Özbekistan'da yapay zekanın suistimal edilmesi için sorumluluk getirildi

Özbekistan’da yapay zeka teknolojilerinin günlük yaşama hızlı bir şekilde girmesi ve gelişmesi sonucunda yasama organları bu alanı düzenlemek amacıyla kesin önlemler aldı. Yüksek Meclis Senatosu’nun on birinci genel oturumunda, mevcut bazı yasa belgelerine önemli ekleme ve değişiklikler öngören yasa tasarısı görüşülüp onaylandı.

Bu değişikliklerin ana amacı, yapay zeka sistemlerinin kullanımını, özellikle de vatandaşların kişisel verilerinin işlenmesini kontrol altına almak için hukuki bir temel oluşturmaktır. Oturumda söz alan senatörler, son yıllarda cumhuriyette yalnızca yapay zeka teknolojilerinin kullanımının istikrarlı şekilde arttığına değil, aynı zamanda bu alandaki projelere sağlanan finansmanın da önemli ölçüde yükseldiğine dikkat çektiler.

Bu nedenle, teknolojilerin daha da geliştirilmesi ve vatandaşların hak ve özgürlüklerini koruyacak net yasal sınırlar oluşturulması gerekliliği ortaya çıktı. Kabul edilen yasa, ülke yasama tarihinde ilk kez “yapay zeka” teriminin resmi tanımını belirliyor.

Ayrıca belgede devlet politikasının bu alandaki temel yönleri açıkça gösterilmiş ve gözetim ve izleme yetkisine sahip kurumun yetkileri belirlenmiştir. Yeni yasanın önemli yönlerinden biri, yapay zeka yardımıyla bilgi kaynakları oluşturulması ve çeşitli bilgi sistemlerinin yönetiminde genel kural ve düzenlerin getirilmesidir.

Vatandaşların kişisel verilerinin yapay zeka algoritmaları ile işlenmesinde güvenli korumaya özel önem verilmiştir. Yasa tasarısı, vatandaşlar ve kuruluşların yapay zeka yoluyla kişisel verileri yasadışı olarak işlemeleri veya yaymaları halinde sorumluluklarını düzenlemektedir.

İhlal edenlere 50’den 100’e kadar asgari hesaplama miktarında para cezası veya bazı durumlarda 15 güne kadar idari tutukluluk cezası uygulanacaktır. Ayrıca, ihlal sırasında kullanılan teknik araçlar da müsadere edilecektir.

Önemli yeniliklerden biri, yapay zeka yoluyla oluşturulan bilgi kaynaklarının zorunlu olarak işaretlenmesi şartı oldu. Bu şart, kullanıcılara söz konusu içeriğin bir makine tarafından oluşturulduğunu bilme imkanı tanıyacak.

Yasada, bu tür kaynaklar ve sistemlerin insan haklarına, yaşamına, sağlığına, özgürlüğüne, onuruna, değerine ve Anayasa ile güvence altına alınan diğer ayrılmaz haklara tehdit oluşturmaması kesin olarak belirtilmektedir. Belgede yer alan bir başka önemli maddeye göre ise, vatandaşların hak ve özgürlüklerini etkileyen kararların alınması aşamasında yalnızca yapay zeka algoritmalarına dayanılması yasaklanıyor.

Bu ise önemli konularda nihai kararın insan tarafından alınmasını temin ederken, makinelerin hatalı ya da taraflı karar alma riskini azaltıyor. Senato üyelerinin görüşüne göre, bu yasanın kabulü, Özbekistan’da yapay zeka teknolojilerinin güvenli ve sorumlu biçimde gelişimi için sağlam hukuki zemin oluşturmaktadır.

Yeni kurallar, vatandaşların bilgilerinin koruma derecesini artıracak ve çeşitli alanlarda giderek daha fazla uygulanan dijital hizmetlere toplumun olan güvenini pekiştirecek. Yasa, Senato tarafından oybirliğiyle kabul edildi ve yakında yürürlüğe girecek.

“Zamin”i Telegram'da okuyun!