“Aile ve Cinsiyet” Araştırma Enstitüsü’nün verilerine göre, 1 Ocak 2025 itibarıyla Özbekistan’da 90 yaş ve üzeri 18.915 kişi bulunuyor. Bu rakam, ülkede son yıllarda yaşam süresinin arttığını gösteriyor.
Verilere göre, uzun ömürlülerin çoğunluğunu kadınlar oluşturuyor — %66,3. Erkeklerin payı ise %34,6. Bu oran, dünya genelinde kadınların erkeklerden daha uzun yaşadığı eğilime paralel.
Ayrıca şehirlerde uzun yaşayanların oranı köylere göre daha yüksek. Uzun ömürlülerin %56,5’i şehirlerde, %43,5’i ise kırsal bölgelerde yaşıyor. Bu fark; sağlık hizmetleri kalitesi, yaşam koşulları ve sosyal etkinliklerle açıklanıyor.
Bölgelere göre en fazla uzun ömürlü kişi Fergana bölgesinde (2.582 kişi) tespit edildi. Onu Taşkent (2.155), Kaşkadarya (2.011), Surhandarya (1.799) ve Taşkent bölgesi (1.740) izledi.
Demografik tahminlere göre, önümüzdeki yıllarda Özbekistan’da yaşlı nüfus düzenli olarak artacak. 2030’da bu sayının 45 bine, 2040’ta ise 94 bine yaklaşması bekleniyor. Uzmanlara göre bunun nedeni, 1935–1950 yılları arasında doğan neslin ileri yaşa ulaşması.
Ülkede ortalama yaşam süresi de yükseliyor. 2010’da ortalama ömür 73 yıl iken, 2024’te bu rakam 75,1 yıla çıktı. Böylece son on yılda ortalama yaşam süresi yaklaşık iki yıl uzadı.
“Aile ve Cinsiyet” Enstitüsü’nün araştırmasına göre, uzun yaşamanın en önemli faktörü sosyal aktivitedir. Katılımcıların %76,3’ü aktif bir yaşam tarzının insanı hem fiziksel hem de ruhsal olarak sağlıklı tuttuğunu söyledi. Bu oran kadınlarda (%76,4) ve erkeklerde (%76) neredeyse eşit.
Genetik faktörler de önemli bir rol oynuyor. Katılımcıların %38,8’i ailesinde uzun yaşayan kişilerin çok olmasının kendi yaşam süresini de etkilediğini belirtti.
Uzmanlara göre, sağlıklı yaşam tarzının desteklenmesi, sosyal etkinliklerin artırılması ve sağlık sisteminin geliştirilmesiyle ülkede uzun ömürlü kişi sayısı ilerleyen yıllarda daha da artacak.
“Zamin”i Telegram'da okuyun!
