Son yirmi yıl içinde kitap okumaya ilginin keskin şekilde azalması uluslararası bilim insanlarını ciddi şekilde endişelendiriyor. ABD halkı arasında düzenli olarak kitap, dergi veya elektronik yayınları okuyanların sayısı neredeyse iki kat azaldı. Bu konudaki sonuç "iScience" dergisinde yayımlanan son araştırmada ele alındı.
Araştırmacılar ABD Nüfus Sayım Bürosu tarafından yapılan geniş kapsamlı zaman kullanımı anketlerini analiz etti. 2003–2023 yılları arasında yapılan bu anketlere 15 yaş ve üzeri 236 binden fazla katılımcı dahil oldu. Sonuçlara göre, 2000’lerin başında ankete katılanların yaklaşık %27’si her gün kitap veya yayın okumaya zaman ayırırken, 2023 yılına gelindiğinde bu oran sadece %16’ya düştü.
Florida Üniversitesi bilim insanı Jill Sonke bu durumu değerlendirerek şöyle vurguladı:
“Bu geçici bir değişim değil, her yıl yaklaşık %3 oranında istikrarlı bir düşüş trendidir.”
Aynı zamanda, okumayı bırakmayanların daha önceye göre daha fazla zaman ayırdığı kaydedildi. Ortalama süre 20 yıl önce günde 1 saat 23 dakika iken, günümüzde bu 1 saat 37 dakika olarak gerçekleşmekte. Bilim insanları bu süreci “kutuplaşma” olarak adlandırıyor: toplumun bir kesimi kitaba daha çok bağlanırken, diğer kesimi ise tamamen okumaktan vazgeçmiş durumda.
Uzmanlar, kitap okuma ilgisinin azalmasını dijital oyun ve eğlencenin artması, kütüphanelere erişimin kısıtlanması, ayrıca ekonomik zorluklar ve sosyal faktörler nedeniyle boş zamanın azalmasıyla açıklıyor.
Bilim insanlarının vurguladığı gibi, kitap okumak sadece manevi ve kültürel bir değer değil, aynı zamanda insan sağlığı için önemli bir faktör. Kitap okumak bilişsel yetenekleri geliştirir, stres seviyesini azaltır ve hatta uzun ömürlü olmayı destekler.
Londra Üniversitesi Koleji profesörü Daisy Fancourt da konuya dair görüş belirterek şu sonucu paylaştı:
“Böylesine basit ve herkes için erişilebilir bir etkinliğin yok oluşu toplum için ciddi bir alarmdır.”
