Украина ҳукумати томонидан ёш эркакларга мамлакатдан чиқишга рухсат бериш ҳақидаги янги қарор қабул қилинганидан сўнг, Польша чегараларида кузатилган ҳаракат сезиларли даражада ошди. Британиянинг The Telegraph нашри ёзганидек, сўнгги икки ой ичида Украинанинг 18–22 ёш оралиғидаги қарийб 100 минг фуқароси Польшага кириб келгани қайд этилган.
Польша Чегара хизмати маълумотларига кўра, йилнинг дастлабки саккиз ойида, яъни янги меъёр кучга киришидан аввал, бу кўрсаткич 45 минг атрофида бўлган. Аммо август ойининг охирида қонун кучга киргач, барча кўрсаткичлар кескин ўсди — икки ой ичида 98,5 минг ёш йигит Польшага кирган. Бу дегани, ҳар куни ўртача 1600 нафар украиналик эркак чегарадан ўтмоқда.
Янги қонун нимани ўзгартирди?
28 августдан бошлаб Украинада 18–22 ёшдаги ёшларга хорижга чиқиш учун тўсиқ олиб ташланди. Унгача ҳарбий ҳолат сабаб, 60 ёшгача бўлган эркакларга мамлакатни тарк этиш тақиқланган эди. Бу чеклов фақат айрим истиснолар — масалан, соғлиқ ёки оилавий сабаблар асосидагилар учун амал қиларди.
Украина ички ишлар вазири Игор Клименко ўз Telegram саҳифасида шундай ёзди:
Шу билан бирга, вазирлик бу қарор вақтинчалик бўлиши мумкинлигини, мамлакатдаги ҳарбий вазиятга қараб қайта кўриб чиқилиши эҳтимолини ҳам эслатган.
Германияда ҳам ёш украинлар оқими ортиб бормоқда
Европанинг бошқа давлатлари ҳам Украина ёшларининг оқимини ҳис қилмоқда. Германия Ички ишлар вазирлиги маълумотларига кўра, Украинадан келаётган вақтинча ҳимоя сўровлари сони бир неча марта ошган. Илгари ҳафтасига ўртача 100 та ариза келиб тушган бўлса, ҳозир бу рақам 1000 тага етди.
Германия ИИВ маълумотларига кўра, 2025 йил май ойида 7961 киши расмий рўйхатдан ўтган бўлса, августда — 11 277, сентябрда эса 18 755 та ариза қайд этилган. Бу фуқароларга мамлакатда яшаш рухсатномаси берилиб, улар меҳнат бозорига кириш ҳамда ижтимоий ёрдамлардан фойдаланиш ҳуқуқига эга бўлади.
Европа сиёсий доираларидаги баҳслар
Европадаги айрим сиёсатчилар бу тенденциядан хавотирда. Германиянинг Бавария бош вазири ва Христиан-социал иттифоқи раҳбари Маркус Зёдер ёш украинларнинг мамлакатга кириб келишини чеклаш зарурлигини таъкидлади. У Bild газетасига берган интервьюсида шундай деди:
“Агар кўпроқ ёшлар Украинада қолиб, Ватанини ҳимоя қилиш ўрнига Германияга келса, бу ҳеч ким учун фойдали бўлмайди.”
Бу баёнот Германияда жамоатчилик фикрини иккига бўлди — бир томонда гуманитар ёндашувни қўллаб-қувватловчилар, бошқа томонда эса ҳарбий масъулиятни устун қўювчилар турибди.
Украина учун янги синов
Бугун Украина раҳбарияти учун энг муҳим масала — ёш авлоднинг хорижга чиқиши орқали мамлакатда кадр танқислиги ва демографик босим юзага келмаслигини таъминлашдир. Бироқ кўплаб экспертлар фикрича, ёшлар учун эркин ҳаракат ва тажриба орттириш имконияти Украина келажаги учун ҳам ижобий омилга айланиши мумкин.
Ҳозирча Украина ҳукумати вазиятни назорат остида ушлаб туришга ҳаракат қилмоқда. Бироқ статистика шундан дарак бермоқдаки, Европа чегараларида ёш украиналиклар оқими ҳали узоқ вақт давом этиши мумкин.
“Zamin”ни Telegram'да ўқинг!
