2025 yazında uluslararası finans piyasalarında beklenmedik bir gelişme yaşandı — ABD dolarının diğer büyük para birimlerine karşı ani şekilde zayıfladığı gözlemlendi. Dolar endeksi 2022'den bu yana en düşük seviyesine gerilerken, yıl genelinde %10'dan fazla değer kaybetti. Bu durum, özellikle gelişmekte olan ülkeler arasında yer alan Özbekistan üzerinde de etkili olma potansiyeline sahiptir.
Doların zayıflamasının nedenleri:
▪️FED’in bağımsızlığına tehdit: ABD Başkanı Donald Trump, FED Başkanı Jerome Powell’ı açıkça eleştirdi ve faiz oranlarını daha hızlı düşürmeye meyilli adayları değerlendirdiğini duyurdu.
▪️Faiz indirimi beklentisi: Piyasalar, FED’in Temmuz ayında faiz indirimine gitmesini bekliyor. Bu da doların cazibesini azaltıyor.
▪️Jeopolitik istikrarsızlık: Orta Doğu’daki gerginlikler sırasında bile dolar artık güvenli liman rolünü sürdüremiyor.
▪️Euro ve sterlinin güçlenmesi: Euro 1.17 doların üzerine çıkarken, sterlin 1.37 dolar civarında işlem görüyor. Bu da dolar endeksinin düşmesine yol açıyor.
Özbekistan için etkileri:
1. Dış ticaret fırsatları artar:
Özbekistan'ın pamuk, altın ve tarım ürünleri gibi büyük bölümü dolarla fiyatlanan ihracatı, doların zayıflamasıyla uluslararası pazarlarda daha rekabetçi hale gelir.
2. İthalat maliyetleri azalır:
Özbekistan birçok ithalatını dolarla yaptığı için doların zayıflaması; otomobil, elektronik ve enerji ekipmanları gibi ürünlerin maliyetini düşürebilir. Bu da iç enflasyonu olumlu etkileyebilir.
3. Döviz kuru üzerindeki baskı azalabilir:
Eğer doların zayıf seyri devam ederse, bu durum so’m üzerindeki baskıyı hafifletebilir. Merkez Bankası, enflasyon risklerini azaltarak faiz oranlarını dikkatli bir şekilde düşürme fırsatı bulabilir.
4. Yatırımcılar için karmaşık sinyaller:
Bir yandan ABD’deki siyasi ve mali belirsizlikler endişe yaratırken, diğer yandan gelişmekte olan piyasalara yatırım cazip hale gelebilir. Bu da Özbekistan’a, özellikle devlet tahvilleri ve özel projeler yoluyla yabancı sermaye çekme açısından olumlu bir ortam sağlayabilir.
ABD dolarının zayıflaması, küresel finans sistemi için önemli bir dönüm noktası olabilir. Özbekistan için bu gelişmelerin olumlu etkileri olsa da sürecin kalıcı mı, geçici mi olduğu belli değil. Bu nedenle hükümetin ve finansal düzenleyicilerin döviz rezervleri, dış borç ve para politikası konularında temkinli hareket etmesi büyük önem taşır. Telegram’da «Zamin»i takip edin!
Ctrl
Enter
Bir Hata mı buldunuz?
İfadeyi seçin ve Ctrl+Enter tuşuna basın İlgili haberler
