Zelenskiyning Strasburgdagi tarixiy nutqi: Ukraina uchun adolat yo‘lida yangi bosqich boshlanmoqda

Ukraina prezidenti Volodimir Zelenskiy o‘z lavozimini egallaganidan buyon ilk bor Strasburg shahriga tashrif buyurdi va bu tashrif Yevropa siyosiy sahnasida ulkan ahamiyatga ega voqea sifatida qayd etildi. Bu safarning muhim jihati – Ukraina va Yevropa Kengashi o‘rtasida Kiyevga qarshi tajovuz jinoyati bo‘yicha Maxsus tribunal yaratish haqidagi kelishuvni imzolashdir. Bu tarixiy hujjat Ukraina mustaqilligi va Yevropa xavfsizligi uchun adolat yo‘lida yangi sahifa ochdi.

Zelenskiyning tashrifi yuqori darajada tashkil etildi va Yevropa Kengashi binosi oldida uni 46 davlat elchilari, Yevropa Ittifoqi vakillari hamda Yevropa siyosiy elitasi katta hurmat va e’tibor bilan kutib oldi. Bir soatga yaqin kechikkan avtokortej, shunga qaramasdan, katta mehmon uchun to‘liq tayyorlik va sabr bilan kutib turgan ko‘plab rasmiylarning, ommaviy axborot vositalari va fuqarolik jamiyati vakillarining e’tibor markazida bo‘ldi.

Mazkur tashrif doirasida Zelenskiy Yevropa Kengashi bosh kotibi Alen Berse bilan uchrashib, Vazirlar qo‘mitasi majlislar zalida maxsus bitimni imzoladi. Bersening ta’kidlashicha, bu kelishuvning kelgusidagi maqsadi — ushbu tribunal faoliyatini kengaytirish va ko‘proq davlatlarning adolatli sudlov jarayonida ishtirok etishiga erishishdir. Shu yo‘l bilan Ukrainadagi urush jinoyatlariga aloqador shaxslarni javobgarlikka tortishda jahon hamjamiyatining o‘zaro hamkorligi yanada mustahkamlanadi.

Zelenskiy Yevropa Kengashi Parlament Assambleyasi (YEKPA) a’zolari oldidagi nutqida Rossiyaning harbiy tajovuzi boshlanganidan buyon Yevropa siyosiy maydonida Ukrainaga 30 dan ortiq rezolyutsiya qabul qilinganini va Yevropa Kengashi birinchi bo‘lib Rossiyani a’zolikdan chiqarganini alohida ta’kidladi. Uning ta’biricha, bu qarorlar Ukraina mustaqilligini himoya qilishda xalqaro hamjamiyatning birdamligi va qat’iyatini yaqqol namoyon qildi.

Assambleya rahbari Teodoros Rusopulos Zelenskiyni sessiyalar zalida qarsaklar bilan kutib oldi: “Janob Prezident, uyga xush kelibsiz!” Bu samimiy munosabat prezident va Ukraina xalqi uchun ulkan qo‘llab-quvvatlash ramzi bo‘ldi.

Prezident o‘z nutqida adolatga erishish yo‘lidagi muammo va vazifalarga to‘xtaldi. U maxsus tribunal faoliyati faqat rasmiy yaratilish bilan cheklanib qolmasligi, balki haqiqiy ayblov va hukmlar chiqarishda samarali ishlashini ta’kidladi. Zelenskiy ayrim Yevropa siyosiy doirasida “adolat emas, qurol va texnologiyalarga e’tibor berish kerak” deb hisoblaydigan skeptiklarga murojaat qildi. Uning fikricha, harbiy yordam va Rossiyaga qarshi qo‘llanilayotgan sanksiyalar albatta muhim, biroq uzoq muddatli barqaror tinchlik uchun javobgarlik va jazo muqarrar bo‘lishi lozim.

Ukraina prezidenti YEKPAdagi har bir siyosiy guruh vakillarining savollariga ham atroflicha javob berdi. Germaniyalik Frank Shvabe “Ukrainaning tiklanish jarayonini qanday tezlashtirish mumkin?” degan savolga, Zelenskiy Yevropa davlatlarining xususiy kompaniyalari va yirik biznes tuzilmalarini Ukrainada yangi ish o‘rinlari yaratish, investitsiya kiritish va infratuzilmani tiklashda faol qatnashishga chaqirdi. “Urushdan keyin sarmoya kiritish ham muhim, lekin bugun boshlagan biznes Ukraina g‘alabasiga ishonganini anglatadi”, dedi u.

Britaniyalik Kristofer Choupning Yevropa mamlakatlari Kiyevga yana qanday yordam ko‘rsatishi mumkinligi haqidagi savoliga esa Zelenskiy: “Bizga harbiy yordam zarur, lekin Rossiyaning iqtisodiyotini zaiflashtirish uchun qo‘shimcha sanksiyalar, ayniqsa bank sektori va energetika sohasiga qaratilgan choralar juda muhim”, deya javob berdi.

Assambleya savol-javoblari so‘ngida Ispaniyalik Laura Kastel “Kiyev qanday tinchlik kelishuvini qabul qiladi va urush qanday tugaydi?” degan muhim savol bilan chiqdi. Zelenskiy unga ham prinsipial javob qaytardi: Ukraina hech qachon ultimatum shaklidagi kelishuvni qabul qilmaydi va mustaqillikni hech narsaga almashtirmaydi. “Ozodlik — biz uchun eng qimmatli boylik va mustaqillikni sotmaganimiz uchun biz urush boshidanoq buni namoyon qildik”, deya ishonch bilan qayd etdi Ukraina rahbari.

Zelenskiyning bu tarixiy tashrifi va nutqi Yevropa siyosiy tarixida muhim sahifa sifatida qoladi. Uning asosiy mezoni — Ukraina xalqi va butun Yevropaning xavfsizligi uchun adolat, erkinlik va tinchlik yo‘lida hamkorlik qilishdir.

Tashrif yakunlanganidan so‘ng Zelenskiy YEKPA rahbarining taklif etgan qahvasini rad etib, Yevropa Kengashi binosini qo‘l berib ko‘rishish va muxlislar bilan bir necha selfilardan so‘ng tark etdi.

Zamin.uz tahririyatidan:
Yevropa maydonida Ukraina uchun boshlangan adolat yo‘li bugun dunyo hamjamiyati oldida katta mas’uliyat va sinovlar tug‘diradi. Zelenskiyning qo‘rqmas va prinsipial pozitsiyasi Ukraina xalqiga ishonch va umid baxsh etadi. Xalqaro maydondagi har bir siyosiy qadam tinchlik va barqarorlik yo‘lidagi muhim poydevorga aylanadi. Yangi yangiliklardan xabardor bo‘lib turing va Zamin.uz saytida eng muhim voqealarni kuzatib boring. “Zamin”ni Telegramʻda oʻqing!