараларда асосий икки томон Россия ва АҚШ бўлади. Уруш ўз ҳудудида бўлаётган Украина-чи? Киевнинг стратегик ҳамкори Европа Иттифоқи-чи? Трампнинг баёнотлари мана шундай саволлар билан қарши олинди.

Дарвоқе, Путин телефон суҳбати чоғида Трампни Москвага таклиф қилибди. Кремл расмий вакили Дмитрий Песков эса Россия Трампни 9 майдаги ғалаба парадида кутишини айтди. Россиялик ҳуқуқшунос Марк Фейгин анча аввал Дмитрий Гордон билан интервю вақтида Россия 9 май куни Украина устидан ғалаба ҳақида эълон қилишни кўзлаётганини айтганди. Афтидан, Фейгин ниманидир билган кўринади.

Трамп аввалига Путин билан Саудияда кўришиши, кейин Москва ҳамда Вашингтонда ҳам учрашувлар бўлиши ҳақида гапирди. Кейинчалик маълум бўлишича, Саудияда Трамп айтганидек Америка ва Россия президентлари учрашмайди, шунчаки Россия, Украина ва Америка вакиллари мулоқот қилади. Шундай экан Трамп Путин билан Москва ҳамда Вашингтонда учрашиши ҳақида гаплари ҳам бекор бўлиб чиқиши ҳеч гап эмас.

«Ҳаммасини Трамп бошқаради»

Кейинроқ Пентагон янги раҳбари, собиқ телебошловчи Пит Ҳегсет янги маъмурият музокараларда нимани истаётгани ҳақида гапирди. Унинг сўзларига кўра, Украинадаги урушни тугатиш бўйича музокараларни тўлалигича Доналд Трамп бошқаради. Ҳегсет музокаралар якунида Украина НАТОга қабул қилиниши имконсиз масала экани, лекин ҳеч қандай вариант истисно қилинмаслигини ҳам айтди.

АҚШ янги мудофаа вазирига кўра, президент Трамп хоҳласа, ҳатто Украинага ядро қуроли бериши мумкин экан. Пентагон раҳбари шу тариқа Трамп икки томонга ҳам босим ўтказа олишига ишора қилган кўринади.

Пит Ҳегсет музокаралар бошланиши учун Россия ҳеч қандай ён бериши шарт эмаслигини маълум қилди. Унинг айтишича, Украина 2014 йилги чегараларига қайтиши имконсиз ва бу Путинга ён босиш эмас, реалликдир. Яъни Пентагон раҳбари Украина Қрим тугул Донбассдаги Россия босиб олган шаҳарларини ҳам қайтара олмайди, демоқчи.

Вазир Ҳегсет Трампни музокаралар давомида ҳеч ким алдай олмаслигини ифодавий қилиб тушунтирди ва «ҳеч ким Сэм амакини гўл амаки қилолмайди», деди. Биласиз, Сэм амаки АҚШнинг рамзи ҳисобланади. Бу сўз мамлакатнинг инглизча номини қисқартиришдан олинган. Яъни uncle Unitedʼдан, Sam states of Americaʼдан.

Бузуқ самолёт Вашингтонга қайтди

Трамп қайтиши билан Америкада бир нечта шов-шувли авиаҳалокатлар содир бўлди. Афтидан, Америкадаги самолётларга нимадир бўляпти. Ахир ичида АҚШ бош дипломати – давлат котиби Марк Рубио бўлган самолёт Мюнҳендаги хавфсизлик бўйича конференцияга йўл олаётганда ҳавода бузилиб қолиб, Вашингтонга қайтди. Хабарларда айтилишича, самолётнинг ойнасида муаммо кузатилиб, ортга қайтишга мажбур бўлган. Жаноб Рубио бошқа самолётга ўтириб, Германияга йўл олган.

«Бизсиз ўтадиган музокарани қабул қилмаймиз»

Украина президенти Володимир Зеленский Трамп билан яхши суҳбат ўтказгани, аммо Украинасиз ўтадиган ҳар қандай музокарани қабул қилмаслигини айтди. Яъни Россия ва АҚШ Украина тақдирини ўзаро ҳал қилолмайди, деди. Зеленский нима бўлганда ҳам шоумен, қачон нимани гапиришни билади ва Трамп билан телефон суҳбати ҳақида гапирганда ҳам шундай илмоқли баёнотлар берди. «Трамп Путин билан гаплашиш асосий вазифа бўлмаганини айтди ва мен унга ишондим», деди Зеленский. Яъни Украина президенти ўртоқ Путин, ўртоқ Трамп менга сиз билан нималарни гаплашганини айтиб берди, ҳатто сиз билан гаплашишни унчалик истамаганини ҳам айтди, демоқчи.

Зеленскийнинг фикрича, аввалига АҚШ ва Украина ўзаро келишиб, Путинни тўхтатиш режасини ишлаб чиқиши, шундан кейингина Россия билан мулоқотга киришиши керак. Украина тинчлик музокараларида Европа вакиллари бўлиши кераклигини навбатдаги марта такрорлади.

Бугун Мюнҳендаги хавфсизлик конференцияси доирасида бир қатор муҳим учрашувлар ўтказилди. Хусусан, Украина президент маъмурияти раҳбари Ондрий Ермак АҚШ президентининг Украина ва Россия бўйича махсус вакили Кит Келлог билан учрашди. Бугун АҚШ вице-президенти Жей Ди Венс ва давлат котиби Марко Рубио президент Зеленский билан учрашиши кутилмоқда. Биз воқеалар ривожини диққат билан кузатамиз ва Мюнҳен конференцияси бўйича алоҳида видео эълон қиламиз.

“Замин” янгиликларини “Telegram”да кузатиб боринг