Özbekistan ile Afganistan arasındaki enerji alanındaki iş birliği yeni bir stratejik aşamaya geçiyor. Yakın gelecekte Özbekistan tarafından Afganistan’a sağlanan elektrik enerjisi miktarı birkaç kat artacak.
Bu planlar, "Surhan - Puli-Humri" yüksek gerilimli elektrik iletim hattının inşası tamamlandıktan sonra hayata geçirilecek. Bu konuda 28 Ekim’de Enerji Bakanı Jurabek Mirzamahmudov basın toplantısında bilgi verdi.
Bakan, enerji sektöründeki ikili ilişkilerin istikrarını özellikle vurguladı. "Afganistan ile iş birliğimiz çok aktif olarak gelişiyor.
Son iki ay içinde orada üç kez bulundum. Afganistan’da da ekonomiyi geliştirmek için ciddi adımlar atılıyor, enerji kaynakları ve elektrik olmadan bu mümkün değil," dedi Mirzamahmudov.
Ayrıca iş ortamının olumlu ve istikrarlı olduğunu kaydetti. Afganistan tarafının finansal disipline ciddi önem verdiği de özellikle belirtildi.
Enerji Bakanı’nın sözlerine göre, Afganistan’ın mevcut hükümeti önceki yönetimden kalan borçları tamamen ödedi ve şu anda sağlanan elektrik enerjisi için tüm ödemeler zamanında gerçekleştiriliyor. İş birliğini genişletmenin temel unsuru, 500 kV’lik "Surhan - Puli-Humri" yeni elektrik iletim hattının inşasıdır.
"Cumhurbaşkanımızın talimatı ile şu anda iş birliğini genişletmek için çalışmalar yürütülüyor. Eylül ayında sözleşme imzalandı ve inşaat çalışmaları başlatıldı," dedi bakan.
Bu projenin iki taraf tarafından 18 ay içinde, yani 1 Nisan 2027’ye kadar tamamlanması planlanıyor ve ihracat hacminin önemli ölçüde artırılmasını sağlayacak. Bu proje, 17 Ağustos’ta imzalanan, toplam değeri 250 milyon ABD doları olan daha geniş bir anlaşma paketinin bir parçası.
Projede 200,6 kilometre uzunluğunda ana elektrik hattının yanı sıra "Hoja-Alvan" ve "Argonda" trafo merkezlerinin genişletilmesi, ayrıca Kabil ve Nangarhar vilayetlerinde yeni elektrik hatları ve trafo merkezlerinin inşası da yer alıyor. İki ülke arasındaki ekonomik ilişkiler istikrarlı bir büyüme gösteriyor.
Bu yılın ilk dokuz ayında karşılıklı ticaret hacmi 1,5 kat artarak 1,15 milyar ABD dolarına ulaştı. Bu rakam geçen yılın aynı döneminde 762,1 milyon dolardı.
Afganistan, Özbekistan için dördüncü büyük ihracat pazarı konumunu güçlendirerek toplam ihracatın %3,8’ini (altın hariç) oluşturdu. Aynı dönemde Özbekistan’ın Afganistan’a elektrik enerjisi ihracatı 114,8 milyon ABD doları olup, bu geçtiğimiz yıla göre 1,5 kat fazladır.
Özbekistan, 2002 yılından bu yana Afganistan’a düzenli elektrik enerjisi sağlıyor. 2025’e kadar olan tedarik sözleşmesi geçen yıl Aralık ayında uzatılmıştı.
Afganistan, tükettiği elektrik enerjisinin %80’ini ithal ediyor ve Özbekistan, Tacikistan, Türkmenistan ve İran ile birlikte başlıca tedarikçilerden biri olmaya devam ediyor.
