Özbekistan Cumhuriyeti'nde su kaynaklarının korunması ve verimli kullanımı konusunda yeni bir hukuki temel oluşturuldu. 30 Temmuz 2025'te kabul edilen ve 1076 sayılı Kanun ile resmi olarak onaylanan "Su Kanunu", ülkede su, su varlıkları ve su fonu arazilerinin kullanım ilişkilerini kapsamlı bir şekilde düzenliyor.
Belgede su, ulusal bir servet olarak kabul edilmekte, yalnızca akılcı ve amaçlı kullanılması gerektiği vurgulanmakta ve devlet tarafından ek koruma altında olduğu kesin olarak belirtilmektedir. Kanunda su kullanımı iki ana türe ayrılmıştır — genel ve özel kullanım.
Su varlıkları aşağıdaki ana kategorilere ayrılmıştır:
-
Yüzey ve yeraltı su varlıkları
-
Özbekistan topraklarında bulunan ve devlet sınırlarını geçen sınır aşan yüzey ve yeraltı suları
Su varlıklarının bireysel veya ortak kullanımı mümkündür. Kaynakların verimli yönetimi amacıyla, cumhuriyet ve havza seviyesinde, gerektiğinde ise yerel seviyede su konseyleri oluşturulur. Ayrıca Bakanlar Kurulu nezdinde ayrı bir Cumhuriyet Su Konseyi faaliyet gösterir.
Kanuna göre, su varlıkları sürekli veya geçici olarak, ayrıca kamu-özel ortaklığı sözleşmeleri temelinde kullanım için tahsis edilebilir. Geçici kullanım süresi en az 3 yıl, en fazla 49 yıl olmalıdır.
Genel su kullanımı şunları içerir:
-
İçme ve evsel ihtiyaçlar için su alma
-
Yüzme
-
Hayvan sulama
-
Sportif veya amatör balık avcılığı
Bu tür kullanımlar izin ve kısıtlama olmaksızın gerçekleştirilir. Ancak özel kullanım sadece Kanunda öngörülen durumlarda ve özel izin (ruhsat) temelinde mümkündür.
Bir diğer önemli yenilik ise su irtifakı kavramının getirilmesidir. Bu, vatandaşların ve ulaşım araçlarının geçişi, hayvanların sulanması ve sürülmesi, kıyı bölgelerinden serbestçe faydalanma ve geçişi sağlamak amacıyla belirlenir. İrtifaklar kamusal veya özel olabilir.
Kanun, resmi olarak yayımlandıktan üç ay sonra yürürlüğe girer. Yeni yasal düzenleme, su kaynaklarının yönetiminde modern yaklaşımları ve kamu katılımını güçlendirir. Yetkililer ve uzmanlar, bu değişikliklerin ülkede suyun akılcı kullanımı, korunması ve ekosistem sürdürülebilirliğinin sağlanmasında büyük önem taşıdığını vurgulamaktadır.
Yeni Kanun ile Özbekistan, su kaynaklarının korunması ve verimli kullanımı alanında niteliksel olarak yeni bir aşamaya geçti.
Telegram’da «Zamin»i takip edin!
